Εντατικοί έλεγχοι της ΑΔΑΕ – Ποιους βάζει στο στόχαστρο η εφορία

Πυκνές διασταυρώσεις των δεδομένων των myDATA με τα αναγραφόμενα στα έντυπα Ε3 που υπέβαλαν επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες, το φορολογικό έτος 2022, διενεργεί η ΑΑΔΕ, προκειμένου να εντοπίσει φορολογικές παραβάσεις.

Η συγκεκριμένη κίνηση των ελεγκτικών υπηρεσιών της ΑΑΔΕ προκαλεί τις αντιδράσεις των λογιστών και την ανησυχία των ελεγχόμενων, καθώς τα στοιχεία που «ανέβηκαν» στο myDATA και τα δεδομένα στα οποία στηρίχθηκε η συμπλήρωση του Ε3, ενδέχεται να έχουν διαφορές, επειδή κατά τη χρήση του 2022 δεν ήταν δεσμευτική η ταύτιση των μεγεθών.

Επειδή όμως, κατά την πάγια τακτική των φορολογικών ελέγχων οι διαφορές κρίνονται ύποπτες φοροδιαφυγής, εκδόθηκαν εντολές ελέγχου και ζητούνται εξηγήσεις από τους υπόχρεους και, εφόσον δεν πειστούν οι ελεγκτές, απομένει η επιβολή προστίμων.

Γιατί αντιδρούν οι λογιστές

Οι ενώσεις λογιστών επισημαίνουν ότι η απόλυτη συμφωνία των στοιχείων των myDATA και των κωδικών του Ε3, δεν προβλεπόταν από τη σχετική απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, με την οποία δίνονταν οδηγίες για τη συμπλήρωση του Ε3, του έτους 2023 (για το φορολογικό έτος 2022).

Όπως σημειώνουν «η περίοδος εφαρμογής των myDATA για το έτος 22022, έχει χαρακτηριστεί από την ίδια τη Διοίκηση ως περίοδος πιλοτικής εφαρμογής και προσαρμογής, τόσο των συναδέλφων Λογιστών – Φοροτεχνικών, όσο και των επιχειρήσεων. Ακριβώς αυτό υπογραμμίζεται στην Ε.2018 με τη φράση: “…η προσυμπλήρωση των κωδικών από την ΑΑΔΕ είναι προς διευκόλυνση των επιχειρήσεων και δεν είναι δεσμευτική…”».

Καλούν επίσης, την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και τον διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργο Πιτσιλή να ακυρώσουν τις σχετικές εντολές ελέγχου.

Το «άλλοθι» των ελεγχόμενων

Στην απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, Ε.2018/2023 με την οποία δόθηκαν οι οδηγίες για τη συμπλήρωση των εντύπων Ε3 του έτους 2023, το επίμαχο τμήμα είναι το ακόλουθο:

Για το φορολογικό έτος 2022, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προσυμπληρώνει κατηγορίες εσόδων και εξόδων με ποσά σε επιμέρους κωδικούς των Πινάκων Δ2 – Δ4, σε κωδικούς στη στήλη “Σύνολο” του Πίνακα Ζ και στην αντίστοιχη στήλη των επιλογών τυχόν εσωτερικού Υποπίνακα. Εφόσον δεν έχει προηγηθεί χαρακτηρισμός των σχετικών εξόδων στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, όλα τα έξοδα προσυμπληρώνονται στον κωδικό 585 (γραμμή: “Διάφορα Λειτουργικά Έξοδα”) της στήλης “Σύνολο”, στην επιλογή 016 της αντίστοιχης στήλης του σχετικού Υποπίνακα. Επισημαίνεται ότι η ορθή και ακριβής συμπλήρωση του Εντύπου Ε3 συνιστά υποχρέωση και ευθύνη του φορολογούμενου. Η προσυμπλήρωση των κωδικών από την ΑΑΔΕ έχει ως σκοπό τη διευκόλυνσή του και δεν είναι δεσμευτική για αυτόν. Ο φορολογούμενος έχει τη δυνατότητα να τροποποιεί το προσυμπληρωμένο πόσο και να καταχωρεί ποσό διαφορετικής αξίας με βάση τα δεδομένα που προκύπτουν από τα λογιστικά του αρχεία. Στο πλαίσιο αυτό, διευκρινίζεται ότι τα ποσά των ενδιάμεσων στηλών των προσυμπληρωμένων κωδικών (στήλες: εμπορική δραστηριότητα, παραγωγική δραστηριότητα, αγροτική – βιολογική δραστηριότητα και παροχή υπηρεσιών) συμπληρώνονται από τον ίδιο τον φορολογούμενο, κατά τρόπο τέτοιο ώστε το άθροισμά τους στη στήλη “Σύνολο” να συμφωνεί με τα λογιστικά αρχεία της επιχείρησής του. Σε περίπτωση ασυμφωνίας μεταξύ των ποσών που καταχώρησε ο ίδιος και εκείνων που έχουν διαβιβαστεί στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, θα εμφανίζεται σχετικό ενημερωτικό μήνυμα.

Μόνιμοι και καθημερινοί οι έλεγχοι

Ανεξάρτητα από την τύχη που μπορεί να έχουν οι έλεγχοι που διατάχθηκαν για το φορολογικό έτος 2022, οι διασταυρώσεις των δεδομένων των myDATA με τις φορολογικές δηλώσεις είναι πλέον καθημερινή πρακτική των φορολογικών αρχών.

Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να κοινοποιούν στην εφαρμογή myDATA το σύνολο των συναλλαγών τους, αγορές και πωλήσεις, εντός συγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων.

Η διαβίβαση των αποδείξεων στο myDATA είναι υποχρεωτική και όσοι υπόχρεοι δεν τις κοινοποιούν εντός των χρονοδιαγραμμάτων αντιμετωπίζουν πρόστιμα, όπως σαν να μην εξέδωσαν αποδείξεις.

Με τον τρόπο αυτό, οι ελεγκτικές αρχές αποκτούν την πλήρη εικόνα των συναλλαγών των επιχειρήσεων και μάλιστα σε πραγματικό χρόνο, ώστε να ελέγχουν:

Αν μία επιχείρηση έχει μεταπτώσεις στην αξία των πωλήσεων που διαβιβάζει στο myDATA. Αν υπάρχει ιστορικό φοροδιαφυγής, οι εφοριακοί ελεγκτές, μπορούν να ελέγχουν ανά πάσα στιγμή εάν συμμορφώθηκε. Αν αληθεύει καταγγελία, ότι δεν εκδίδει αποδείξεις μια επιχείρηση, μπορεί να επαληθεύεται άμεσα, μέσω της ροής των διαβιβαζόμενων στοιχείων αποδείξεων κατά τον συγκεκριμένο χρόνο. Τι προβλέπει ο Κώδικας Εξάλλου, το δεδομένο ότι ο Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας δίνει στην ΑΑΔΕ την εξουσία να αντλεί στοιχεία από οποιαδήποτε πηγή προκειμένου να επαληθεύει το περιεχόμενο των φορολογικών δηλώσεων, με τα myDATA οι ελεγκτές απέκτησαν μία επιπλέον «πηγή».

Όπως προβλέπει ο ΚΦΔ, η Φορολογική Διοίκηση έχει την εξουσία να επαληθεύει, να ελέγχει και να διασταυρώνει την εκπλήρωση των φορολογικών υποχρεώσεων εκ μέρους του φορολογουμένου, την ακρίβεια των φορολογικών δηλώσεων που υποβάλλονται σε αυτήν και να επιβεβαιώνει τον υπολογισμό και την καταβολή του οφειλόμενου φόρου.

Για διακρίβωση των ανωτέρω, διενεργεί έλεγχο σε έγγραφα, λογιστικά στοιχεία και στοιχεία γνωστοποιήσεων και παρόμοιες πληροφορίες, θέτοντας ερωτήσεις στον φορολογούμενο και σε τρίτα πρόσωπα, ερευνώντας εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για τη διενέργεια επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, σύμφωνα με τις διαδικασίες που ορίζει η νομοθεσία, και χρησιμοποιώντας μεθόδους, οι οποίες προβλέπονται στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας.