Τα σημεία – κλειδιά της επιστολικής ψήφου

Το νομοσχέδιο για τη θεσμοθέτηση της επιστολικής ψήφου στις ευρωεκλογές, ένα “ιστορικό βήμα προς τον εκσυγχρονισμό” σύμφωνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αποτελείται από 37 άρθρα και ουσιαστικά χωρίζεται σε τρία μέρη. Το νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου, στις 15 Ιανουαρίου.

Η κυβέρνηση, η οποία έχει δεσμευτεί για “σύγκλιση” με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, προσπαθεί να περάσει το νομοσχέδιο με τη μεγαλύτερη δυνατή κοινοβουλευτική συναίνεση στις αρχές του 2024. 

Προσώρας για την προώθηση του μέτρου εκτός συνόρων έχουν κινητοποιηθεί η ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών (η Νίκη Κεραμέως στο Παρίσι και ο Θοδωρής Λιβάνιος στη Νέα Υόρκη), η υπουργός Οικογένειας Σοφία Ζαχαράκη στο Λονδίνο, ενώ κατά πληροφορίες ο Πρωθυπουργός προετοιμάζει επαφές με ομογενείς μεταξύ άλλων στο Σικάγο, το αργότερο τον προσεχή Μάρτιο εάν δεν βγει ο αρχικός προγραμματισμός για τον Ιανουάριο, καθώς και στον Καναδά.

Άλλωστε, η επιστολική ψήφος αποτελεί μέρος της νομοθετικής πρωτοβουλίας, με πρόσθετες διατάξεις για την εκλογή ευρωβουλευτών και την οργάνωση των εκλογικών καταλόγων

Τα βασικά σημεία του crash test της επιστολικής ψήφου της 9ης Ιουνίου είναι τα εξής:

1. Η επιστολική ψήφος είναι υποχρεωτική για τους ψηφοφόρους εκτός της επικράτειας (δεν θα δημιουργηθούν εκλογικά κέντρα) και προαιρετικό για τους ψηφοφόρους εντός της επικράτειας (χωρίς αιτιολόγηση)

2. Οι ψηφοφόροι πρέπει να εγγραφούν στον ειδικό κατάλογο για την επιστολική ψήφο στο gov.gr ή μέσω των ΚΕΠ ή των ελληνικών διπλωματικών αποστολών στο εξωτερικό. Οι αριθμοί κινητών τηλεφώνων και οι διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου λαμβάνονται από το ληξιαρχείο, διαφορετικά παρέχονται από τον αιτούντα και η εγκυρότητά τους ελέγχεται με κωδικό μιας χρήσης.

3. Η κακόβουλη ταυτοποίηση από τρίτους τιμωρείται με πρόστιμο 10.000-50.000 ευρώ και φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών

4. Η εγγραφή πρέπει να ολοκληρωθεί έως τις 28 Απριλίου (η προθεσμία υποβολής αιτήσεων λήγει 40 ημέρες πριν από τις εκλογές)

5. Οι φάκελοι με το εκλογικό υλικό αποστέλλονται το αργότερο 20 ημέρες πριν από τις εκλογές (στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του ψηφοφόρου περιλαμβάνεται σύνδεσμος για την πορεία της αποστολής). Με ευθύνη του παρόχου ταχυδρομικών/επιστολικών υπηρεσιών, οι φάκελοι μπορούν να παραληφθούν μόνο από τον εκλογέα ή από πρόσωπο που είναι ρητά εξουσιοδοτημένο προς τούτο. Οι παραβάσεις υπόκεινται σε πρόστιμο 10.000 ευρώ ανά φάκελο.

6. Η προθεσμία για την παραλαβή των φακέλων (ψηφοδέλτια, ένορκες βεβαιώσεις και ταυτότητες) από την Ειδική Επιτροπή λήγει στις 5 μ.μ., το Σάββατο, 8 Ιουνίου

7. Οι ψηφοφόροι αντί για σταυρό πρέπει να κυκλώσουν τον αριθμό που αντιστοιχεί στον υποψήφιο της προτίμησής τους. Ωστόσο, ο ψηφοφόρος πρέπει να βάλει σταυρό αν υποστηρίζει το κόμμα ή τον συνασπισμό της προτίμησής του (χωρίς σταυρό, το ψηφοδέλτιο θεωρείται κενό ψηφοδέλτιο). 8. Τα εκλογικά τμήματα για την εξ αποστάσεως ψηφοφορία (δημόσιοι ή ιδιωτικοί ενοικιαζόμενοι χώροι) φυλάσσονται αποκλειστικά από την ΕΛ.ΑΣ. και παρακολουθούνται από κλειστές κάμερες παρακολούθησης.

9. Η ηγεσία του Αρείου Πάγου ορίζει έναν αντιπρόεδρο του δικαστηρίου ή ένα από τα μέλη του δικαστηρίου ως “γενικό επόπτη” της επιτήρησης.

10. Οι ψηφοφόροι που εγγράφηκαν αλλά δεν έστειλαν τους φακέλους τους ή τους έστειλαν καθυστερημένα, μπορούν να ψηφίσουν στα εκλογικά τμήματα μετά τις 10 το πρωί.

Επιπλέον, επιχειρείται να εκκινήσει εκκαθάριση των εκλογικών καταλόγων. Οι γεννηθέντες πριν από την 1η Ιανουαρίου 1944 που δεν έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση στο τρέχον φορολογικό έτος ή δεν έχουν δηλωθεί ως συνδεδεμένα πρόσωπα θα τεθούν σε τροχιά διαγραφής (στην πλατφόρμα «Μάθε πού ψηφίζεις»), εφόσον δεν προβούν σε δήλωσή τους διαδικτυακά ή στον δήμο, σε Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών ή προξενείο έως την 31η Οκτωβρίου 2024.