Επιθέσεις των Χούθι σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα: Ναυτιλιακές αναστέλλουν τα δρομολόγιά τους

Τις δραστηριότητές τους στην Ερυθρά Θάλασσα έχουν διακόψει παγκόσμιες ναυτιλιακές εταιρείες -συμπεριλαμβανομένων της AP Møller-Maersk της Δανίας και της Hapag-Lloyd της Γερμανίας- λόγω των κινδύνων επιθέσεων από την αντάρτικη ομάδα Χούθι της Υεμένης.

Η αναδρομολόγηση των μεταφορών έχει οδηγήσει ορισμένες εταιρείες να προειδοποιούν για ελλείψεις και καθυστερήσεις, καθώς αναζητούν εναλλακτικές εμπορικές διαδρομές – κάτι που δεν θα επηρεάσει μόνο τα προϊόντα αλλά και αγαθά πρώτης ανάγκης.

Το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, τα δημητριακά και τα πάντα, από παιχνίδια μέχρι ηλεκτρονικά είδη, συνήθως ταξιδεύουν μέσω της υδάτινης οδού που χωρίζει την Αφρική και την Αραβική Χερσόνησο καθ’ οδόν προς τη διώρυγα του Σουέζ, από όπου διέρχεται το 12% του παγκόσμιου εμπορίου, σύμφωνα με το Business Insider.

Οι Χούθι

Με την χαρακτηριστική τους αμφίεση και τον σύγχρονο εξοπλισμό τους, οι Χούθι έγιναν ευρέως γνωστοί από την έναρξη των συγκρούσεων μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς πριν από δύο και πλέον μήνες. Ως υποστηριζόμενη από το Ιράν σιιτική αντάρτικη ομάδα στην Υεμένη που είναι ευθυγραμμισμένη με τη Χαμάς, έχουν εξαπολύσει επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα εναντίον πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, φορτηγών πλοίων και δεξαμενόπλοιων πετρελαίου.

Στις 15 Δεκεμβρίου, η Maersk έδωσε εντολή στα πλοία της να διακόψουν τα ταξίδια τους μέσω του στενού Bab al-Mandab που συνδέει την Ερυθρά Θάλασσα με τον Ινδικό Ωκεανό μετά από ένα «παρ’ ολίγον περιστατικό» με αντάρτες Χούτι στο οποίο ενεπλάκη το πλοίο της στο Γιβραλτάρ. Στις 18 Δεκεμβρίου, η μεγάλη πετρελαϊκή εταιρεία BP διέκοψε όλες τις μεταφορές πετρελαίου, υγρών, φυσικού αερίου και άλλων ενεργειακών προμηθειών μέσω της Ερυθράς Θάλασσας.

Ο υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν δήλωσε την Τρίτη ότι οι ΗΠΑ ηγούνται μιας πολυεθνικής ναυτικής δύναμης για την προστασία και την υπεράσπιση των εμπορικών επιχειρήσεων στην Ερυθρά Θάλασσα, όπου συμμετέχουν χώρες όπως ο Καναδάς, η Γαλλία και οι Σεϋχέλλες. Κι έπεται συνέχεια, όπως έσπευσαν να δηλώσουν οι Χούθι, που έκαναν λόγο για «μια επίθεση ανά 12 ώρες».

Οι ορατές πρώτες επιπτώσεις

Στην πράξη αυτό σημαίνει πως ήδη πάνω από 100 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων έχουν αλλάξει πορεία γύρω από το νότιο άκρο της Αφρικής λόγω των επιθέσεων των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα, όπως εξάλλου δήλωσε στο Bloomberg η εταιρεία logistics Kuehne+Nagel. Προκαλώντας έτσι επιπλέον κόστος μεταφοράς και καθυστερήσεις, καθώς τα πλοία που κατευθύνονται προς την Ευρώπη αποφεύγουν μια πολύ μικρότερη διαδρομή μέσω της Ερυθράς Θάλασσας και της διώρυγας του Σουέζ. Οδηγώντας με αυτό τον τρόπο τις εταιρείες να εξετάσουν αναγκαστικά το ενδεχόμενο αεροπορικών ή σιδηροδρομικών μεταφορών.

Η σουηδική εταιρεία επίπλων Ikea δήλωσε την Τρίτη ότι αντιμετωπίζει πιθανές ελλείψεις ορισμένων προϊόντων και αναμένει καθυστερήσεις στις αποστολές ως αποτέλεσμα των επιθέσεων των Χούθι και ότι βρίσκεται «σε στενό διάλογο με τους εταίρους μας στον τομέα των μεταφορών για να επιβεβαιωθεί η ασφάλεια των ανθρώπων που εργάζονται στην αλυσίδα αξίας της Ikea», δήλωσε η εταιρεία σε πολλά ειδησεογραφικά πρακτορεία.

Εκπρόσωπος του ομίλου γαλακτοκομικών Danone δήλωσε στο Reuters ότι οι χρόνοι διαμετακόμισης έχουν αυξηθεί λόγω της εκτροπής των περισσότερων αποστολών του. Εάν οι επιθέσεις συνεχιστούν και τους επόμενους δύο με τρεις μήνες, η εταιρεία θα αναζητήσει εναλλακτικές διαδρομές στη θάλασσα ή στη στεριά, αν και η Danone ανέφερε σε δήλωση που μοιράστηκε με το Forbes ότι δεν υπάρχει «σημαντική βραχυπρόθεσμη επίπτωση» στη δραστηριότητά της μέχρι στιγμής και ότι «παρακολουθεί την κατάσταση» με τους προμηθευτές και τους συνεργάτες της.

Μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες ηλεκτρικών συσκευών στον κόσμο, η Electrolux, εξέφρασε την Δευτερα την ανησυχία της στο Reuters σχετικά με τις παραδόσεις που εκτιμά ότι θα είναι περιορισμένες, ενώ αναζητά εναλλακτικές διαδρομές και δίνει προτεραιότητα σε συγκεκριμένες παραδόσεις.

Και οι πρώτες άμεσες επιπτώσεις συνεχίζονται. Χαρακτηριστική είναι η επίπτωση του fashion brand Abercrombie & Fitch δήλωσε στους προμηθευτές της την Τετάρτη ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει αεροπορικές μεταφορές -οι οποίες είναι πολύ ακριβότερες από τα φορτηγά πλοία- για να αποφύγει τα προβλήματα της παύσης των θαλάσσιων μεταφορών, σύμφωνα με το Bloomberg.

Τι φέρνει το μέλλον;

Πολλά δεξαμενόπλοια και φορτηγά πλοία που κανονικά θα διέρχονταν μέσω της διώρυγας του Σουέζ προς τον Ινδικό Ωκεανό δρομολογούνται γύρω από την αφρικανική ήπειρο, γεγονός που προσθέτει κατά μέσο όρο 14 έως 15 ημέρες στα θαλάσσια ταξίδια. Η διεθνής εταιρεία logistics DHL προειδοποίησε ότι «η εκτροπή θα αυξήσει σημαντικά τους χρόνους διέλευσης μεταξύ Ασίας και Ευρώπης και θα απαιτήσει από τις ναυτιλιακές εταιρείες να αυξήσουν τον προγραμματισμό τους».

Οι αλλαγές έχουν ήδη εκτοξεύσει τα ασφάλιστρα των πλοίων και έχουν συμβάλει στην εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου. Οι παγκόσμιες ναυτιλιακές τιμές αυξήθηκαν επίσης λόγω των επιθέσεων στην Ερυθρά Θάλασσα. Η τιμή για τη μεταφορά ενός εμπορευματοκιβωτίου από την Κίνα στη Μεσόγειο ανερχόταν την Τρίτη σε 2.413 δολάρια – μέρος μιας αύξησης 44% καθ’ όλη τη διάρκεια του Δεκεμβρίου λόγω των διαταραχών, σύμφωνα με το Reuters.

Ανάλογα με το τι θα αποφασίσουν να κάνουν οι εταιρείες, θα πρέπει να προσθέσουν περισσότερα πλοία για να καλύψουν τον επιπλέον χρόνο ή να κάψουν περισσότερα καύσιμα για το μεγαλύτερο ταξίδι και αν αποφασίσουν να πάνε γρηγορότερα για να ανταποκριθούν στα δρομολόγιά τους – και τα δύο θα απελευθερώσουν περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα που αλλάζει το κλίμα, δήλωσε ο Simon Heaney, ανώτερος διευθυντής έρευνας εμπορευματοκιβωτίων της Drewry, μιας εταιρείας συμβούλων ναυτιλιακών ερευνών, στο Associated Press.

«Ο αντίκτυπος θα είναι μεγαλύτεροι χρόνοι διέλευσης, περισσότερα καύσιμα που θα δαπανηθούν, περισσότερα πλοία που θα απαιτηθούν, πιθανές διαταραχές και καθυστερήσεις – τουλάχιστον στις πρώτες αφίξεις στην Ευρώπη», είπε. Αυτό ανεβάζει το κόστος της ναυτιλίας, αλλά «δεν νομίζω ότι θα φτάσει στα ύψη που άγγιξε κατά τη διάρκεια της πανδημίας», δήλωσε ο Heaney.