Πώς οι επιθέσεις των Χούθι πλήττουν και το εμπόριο τροφίμων στην Ευρώπη

Όταν οι πύραυλοι των Χούθι της Υεμένης άρχισαν να πέφτουν βροχή κατά πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στην Ερυθρά Θάλασσα τον Οκτώβριο του 2023, οι Ευρωπαίοι ηγέτες φοβήθηκαν ότι οι επιθέσεις αυτές θα είχαν αντίκτυπο στον ενεργειακό εφοδιασμό της Γηραιάς Ηπείρου. Τρεις μήνες μετά, είναι τα τρόφιμα που δέχονται «πυρά», με τους εξαγωγείς και τους φορτωτές να προειδοποιούν για αυξανόμενη ζημία στο εμπόριο φρούτων και λαχανικών.

Οι ναυτιλιακές εταιρείες σταμάτησαν να εκτελούν δρομολόγια μέσω του στενού Μπαμπ ελ Μαντέμπ και πλέον τα πλοία τους διαπλέουν το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στη Νότια Αφρική, προσθέτοντας έως και τριών εβδομάδων καθυστερήσεις στις μεταφορές εμπορευμάτων από και προς την Ευρώπη. Εκτός από τον πενταπλασιασμό του κόστους των εμπορευματοκιβωτίων, αυτό σημαίνει ότι τα φρέσκα προϊόντα είναι πιο πιθανό να σαπίσουν καθ’ οδόν.

«Υπάρχει σημαντικός κίνδυνος», δήλωσε στο «Politico» ο Μάρκο Φορτζιόνε, γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου Εξαγωγών και Διεθνούς Εμπορίου, αναφερόμενος σε μια σειρά από κατηγορίες προϊόντων, πέραν των φρούτων και των λαχανικών.

Από το κρέας και τα δημητριακά μέχρι το τσάι και τον καφέ, αν η αναταραχή συνεχιστεί, «θα διαλύσει την ευρύτερη οικονομία των τροφίμων», υποστήριξε. Η επεξεργασία είναι ένας άλλος αδύναμος κρίκος, με τις παραδόσεις φοινικέλαιου, να έχουν διαταραχθεί και να επιβραδύνουν έτσι την προετοιμασία τροφίμων υψηλότερης αξίας.

Οι εξαγωγές επηρεάζονται ιδιαίτερα στις χώρες της Νότιας Ευρώπης, όπως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Κύπρος. Δεδομένου ότι τα φορτία τροφίμων πρέπει τώρα να κατευθυνθούν προς τα δυτικά, προκειμένου να φτάσουν στη Μέση Ανατολή και την Ασία, πολλές εταιρείες αγωνίζονται να μεταφέρουν εγκαίρως τα ευπαθή προϊόντα στις ξένες αγορές, θέτοντας σε κίνδυνο αγαθά αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ.

«Η επιμήκυνση των χρόνων μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στη συντήρηση των νωπών προϊόντων με κίνδυνο να χαθούν σημαντικά κομμάτια της αγοράς», προειδοποίησε το Condiretti, το μεγαλύτερο αγροτικό λόμπι της Ιταλίας.

«Σε πολλές περιπτώσεις, η διάρκεια ζωής των φρέσκων προϊόντων δεν επιτρέπει την επιμήκυνση του ταξιδιού κατά 15 έως 20 ημέρες», δήλωσε στο ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων Ansa ο Κριστιάν Μαρέτι, πρόεδρος της Legacoop Agroalimentare, που εκπροσωπεί τους ιταλικούς αγροτικούς και διατροφικούς συνεταιρισμούς.

Προς το παρόν, τα πιο ευαίσθητα φρούτα έχουν γλιτώσει. Το φθινόπωρο έγινε η συγκομιδή των ακτινιδίων, των σταφυλιών και των σύκων, ενώ τα κεράσια στάλθηκαν το καλοκαίρι. Όμως, αυτό δεν ισχύει για άλλα προϊόντα. Οι ιταλικές εξαγωγές μήλων προς τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αξίας περίπου 400 εκατ. ευρώ ετησίως, έχουν σταματήσει. Το ίδιο συνέβη και με τα αχλάδια, το λάχανο και το κουνουπίδι. «Σε έναν τομέα που κυριαρχείται από την εποχικότητα της παραγωγής, το μέγεθος της ζημίας θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια του αποκλεισμού», σημείωσε ο Μαρέτι.

Πάντως, οι διεθνείς μεταφορείς επιμένουν ότι οι διαταραχές του εφοδιασμού είναι περιορισμένες. «Προσφέρουμε τα λεγόμενα θαλάσσια-αεροπορικά logistics για αυτά τα φρούτα», δήλωσε εκπρόσωπος της Maersk. Τα προϊόντα μεταφέρονται με πλοίο στο Ντουμπάι και από εκεί μεταφέρονται αεροπορικώς σε ευρωπαϊκούς κόμβους αεροπορικών μεταφορών, όπως η Φρανκφούρτη και το Άμστερνταμ. «Έτσι, ο συνολικός χρόνος διαμετακόμισης παραμένει όσο το δυνατόν μικρότερος», εξήγησε.

Με πληροφορίες από το Politico