Γερμανία: Απεργίες, μπλόκα και η ακροδεξιά καραδοκεί

Με απεργίες και κοινωνική ένταση, τρακτέρ στους δρόμους και «χειρόφρενα» στους σιδηροδρόμους, έχει κάνει πρεμιέρα στη Γερμανία το 2024, το οποίο και κινδυνεύει να εξελιχθεί στη χρονιά της Άκρας Δεξιάς εάν δεν υψωθεί έγκαιρα ανάχωμα πριν από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου και τις κρίσιμες κάλπες σε ανατολικογερμανικά κρατίδια το Σεπτέμβριο. Πίσω από την αναταραχή και την οργή των αγροτών η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) καραδοκεί, ενώ ο τρικομματικός κυβερνητικός συνασπισμός αδυνατεί να ανακάμψει δημοσκοπικά με τα δύο τρίτα των πολιτών να θέλουν να δουν τον Όλαφ Σολτς εκτός καγκελαρίας.

Μετά τα μπλόκα χιλιομέτρων των αγροτών σε κεντρικούς αυτοκινητοδρόμους από τη Βαυαρία έως το Βερολίνο κόντρα στις περικοπές επιδοτήσεων στον κλάδο ελέω δημοσιονομικής κρίσης, ακολούθησαν οι οδηγοί φορτηγών διαμαρτυρόμενοι για τις αυξήσεις στις τιμές των διοδίων και στο «χορό» εισήλθαν και οι μηχανοδηγοί στους σιδηροδρόμους προβάλλοντας αιτήματα μισθολογικά και μείωσης των ωρών εργασίας. Οι σταθμοί άδειασαν και τα δρομολόγια διακόπηκαν για τρεις ημέρες. Για υψηλότερους μισθούς και λιγότερη γραφειοκρατία είχαν απεργήσει και οι γιατροί.

Το κλίμα δυσαρέσκειας των εργαζομένων στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης εντείνεται και μαζί και οι πιέσεις προς την κυβέρνηση συνασπισμού και τον καγκελάριο Σολτς. Ο διχασμός του πολιτικού Κέντρου έχει ενθαρρύνει τις επιμέρους πιέσεις κόντρα σε σειρά αντιδημοφιλών μέτρων που εντάσσονται στον ευρύτερο περιορισμό των κρατικών δαπανών στον προϋπολογισμό του 2024.

Αναζητώντας την απαιτούμενη εξοικονόμηση πόρων, η κυβέρνηση αποφάσισε να καταργήσει την επιδότηση για το καύσιμο ντίζελ που χρησιμοποιούν τα αγροτικά οχήματα, γεγονός που πυροδότησε μεγάλες διαδηλώσεις το Δεκέμβριο. Η οργή των αγροτών δεν υποχώρησε ούτε μετά τη μερική κυβερνητική υποχώρηση για σταδιακή και όχι άμεση κατάργηση της επιδότησης, αλλά και τη διατήρηση του ευνοϊκού καθεστώτος για τα τέλη κυκλοφορίας των αγροτικών οχημάτων. Όσο για το ισχυρό συνδικάτο των μηχανοδηγών, οι διαπραγματεύσεις με τη διοίκηση των Γερμανικών Σιδηροδρόμων (Deutsche Bahn) παραμένουν σε τέλμα.

Το θέαμα των τρακτέρ στους γερμανικούς δρόμους μόνο συνηθισμένο δεν είναι και συνολικά οι διαμαρτυρίες και το επίπεδο της κοινωνικής αναταραχής στη σημερινή Γερμανία είναι πρωτόγνωρο.

Παρόλο που δεν προκηρύχθηκε γενική απεργία λόγω νομικών περιορισμών, αυτή τη διάσταση έχουν οι κινητοποιήσεις και επιπλέον «συγκεντρώθηκαν» όλες την εβδομάδα κατά την οποία άνοιξαν τα σχολεία και πολλοί επιστρέφαν στις δουλειές τους μετά τις χριστουγεννιάτικες διακοπές. Γενικές απεργίες δεν πραγματοποιούνται στη Γερμανία από τότε που συνήφθη συμφωνία μεταξύ συνδικάτων και εργοδοτών το 1906.

Η ένταση των διαμαρτυριών ήταν επίσης αξιοσημείωτη με εκτεταμένους αποκλεισμούς δρόμων, και ακόμη και φαινόμενα πολιτικής βίας. Ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ παρολίγον προπηλακίστηκε από οργισμένο πλήθος αγροτών που εισέβαλαν στο πλοίο στο οποίο επέβαινε επιστρέφοντας από τις διακοπές του. Δεν είναι σαφές αν ακροδεξιά στοιχεία είχαν παρεισφρήσει στον όχλο που προκάλεσε τα έκτροπα στο πορθμείο της Βόρειας Θάλασσας.

Σαφές είναι όμως πως η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) θρέφεται από την κοινωνική αναταραχή και εξάρσεις βίας ειδικά σε μια κρίσιμη εκλογική χρονιά κατά την οποία στήνονται κάλπες σε τρία ανατολικογερμανικά κρατίδια -Σαξονία, Θουριγγία και Βρανδεμβούργο– στα οποία οι δημοσκοπήσεις την εμφανίζουν για πρώτη φορά στα χρονικά να κατακτά ακόμη και την πρωτιά. Σε ομοσπονδιακό επίπεδο η εθνολαϊκιστική AfD διατηρεί σταθερά εδώ και μήνες τη δεύτερη θέση, ξεπερνώντας τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) του καγκελάριου Σολτς.

Στις κάλπες που στήθηκαν σε Έσση και Βαυαρία τον Οκτώβριο του 2023, στα μέσα της θητείας του Όλαφ Σολτς, υπέστη συντριβή ο κυβερνητικός συνασπισμός Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Φιλελεύθερων που συγκροτήθηκε κατόπιν της εκλογικής αναμέτρησης της 26ης Σεπτεμβρίου 2021 και της ιστορικής επιστροφής του SPD ως πρώτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Η ελεύθερη πτώση στη δημοτικότητα του Όλαφ Σολτς συνεχίζεται σε βαθμό που δημοσκόπηση εντός της εβδομάδας κατέδειξε ότι δύο στους τρεις Γερμανούς -ακόμα και οι μισοί από τους ψηφοφόρους του SPD (49,7%)- θέλουν να τον δουν να παραδίδει την καγκελαρία στον υπουργό Άμυνας Μπόρις Πιστόριους πριν από τη λήξη της θητείας του.

Σε μέτρηση του Ινστιτούτου INSA για λογαριασμό της εφημερίδας Bild, η Χριστιανική Ενωση (CDU/CSU) εξακολουθεί να προηγείται με ποσοστό 31%, τη δεύτερη θέση έχει κατοχυρώσει η AfD με 23%, και ακολουθούν το SPD (16%), οι Πράσινοι (12%) και οι Φιλελεύθεροι (FDP) με μόλις 5%. Έτερη δημοσκόπηση για το δημόσιο δίκτυο ARD κατέγραψε ότι το 82% των πολιτών δηλώνει «λίγο ή καθόλου ευχαριστημένο» από τα πεπραγμένα του τρικομματικού συνασπισμού.

Φιλελεύθεροι και Πράσινοι ακολουθούν διαφορετικές στρατηγικές προς αντιμετώπιση του γενικευμένου κλίματος δυσαρέσκειας και η μόνιμη διάσταση απόψεων στους κόλπους του συνασπισμού λειτουργεί επιβαρυντικά για την εικόνα της κυβέρνησης, με τον Όλαφ Σολτς να επιχειρεί να περιορίσει το κλίμα πόλωσης, εξ ου και συχνά σιωπά σε μεγάλα ζητήματα. Ωστόσο, οι πολιτικοί σχολιαστές συνεχίζουν να τον επικρίνουν για αυτό που θεωρούν έλλειψη ηγεσίας.

Ωφελημένη βγαίνει διαρκώς η Άκρα Δεξιά, η οποία και εμφανίζεται να καταστρώνει μέχρι και σχέδια για απελάσεις μεταναστών, ακόμη και εκείνων που έχουν γερμανικό διαβατήριο.

Ρεπορτάζ του ερευνητικού δικτύου Correctiv έφερε στο φως μυστική συνάντηση που έλαβε χώρα το Νοέμβριο σε ξενοδοχείο του Πότσνταμ μεταξύ κορυφαίων στελεχών της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD), μέλη νεοναζιστικών ομάδων, αλλά και επιχειρηματίες, με θέμα συζήτησης ένα «στρατηγικό σχέδιο περί μετανάστευσης» που περιλαμβάνει μαζικές, αναγκαστικές απελάσεις εκατομμυρίων και δεν αφορά μόνο αιτούντες άσυλο, αλλά και κατόχους γερμανικού διαβατηρίου. Η ηγεσία της AfD επίσημα πήρε αποστάσεις από το σχέδιο, ενώ έντονη ήταν η αντίδραση του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών με την υπουργό Νάνσι Φέζερ να υπεραμύνεται τις παρακολούθησης κινήσεων στο χώρο της ακροδεξιάς από τις υπηρεσίες πληροφοριών. Ο καγκελάριος Σολτς κάλεσε σε ενότητα κατά της Άκρας Δεξιάς και «φανατικών με φαντασιώσεις αφομοίωσης».

Η AfD ακονίζει τα ξίφη της εν όψει των ευρωεκλογών του Ιουνίου και των κρίσιμων κρατιδιακών εκλογών που θα ακολουθήσουν δύο μήνες αργότερα, όπου και ελλοχεύει ο κίνδυνος να επιφυλάξει η Γερμανία στην Ευρώπη ένα σοκ ανάλογο, και βαρύτερο δεδομένης της Ιστορίας της, με αυτό της ολλανδικής κάλπης που ανέδειξε το Νοέμβριο πρώτη κοινοβουλευτική δύναμη για πρώτη φορά στα χρονικά το ρατσιστικό και αντιμεταναστευτικό Κόμμα της Ελευθερίας (PVV) του Γκερτ Βίλντερς.

Πίσω από τις μετακινήσεις ψηφοφόρων στην ολλανδική πολιτική σκηνή βρίσκονταν και βαθιά οικονομικά αίτια, ανάμεσά τους ο «πόλεμος» της κυβέρνησης του πρώην πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε με τους αγρότες με αιχμή το σχέδιο που αποσκοπούσε στη μείωση του αριθμού των εκτρεφόμενων ζώων και τη μεταφορά του μεγαλύτερου μέρους της κτηνοτροφικής δραστηριότητας στην Ιβηρική ώστε να συμβαδίσει η Ολλανδία με την πράσινη ατζέντα της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών αζώτου.

Στη Γερμανία, οι διαμαρτυρίες των αγροτών αναμένεται να κορυφωθούν με συγκέντρωση τρακτέρ έξω από το κτήριο της γερμανικής Καγκελαρίας τη Δευτέρα, όπως έχουν προαναγγείλει εκπρόσωποί τους.

Πηγή:liberal