Η Ελλάδα στον αστερισμό των F-35

Οι τελευταίες ημέρες του Ιανουαρίου 2024 θα καταγραφούν ως στιγμή στην οποία οι ΗΠΑ επανασυνέδεσαν με ανοικτό τρόπο, μετά από πολλά χρόνια, την εκ μέρους τους ενίσχυση της Ελλάδας και της Τουρκίας. H αμερικανική κυβέρνηση έστειλε την επίσημη ειδοποίηση στο Κογκρέσο για την ταυτόχρονη έγκριση της πώλησης νέων μαχητικών αεροσκαφών σε Ελλάδα και Τουρκία. 

Εν τω μεταξύ, όσον αφορά την Ελλάδα, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών ενέκρινε την πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-35 II. Από την άλλη πλευρά, η αμερικανική Γερουσία συμφώνησε τελικά με την πώληση υπερσύγχρονων F-16 στην Τουρκία, όπως συνέστησε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και όπως γενικά αναμενόταν.

Για την Ελλάδα, η κίνηση αυτή των ΗΠΑ στο σύνολό της, σε συνδυασμό με την παροχή πολλών διαφορετικών κατηγοριών εξοπλισμού, μεταξύ των οποίων και τα χρήσιμα μεταφορικά αεροσκάφη C-13, δωρεάν ή με ευνοϊκούς όρους, αποτελεί μια σημαντική ανάπαυλα στην ενίσχυση της ελληνικής αποτροπής και μια ψήφο εμπιστοσύνης των ΗΠΑ προς την Ελλάδα.

Με άλλα λόγια, είναι σαν να κερδίζει ένα πρόσφατο στοίχημα για την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης της διμερούς στρατηγικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ, ώστε να μην αλλάξει ο χαρακτήρας της στο ευρύτερο πλαίσιο των προσπαθειών διατήρησης μιας ήδη αποδυναμωμένης πολυμέρειας.

Το εάν και σε τι βαθμό αυτή η εξέλιξη σημαίνει ισχυροποίηση σε όλα τα επίπεδα, όπως πολλοί σπεύδουν να προδικάσουν, είναι σύνθετο ζήτημα που μένει να εξεταστεί. Μπορεί να κριθεί, με επιχειρησιακούς όρους, μόνον από τους πραγματικά και σε βάθος γνωρίζοντες (α) τα ειδικά χαρακτηριστικά, τις ακριβείς δυνατότητες, τον χρονικό ορίζοντα και το κόστος χρήσης κάποιων εξ’ αυτών, όπως π.χ. των αμφιλεγόμενων στις ΗΠΑ Littoral Combat Ships (LCS), ανεξαρτήτως του εξίσου αμφιλεγόμενου χαρακτηρισμού τους ως «φρεγατών», σε σχέση με (β) τις εκπεφρασμένες ανάγκες των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, εν προκειμένω του πολεμικού ναυτικού.   

Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν εξαιρετικά νέα σχετικά με το F-35 II, ένα αεροσκάφος πέμπτης γενιάς για χώρες που εντοπίζονται από το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιταλία και την Πολωνία μέχρι την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και το Ισραήλ. Σε συνδυασμό με τον εκσυγχρονισμό των Rafale και F-16, η Ελλάδα αποκτά σταδιακά μια αξιοζήλευτη αεροπορική δύναμη.

Βέβαια, το σημείο καμπής για την αποκατάσταση της περιφερειακής ισορροπίας ισχύος και την υπέρβαση της δυνητικά μοιραίας περιόδου εγκατάλειψης της ελληνικής αποτροπής ήρθε τον Σεπτέμβριο του 2021, όταν η Ελλάδα και η Γαλλία υπέγραψαν συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης για συνεργασία σε θέματα άμυνας και ασφάλειας. Η παραγγελία και η ταχεία διαδικασία παράδοσης των Rafale και η προοπτική τριών φρεγατών κορυφαίας τεχνολογίας, των Belharra, τροποποιούν κυριολεκτικά τις ισορροπίες στην περιοχή.