Η επενδυτική βαθμίδα και η πρόκληση της ακρίβειας

Η επιστροφή της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα των διεθνών οίκων αξιολόγησης τερματίζει τον κύκλο της χειρότερης οικονομικής κρίσης στη μεταπολεμική ιστορία και ανοίγει το δρόμο για εισροή διεθνών επενδυτικών κεφαλαίων για την υποστήριξη των αναπτυξιακών προσπαθειών.

Την  ίδια στιγμή, η κύρια πρόκληση των σημερινών οικονομικών πολιτικών είναι να περιοριστεί ο πληθωρισμός βασικών καταναλωτικών αγαθών όπως τα τρόφιμα, ένα φαινόμενο που ρίχνει μεγάλη σκιά στην οικονομία και υπονομεύει το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών.

Για χώρες που έχουν επιτακτική ανάγκη από την εισροή ξένου κεφαλαίου, έμμεσες επενδύσεις (ομόλογα, Χρηματιστήριο Αθηνών) και άμεσα, δηλαδή πραγματικά, οικονομικά έργα, η αποκατάσταση της επενδυτικής βαθμίδας είναι εξαιρετικά σημαντικό γεγονός και η επιτυχία πιστώνεται στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, η οποία έχει επιτύχει τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρωζώνη χωρίς δημοσιονομικές αποκλίσεις και η οποία έχει πραγματοποιήσει με συνέπεια σοβαρές οικονομικές μεταρρυθμίσεις.

Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας δεν είναι ένα γεγονός που αξίζει να συζητείται μόνο στους επιχειρηματικούς και επενδυτικούς κύκλους μεταξύ ειδικών. Είναι ένα γεγονός που αλλάζει, όσο και αν δεν το αντιλαμβανόμαστε άμεσα, πολλές παραμέτρους της οικονομικής ζωής και της καθημερινότητας των επιχειρήσεων και των πολιτών.

Ωστόσο, όσο και αν είναι σημαντική η πιστοληπτική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, όλες οι έρευνες κοινής γνώμης δείχνουν τους τελευταίους μήνες ότι το πρώτο που προβληματίζει την πλειονότητα των πολιτών είναι η ακρίβεια στα βασικά καταναλωτικά αγαθά. 

Οι στατιστικές της Eurostat καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι μεγάλο μέρος αυτής της ισχυρής πληθωριστικής πίεσης προήλθε από την αύξηση των επιχειρηματικών κερδών του λεγόμενου “πληθωρισμού της απληστίας”, τον οποίο ανέφερε επίσης ο πρωθυπουργός. 

Όσον αφορά την “έκρηξη” των τιμών το 2022, σύμφωνα με την Eurostat, ήταν η Ελλάδα που, μαζί με τις άλλες δύο Ευρωπαϊκές χώρες, παρατήρησε ότι τα επιχειρηματικά κέρδη είχαν συμβολή στη μεγαλύτερη αύξηση των τιμών κατά πολύ περισσότερο από τους άλλους δύο κύριους παράγοντες του πληθωρισμού, τους μισθούς και τους φόρους.

Με άλλα λόγια, οι εταιρείες εκμεταλλεύτηκαν τις ευκαιρίες που τους δόθηκαν με την αύξηση των τιμών εισαγωγής (ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο, πρώτες ύλες κ. λπ.).για να αυξήσουν την κερδοφορία τους. Μάλιστα, η Τράπεζα της Ελλάδος σημειώνει ότι το 2022 είναι μια πολύ καλή χρονιά για την κερδοφορία των επιχειρήσεων, όχι μόνο για τις επιχειρήσεις που έχουν αποκομίσει ειδικά υπερκέρδη, όπως οι εταιρείες ενέργειας που έχουν πληρώσει ειδικούς φόρους, αλλά και για την κερδοφορία των επιχειρήσεων.

Έστω και τώρα, το υπουργείο Ανάπτυξης οφείλει να αξιοποιήσει στο έπακρο το έκτακτο θεσμικό «όπλο» που έχει, προχωρώντας σε εκτεταμένους ελέγχους για διαπιστωθεί ποιες επιχειρήσεις έχουν σήμερα μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους από το 2021, να επιβληθούν τα προβλεπόμενα πρόστιμα και να υποχρεωθούν οι επιχειρήσεις να αναπροσαρμόσουν τις τιμές τους, αφαιρώντας τα αδικαιολόγητα περιθώρια κέρδους, ώστε να δούμε στην αγορά μια οριζόντια μείωση των τιμών.