Τουρκία – Αίγυπτος: Από τη ρήξη στη συμφιλίωση

Μετά από 12 χρόνια διακοπής επαφών με την Αίγυπτο, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επισκέφθηκε το Κάιρο για να συναντηθεί με τον ομόλογό του Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. Ο πρόεδρος της Αιγύπτου συνοδευόμενος από τη σύζυγό του υποδέχθηκε στο αεροδρόμιο τον Ταγίπ Ερντογάν και τη σύζυγό του, Εμινέ. Οι δύο ηγέτες μετέβησαν στη συνέχεια στο προεδρικό μέγαρο.

Είναι η πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια που ένας Τούρκος πρόεδρος επισκέπτεται την Αίγυπτο και ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν εμφανίζεται αποφασισμένος να γυρίσει μια “νέα σελίδα” στις σχέσεις με τον Αιγύπτιο πρόεδρο, τον οποίο κάποτε αποκάλεσε “πραξικοπηματία” και “δολοφόνο”. Η αποφασιστικότητα του προέδρου να αποκαταστήσει τις σχέσεις με το Κάιρο είναι εμφανής από την πολυπληθή αντιπροσωπεία που συνοδεύεται από τον υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, τον υπουργό Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ και τον υπουργό Άμυνας Γιασάρ Γκουράιρ, τον υπουργό Υγείας Φαχρετντίν Κοτσά, τον υπουργό Βιομηχανίας και Τεχνολογίας Μεχμέτ Φατί Καζίρ και τον υπουργό Εμπορίου Ομέρ Μποράτ, Την αντιπροσωπεία συνόδευαν ο Φαχρετίν Αλτούν, Διευθυντής Επικοινωνιών, και ο Ιμπραήμ Καλόν, Διοικητής της Τουρκικής Υπηρεσίας Πληροφοριών.

Οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν στο παλάτι Ιτιχάντιγιε, ενώ μετά τη διμερή συνάντηση των δύο ηγετών και των αντιπροσωπειών ακολούθησε κοινή συνέντευξη Τύπου.

Ο κ. Ερντογάν υποστήριξε πως «(με την Αίγυπτο) διαθέτουμε μια κοινή Ιστορία και έναν κοινό πολιτισμό που συνυπάρχουν πάνω από 1.000 χρόνια. Με τη δύναμη που αντλούμε από αυτή τη βαθιά ριζωμένη κληρονομιά, προσπαθούμε να ανεβάσουμε τις σχέσεις Τουρκίας – Αιγύπτου στο επίπεδο που τους αρμόζει. Βλέπουμε ότι υπάρχει η ίδια ισχυρή βούληση και από την αιγυπτιακή πλευρά».

Η Άγκυρα τονίζει πως θέλει συνεργασία με την Αίγυπτο σε όλους τους τομείς, όπως του εμπορίου, του τουρισμού και της βιομηχανίας. Ο πρόεδρος της Τουρκίας ανέφερε ότι «ένας άλλος τομέας στον οποίο έχουμε πολύ σοβαρές προοπτικές είναι η αμυντική βιομηχανία. Η Αίγυπτος κάνει σημαντικές επενδύσεις στον αμυντικό τομέα. Πιστεύω ότι θα αναπτύξουμε κοινά έργα ενώνοντας τις δυνάμεις μας με την Αίγυπτο. Αξιολογούμε επίσης και τις προοπτικές ανάπτυξης συνεργασίας στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Θα καταβάλουμε προσπάθειες για την περαιτέρω ενίσχυση των υφιστάμενων δεσμών στους τομείς του τουρισμού, της εκπαίδευσης και του πολιτισμού».

«Θα ήθελα να υπογραμμίσω τη συνεχή σύνδεση των λαών μας, τα τελευταία δέκα χρόνια, όσο οι εμπορικές και επενδυτικές μας σχέσεις σημείωσαν σταθερή ανάπτυξη», δήλωσε από την πλευρά του ο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι.

Η επίσκεψη του Ερντογάν στην Αίγυπτο θεωρείται ως απόδειξη του γεγονότος ότι η Άγκυρα έχει ικανοποιήσει πλήρως την απαίτηση του Καΐρου να σταματήσει την υποστήριξή του προς τη Μουσουλμανική Αδελφότητα. Οι σχέσεις μεταξύ Άγκυρας και Καΐρου διακόπηκαν το 2013, όταν ο τότε αρχιστράτηγος του αιγυπτιακού στρατού Σίσι οδήγησε στην ανατροπή του Μούρσι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, ενός Τούρκου συμμάχου που είχε εκλεγεί ένα χρόνο νωρίτερα. Όταν οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών έφτασαν στο ναδίρ, η αντιπολίτευση κατηγόρησε την επιμονή του Ταγίπ Ερντογάν στην αντιπαράθεση με την Αίγυπτο για τη συμφωνία του Καΐρου με την Ελλάδα για την ΑΟΖ και τη συζήτηση για “απομόνωση της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή”.

Ο πάγος μεταξύ των δύο προέδρων άρχισε να λιώνει τον Νοέμβριο του 2022, όταν έδωσαν τα χέρια στο περιθώριο του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου στο Κατάρ, και αφού οι δύο χώρες διόρισαν πρεσβευτές η μία στην άλλη το περασμένο καλοκαίρι.

Ένα από τα βασικά κεφάλαια της συνάντησης των δύο προέδρων ήταν η Λιβύη, όπου και οι δύο χώρες υποστηρίζουν δυνάμεις που εμπλέκονται σε εμφύλιο πόλεμο. Ένα άλλο θέμα ήταν η πώληση τουρκικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών στην Αίγυπτο και το διμερές εμπόριο. Η Τουρκία είναι ο έκτος μεγαλύτερος εξαγωγέας και ο τρίτος μεγαλύτερος εισαγωγέας της Αιγύπτου, με εμπόριο αξίας δέκα δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ο Ταγίπ Ερντογάν έχει επί του παρόντος ως στόχο τα 15 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν αποκάλυψε την περασμένη εβδομάδα ότι η Τουρκία σχεδιάζει να πουλήσει μη επανδρωμένα αεροσκάφη στην Αίγυπτο.