Νταβός 2024: Στην ατζέντα βρίσκεται πρώτος παγκόσμιος κίνδυνος τα ακραία καιρικά φαινόμενα

Στο χιονισμένο Νταβός, στο ξεκίνημα του 2024, η Έκθεση Παγκόσμιων Κινδύνων που ανακοινώθηκε από το World Economic Forum, υπογραμμίζει ένα κρίσιμο ζήτημα: τέσσερις στους πέντε κινδύνους, που αναμένεται να κυριαρχήσουν μέσα στα επόμενα 10 χρόνια, προβλέπεται να είναι περιβαλλοντικοί. Οι προβλέψεις προδιαγράφουν μια πραγματικά ζοφερή εικόνα η οποία ενισχύεται από την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη μέσα στο 2023.

Σύμφωνα με την Έρευνα Παγκόσμιας Αντίληψης Κινδύνων, τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων κατατάσσουν τα ακραία καιρικά φαινόμενα ως τον κορυφαίο κίνδυνο που ενδέχεται να δημιουργήσει κρίση σε υλικό επίπεδο σε όλο τον πλανήτη το 2024, ενώ μεταξύ των δέκα κορυφαίων σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, συγκαταλέγονται και οι κρίσιμες μεταβολές στα περιβαλλοντικά συστήματα της Γης, η απώλεια της βιοποικιλότητας, η κατάρρευση του οικοσυστήματος, οι ελλείψεις φυσικών πόρων και η ρύπανση.

Μάλιστα, οι ερωτηθέντες διαφωνούν μεταξύ τους σε σχέση με τον επείγοντα χαρακτήρα των παραπάνω περιβαλλοντικών κινδύνων, καθώς οι νεότεροι τείνουν να κατατάσσουν αυτούς τους κινδύνους πολύ πιο ψηλά, ως βραχυπρόθεσμο κίνδυνο που θα αντιμετωπίσουν στα επόμενα 2 χρόνια, σε σύγκριση με τις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες. Πρόσθετα, ο ιδιωτικός τομέας επισημαίνει αυτούς τους κινδύνους ως βασικές ανησυχίες μακροπρόθεσμα, σε αντίθεση με τους ερωτηθέντες από την κοινωνία των πολιτών ή τις κυβερνήσεις που δίνουν προτεραιότητα σε αυτούς τους κινδύνους σε βραχυπρόθεσμα πλαίσια.

Η έκθεση τονίζει τη σημασία της επένδυσης σε πράσινες τεχνολογίες και την υποστήριξη πρωτοβουλιών για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής ενώ στα καλά νέα που φέρνει, επισημαίνεται ότι εξακολουθεί να υπάρχει χρόνος να αντιδράσουν όλοι οι ενδιαφερόμενοι προκειμένου να μετριάσουν αυτούς τους κινδύνους: οι κυβερνήσεις να θέσουν σε εφαρμογή νέες πολιτικές και νόμους, οι πολίτες να δημιουργήσουν νέους κοινωνικούς κανόνες, οι επενδυτές να κάνουν σωστές τοποθετήσεις στα χρήματά τους, οι επιχειρηματίες να εξασφαλίσουν την ανθεκτικότητα στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες.

Και ενώ η παγκόσμια κοινότητα εστιάζει στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών κινδύνων, σε ένα άλλο πεδίο, επενδυτές, ρυθμιστικές αρχές και επιχειρήσεις συζητούν σχετικά με το κλίμα και το περιβάλλον με κυρίαρχο πλαίσιο τον χρηματοοικονομικό κίνδυνο. Ενδιαφέρουσα πτυχή αποτελεί η άποψη ότι οι εκτιμήσεις των κλιματικών κινδύνων είναι «τυφλές», καθώς δεν λαμβάνουν επαρκώς υπόψη τους νομικούς κινδύνους την οποία υποστηρίζουν οι Θομ Βετζερ, Ρούπερτ Στιούαρτ Σμιθ και Αργιούνα Ντίμπλει σε έρευνά τους που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες μέρες στο Science Magazine με τη συνεργασία μεταξύ του Oxford Sustainable Law Program (κοινή πρωτοβουλία της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και του Smith School of Enterprise and the Environment – University of Οξφόρδη στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης) και του οργανισμού Melbourne Climate Futures.

Υπολογίζεται ότι περισσότερες από 2.400 αγωγές που αφορούν το κλίμα έχουν κατατεθεί μέχρι το 2023. Οι νομικοί κίνδυνοι για το κλίμα συχνά τίθενται υπό τους γενικούς κινδύνους μετάβασης, παρατηρούν οι ερευνητές. Σε ένα πλαίσιο ολοένα και πιο επικίνδυνων διαφορών για το κλίμα και ρυθμιστικών ενεργειών επιβολής, που μετατοπίζουν και ενισχύουν τους κλιματικούς κινδύνους, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι τρέχουσες εκτιμήσεις κλιματικών κινδύνων παραποιούν την κατανομή και την κλίμακα των οικονομικών κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα.

Αυτό σημαίνει ότι οι επενδυτές καταλήγουν να επενδύουν σε λάθος έργα και να διατρέχουν κινδύνους που ούτε αυτοί ούτε οι ρυθμιστικές αρχές κατανοούν, επιδεινώνοντας έτσι περαιτέρω τους οικονομικούς κινδύνους που συνεπάγεται η κλιματική αλλαγή.

Η μελέτη δείχνει ότι η βάση για την αξιολόγηση των χρηματοοικονομικών κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα πρέπει να επανεξεταστεί και να εξεταστούν πολύ περισσότερο οι αγωγές για το κλίμα και οι ενέργειες επιβολής.

Η έρευνα υπογραμμίζει επίσης πώς οι οργανισμοί που είναι επιφορτισμένοι με την παροχή πλαισίων για την αξιολόγηση των κινδύνων για το κλίμα, όπως το International Sustainability Standards Board και The Network for Greening the Financial System, συνυπολογίζουν νομικούς κινδύνους με τους «κινδύνους μετάβασης» και παρέχουν «λίγες έως καθόλου» λεπτομέρειες για το πώς προτίθεται να τους αξιολογήσουν. «Αυτό υποδηλώνει ότι βλέπουν τις αντιδικίες για το κλίμα ως απλώς έναν περιφερειακό κίνδυνο, όταν τα πρόσφατα γεγονότα στα δικαστήρια αποδεικνύουν ότι είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο», υποστηρίζει η Αργιούνα Ντίμπλει, Επικεφαλής του Sustainable Finance Research στο Melbourne Climate Futures.

Η νομική δράση μπορεί να δημιουργήσει πρόσθετους κλιματικούς κινδύνους που οι επενδυτές, οι ρυθμιστικές αρχές και επίσης οι εταιρείες δεν λαμβάνουν επαρκώς υπόψη αυτή τη στιγμή, καταλήγουν οι ερευνητές. Θέματα όπως για παράδειγμα, η ευθύνη κράτους ή επιχείρησης όπως επίσης και ερωτήματα σχετικά με το αν το κράτος έχει επαρκείς πολιτικές σε σχέση με το περιβάλλον και το κλίμα σε ορισμένα πλαίσια ή αν το νομικό σύστημα θα μπορούσε να μετατοπίσει την έκθεση σε κλιματικούς κινδύνους από τον ιδιωτικό στον δημόσιο τομέα, ήδη απασχολούν σε σημαντικό βαθμό όσους ασχολούνται με τα κριτήρια ESG στον χώρο των επιχειρήσεων σε κάποιους κλάδους.

Κάποιοι ειδικοί μάλιστα επιμένουν ότι ακόμα κι αν μια εταιρεία διαθέτει αξιοπρεπείς πολιτικές ESG που κοιτάζουν προς το μέλλον, αυτό δεν σημαίνει ότι απαλλάσσεται από την ευθύνη για προηγούμενες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Τελικά, ο δρόμος προς τα ESG είναι σύνθετος και απαιτεί προσήλωση.