Ελαιόλαδο από «χρυσάφι» – Φόβος ανατιμήσεων λόγω μειωμένης παραγωγής

Τον Σεπτέμβριο του 2023 καταγράφηκε ρεκόρ της διεθνούς τιμής του ελαιόλαδου από το 1990 που τηρούνται στοιχεία. Όμως, δύσκολη χρονιά προβλέπεται να είναι και το 2024. Οι καταναλωτές θα συνεχίσουν να υποφέρουν από τις υψηλές τιμές του προϊόντος, αλλά όσοι εκ των ελαιοκαλλιεργητών ήταν τυχεροί και είχαν παραγωγή πέρυσι, εφέτος θα συνεχίσουν να κερδίζουν. Και μάλιστα σε σημαντικές τιμές παραγωγού. Και τούτο διότι τελικώς η παραγωγή ήταν σοβαρά χαμηλότερη από την προβλεπόμενη, η οποία έτσι κι αλλιώς ήταν μειωμένη το 2023 έναντι του 2022.

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες εκτιμήσεις η παραγωγή του 2023 – 24 φαίνεται ότι δεν θα υπερβεί τους 150.000 τόνους, σημαντικά χαμηλότερη από τους προβλεπόμενους 190.000 τόνους. Ο βασικότερος λόγος της μειωμένης παραγωγής είναι οι κλιματολογικές συνθήκες που επικράτησαν την περασμένη άνοιξη. Δηλαδή οι υψηλές θερμοκρασίες. Κι αν οι κλιματικές συνθήκες εξελιχθούν αντίστοιχα, τότε τα πράγματα θα γίνουν πολύ πιο άσχημα!

Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες του BD το τελευταίο ανησυχητικό σημάδι ήταν ο προ ημερών διαγωνισμός στην περιοχή της Λακωνίας, όπου η τιμή παραγωγού διαμορφώθηκε στα 10,11 ευρώ το κιλό -για 30 τόνους ελαιολάδου. Το κλίμα που επικρατεί στις ελαιοπαραγωγικές περιοχές – σε όσες δηλαδή έχουν παραγωγή, έστω και μικρή – είναι εξαιρετικά ανατιμητικό. Πόσο μάλλον που οι Ιταλοί και οι Ισπανοί συνεχίζουν να αναζητούν πρώτη ύλη, δεδομένου ότι έχουν κλεισμένα συμβόλαια εξαγωγής, τα οποία πρέπει να εξυπηρετήσουν. Αντίστοιχα και οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις. Βέβαια, πάντα υπάρχει ο κίνδυνος οι παραγωγοί να διακρατούν το προϊόν στις δεξαμενές προσβλέποντας σε ακόμη υψηλότερες τιμές.

Το φαινόμενο αυτό είχε παρατηρηθεί και πέρυσι. Σ΄αυτές τις περιπτώσεις, η καλύτερη περίοδος για να το «βγάλουν» στην αγορά είναι οι καλοκαιρινοί μήνες, όπου, πρώτον, τα αποθέματα θα έχουν εξαντληθεί και, δεύτερον, θα έχουν εικόνα για το πως θα κινηθεί η νέα παραγωγή. Φαίνεται πάντως ότι τα πράγματα δεν θα είναι καθόλου εύκολα ούτε και φέτος. Και δεν είναι τυχαίο ότι ένα σημαντικό μέρος της κατανάλωσης τυποποιημένου ελαιολάδου έχει υποκατασταθεί από τον κλασικό τενεκέ, στην τιμή των 160 – 170 ευρώ τα 16 λίτρων. Παράλληλα, στα ράφια των σούπερ μάρκετ το παρθένο και το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο κυμαίνεται από 12 ευρώ ως και περίπου 16 ευρώ το λίτρο!

Ρεκόρ διεθνούς τιμής τον Σεπτέμβριο

Οι διεθνείς τιμές του ελαιολάδου έχουν ακολουθήσει μια ξέφρενη πορεία ανόδου μέσα στο 2023, εξαιτίας των καιρικών φαινομένων που έπληξαν την παραγωγή πρωτίστως στην Ισπανία, την κορυφαία σε όγκο παραγωγής χώρα παγκοσμίως. Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (βλ. γράφημα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας του Σεντ Λιούις), τα οποία ανατρέχουν ως τον Ιανουάριο του 1990, τον Σεπτέμβριο του 2023 καταγράφηκε η τιμή – ρεκόρ των 9.364 δολ. ανά μετρικό τόνο (μια άνοδος κατά 62% μέσα στο 2023). Τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο καταγράφηκε μια αποκλιμάκωση, έως τα 8.891 δολ., αλλά οι τιμές παρέμειναν εξαιρετικά υψηλές.