Ερυθρά Θάλασσα: Πώς η επίθεση ΗΠΑ – Βρετανίας στους Χούθι βάζει φωτιά στο παγκόσμιο εμπόριο

Αντιμέτωποι με το βάρος των διαταραχών της εφοδιαστικής αλυσίδας αναμένεται να έρθουν για ακόμη μια φορά -μετά την πανδημία- οι έμποροι λιανικής πώλησης σε όλο τον κόσμο, μετά και την «απάντηση» ΗΠΑ και Μεγάλης Βρετανίας στις επιθέσεις των Χούθι σε εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.

Ήδη η υποστηριζόμενη από το Ιράν ομάδα ανταρτών της Υεμένης είχε θέσει εμπόδια στην πρόσβαση στη διώρυγα του Σουέζ. Μετά και τις επιθέσεις του συνασπισμού με επικεφαλής τις ΗΠΑ, και σε συνδυασμό με την κατάσταση της Διώρυγας του Παναμά και την Κινεζική Πρωτοχρονιά, τα εμπόδια αυτά γιγαντώθηκαν και τώρα φαντάζουν απλώς ανυπέρβλητα.

Το προηγούμενο χρονικό διάστημα υπήρξαν έμποροι λιανικής που ανακοίνωσαν καθυστερήσεις προϊόντων, οι οποίες τους οδήγησαν να σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν ακριβότερες μεθόδους αποστολής. Στα τέλη του περασμένου μήνα, ο γίγαντας επίπλων Ikea δήλωσε ότι οι παραδόσεις προϊόντων θα καθυστερήσουν και ότι ορισμένα είδη θα έχουν πιο περιορισμένη διαθεσιμότητα. Η Abercrombie & Fitch, από την άλλη πλευρά, σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει αεροπορικές μεταφορές αντί για θαλάσσιες.

Κάθε διώρυγα μετράει

Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα, η Διώρυγα του Παναμά βιώνει τη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 70 ετών, η οποία έχει επηρεάσει τα επίπεδα νερού στην κύρια πηγή νερού, τη λίμνη Γκατούν. Το μακρύτερο ταξίδι θα μπορούσε να οδηγήσει τους λιανοπωλητές να χάσουν το παράθυρο για να παραλάβουν ανοιξιάτικα προϊόντα από τα κινεζικά εργοστάσια πριν κλείσουν για το σεληνιακό νέο έτος.

Οι επιθέσεις που εξαπέλυσαν οι αντάρτες Χούθι σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα θα μπορούσαν να προκαλέσουν περισσότερες διαταραχές στην αλυσίδα εφοδιασμού το 2024. Η διώρυγα του Σουέζ – μια ζωτικής σημασίας εμπορική διαδρομή που επιτρέπει στους ναυλωτές να μεταφέρουν προϊόντα ταχύτερα στην ανατολική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών και την Ευρώπη – βρίσκεται στο βόρειο άκρο της Ερυθράς Θάλασσας. Μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες, όπως η Maersk και η Hapag-Lloyd, έχουν δώσει οδηγίες στα πλοία να ακολουθήσουν τη μεγαλύτερη διαδρομή γύρω από την Αφρική για να αποφύγουν τις επιθέσεις.

«Η εκτροπή των πλοίων προς τη διαδρομή του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας γύρω από τη νότια Αφρική διαρκεί περισσότερο και είναι πολύ πιο δαπανηρή», δήλωσε ο Patrick Penfield, καθηγητής πρακτικής διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας στο Πανεπιστήμιο Syracuse. Η διαδρομή του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας προσθέτει 3.500 μίλια ή περίπου 10 ημέρες περισσότερο ταξίδι για τα πλοία, είπε. Αυτός ο πρόσθετος χρόνος ταξιδιού αυξάνει επίσης το κόστος, συμπεριλαμβανομένου του φυσικού αερίου και της εργασίας, το οποίο θα μπορούσε τελικά να μετακυλιστεί στους καταναλωτές.

«Σχεδόν όλοι αλλάζουν διαδρομή γύρω από το Ακρωτήριο της Αφρικής», δήλωσε ο Penfield. Πρόσθεσε ότι στα μισά του μεγάλου ταξιδιού, τα πλοία αυτά πρέπει να ανεφοδιαστούν με καύσιμα. «Πολλά από αυτά τα πλοία ανεφοδιάζονται τώρα στη Νότια Αφρική, που είναι γνωστό ότι έχει πολύ υψηλό κόστος καυσίμων για τα πλοία, σχεδόν το υψηλότερο. Δεν έχουν πραγματικά την υποδομή για να διαχειριστούν όλα αυτά τα επιπλέον πλοία που έρχονται γύρω από το Ακρωτήριο της Αφρικής».

Αύξηση κόστους

Η διώρυγα του Σουέζ δεν είναι η μόνη κρίσιμη θαλάσσια δίοδος που αντιμετωπίζει προκλήσεις. Η ημερήσια διέλευση στη διώρυγα του Παναμά έχει μειωθεί από 29 σε 25 πλοία λόγω ξηρασίας. Η Διώρυγα του Παναμά και η Διώρυγα του Σουέζ είναι δύο από τις πιο σημαντικές οδούς για το παγκόσμιο εμπόριο, καθώς μειώνουν τον χρόνο ταξιδιού και εξαλείφουν την ανάγκη των πλοίων να ακολουθούν πιο επικίνδυνες διαδρομές. Η ημερήσια διέλευση της Διώρυγας του Παναμά θα μειωθεί περαιτέρω σε 18 πλοία τον Φεβρουάριο. Ενδεικτικά, έως και 36 πλοία ταξιδεύουν μέσω της διώρυγας του Παναμά υπό κανονικές συνθήκες.

«Δεν έχουμε ξαναδεί αυτή την κατάσταση στο παρελθόν, η οποία είναι κάπως σοκαριστική, και με τις δύο διώρυγες να έχουν προβλήματα ταυτόχρονα», δήλωσε ο Penfield.

Αν και υπάρχουν άλλα μέσα για την ταχύτερη αναπλήρωση των αποθεμάτων των λιανοπωλητών, όπως οι αεροπορικές μεταφορές και τα πλοία τσάρτερ, αυτά αποδεικνύονται δαπανηρά. Ωστόσο η Abercrombie & Fitch σχεδιάζει να στηριχθεί στις αεροπορικές μεταφορές για να αποφύγει τις διακοπές στην προμήθεα προϊόντων – μια τακτική που εφάρμοσε και το 2022, όταν τα λουκέτα στο Βιετνάμ διατάραξαν τις λειτουργίες της εφοδιαστικής της αλυσίδας. Το αποτέλεσμα; Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022, το κόστος των εμπορευματικών μεταφορών της εταιρείας αυξήθηκε κατά 80 εκατομμύρια δολάρια σε σχέση με το προηγούμενο έτος, λόγω της αυξημένης εξάρτησής της από τις αεροπορικές μεταφορές.

Σε σχέση με την πανδημία

Παρά τους περιορισμούς στην εφοδιαστική αλυσίδα, το ζήτημα αυτό δεν είναι τόσο δύσκολο όσο η διαταραχή κατά τη διάρκεια της πανδημίας, σύμφωνα με την Margaret Kidd, διευθύντρια του προγράμματος και αναπληρώτρια καθηγήτρια διδασκαλίας της τεχνολογίας εφοδιαστικής αλυσίδας και logistics στο Πανεπιστήμιο του Χιούστον. Σε αντίθεση με τις αγοραστικές συμπεριφορές κατά τη διάρκεια της εποχής του Covid-19, οι άνθρωποι δεν ξοδεύουν τόσο πολύ σε προϊόντα διακριτικής ευχέρειας. Τα εργοστάσια επίσης δεν βρίσκονται υπό καθεστών lockdown όπως ήταν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ωστόσο, το ζήτημα θα μπορούσε να διογκωθεί εάν οι συγκρούσεις και οι επιθέσεις ων Χούθι διαρκέσουν περισσότερο από το αναμενόμενο.

«Δεν το βλέπω πραγματικά ως μια μακροπρόθεσμα βιώσιμη επιλογή», πρόσθεσε σχετικά με το αυξημένο κόστος και τους μεγαλύτερους χρόνους αποστολής. «Ο συνασπισμός υπό την ηγεσία των ΗΠΑ έχει μια στρατιωτική απάντηση στους Χούθι, κλιμακώνοντας σίγουρα τα πράγματα και οδηγώντας σε ένα εντελώς νέο σενάριο που δεν έχουμε ξαναδεί».

Ποια προϊόντα θα επηρεαστούν

Σωτήριο για τους περισσότερους είναι ότι η περίοδος των εορταστικών αγορών έχει τελειώσει. Ο Robert Kaufman, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας συμβούλων Parker Avery Group, επισήμανε στο Modern Retail όμως ότι η ανοιξιάτικη και καλοκαιρινή γκάμα των λιανοπωλητών βρίσκεται στο «μάτι» της νέα αναταραχής. θα επηρεαστεί πιθανότατα.

Οι έμποροι λιανικής πώλησης παγκοσμίως αποθηκεύουν προϊόντα πριν από τις διακοπές του Σεληνιακού Νέου Έτους στην Κίνα και αναζητούν αεροπορικές ή σιδηροδρομικές εναλλακτικές λύσεις για τη μεταφορά μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, σε μια προσπάθεια να αποφύγουν τα άδεια ράφια αυτή την άνοιξη, δήλωσαν στελέχη και εμπειρογνώμονες και στο Reuters.

Το εμπόριο Ασίας-Ευρώπης είναι περισσότερο εκτεθειμένο στις διαταραχές του Σουέζ -ήδη οι παραδόσεις μέσω της κινεζικής Shein έχουν βρεθεί στο «κόκκινο» με τραγικά μεγάλες καθυστερήσεις που αγγίζουν ήδη τις 20 ημέρες- ενώ έως και το 30% των αποστολών προς την ανατολική ακτή των ΗΠΑ διακινούνται μέσω της διώρυγας.

Ήδη από τις 5 Ιανουαρίου, που ο δανέζικος κολοσσός της εφοδιαστικής Maersk, ανακοίνωσε ότι θα παρατείνει την εκτροπή των πλοίων της από την Ερυθρά Θάλασσα για το «ορατό μέλλον» μετά την επίθεση που δέχθηκε ένα από τα πλοία της, σε επιφυλακή παραμένουν μεγάλα ονόματα-πελάτες της όπως οι εταιρείες λιανικής πώλησης μόδας H&M Group, Levis Strauss & Co και Nike.