Η δύσκολη επαναπροσέγγιση με την Τουρκία

Ανησυχία στην Ελλάδα προκαλεί η προσπάθεια της Τουρκίας να εκμεταλλευθεί το «καλό κλίμα» και με μικρά κάθε φορά βήματα να κατοχυρώσει ως κανονικότητα συμβατή με το πνεύμα της Διακήρυξης των Αθηνών, τις μονομερείς διεκδικήσεις έναντι της πατρίδας μας.

Η Ελλάδα μέχρι στιγμής έχει μείνει συνεπής στο πνεύμα της Διακήρυξης για αποφυγή δηλώσεων και ενεργειών που υπονομεύουν το κλίμα, σε αντίθεση με την Άγκυρα η οποία αντιθέτως με δηλώσεις αλλά και με ενέργειες επιχειρεί να εμπεδώσει τις διεκδικήσεις της.

Αυτό ανάγκασε τον υπουργό Άμυνας κ. Νίκο Δένδια να έχει σύντομη συνάντηση με τον Τούρκο υπουργό Άμυνας Γκιουλέρ στις Βρυξέλλες, όπου του υπενθύμισε πως “είναι απολύτως απαραίτητο να αποφευχθεί κάθε πρόκληση και κάθε ενέργεια που θα κατέστρεφε την παρούσα ατμόσφαιρα, προκειμένου να διατηρηθεί η παρούσα υφεσιακή κατάσταση”.

Εκτός από αυτό το μήνυμα, ο κ. Δένδιας θέλησε επίσης να εξισορροπήσει την εικόνα που μοιράστηκαν με την τουρκική πλευρά: στο περιθώριο της υπουργικής συνόδου του ΝΑΤΟ, υπέγραψαν την ένταξη δύο χωρών, της Ελλάδας και της Τουρκίας, στην πρωτοβουλία της Γερμανίας για την ευρωπαϊκή πυραυλική άμυνα (European Sky Shield Initiative – ESSI). Αυτό έδωσε την εντύπωση, προς τα έξω και κυρίως στους συμμάχους και εταίρους, ότι η Ελλάδα και η Τουρκία περνούσαν “μήνα του μέλιτος”.

Η Τουρκία έχει μέχρι στιγμής αποφύγει τις προκλήσεις από αέρος. Ενώ αυτό είναι σημαντικό από την άποψη της μείωσης του κινδύνου δυσάρεστων και επικίνδυνων καταστάσεων, αμφισβητεί συστηματικά την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας μέσω των συστημάτων NAVTEX και έκδοσης NOTAM. Πρωτίστως, επαναλαμβάνει και διατηρεί συνεχώς το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου και απαιτεί τον αποκλεισμό τους από το πρόγραμμα ασκήσεων της Ελλάδας. Η Τουρκία συνδέει την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου με την ελληνική κυριαρχία και φυσικά. η επίσημη επιστολή της προς τον ΟΗΕ εξακολουθεί να ισχύει και να αποτελεί ευθεία αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας.

Πέραν όλων αυτών, η Τουρκία συστηματικά προβάλει και συντηρεί θέμα «τουρκικής μειονότητας» στη Θράκη, ενώ πιο καθαρά ο Χ. Φιντάν έθεσε την ατζέντα για «εκκρεμή θέματα» στα οποία συμπεριέλαβε όλη την αναθεωρητική ατζέντα της Τουρκίας.

Η Αθήνα, επιδιώκοντας να διατηρηθεί το ήπιο κλίμα, αποφεύγει κινήσεις και δηλώσεις που θα τροφοδοτούσαν μια ανοικτή αντιπαράθεση. Και έτσι παρακάμφθηκαν οι δηλώσεις Φιντάν, ενώ δεν υπήρξε καμιά αντίδραση στην απόφαση του Τ. Ερντογάν να μετατρέψει σε τζαμί τον πιο σημαντικό μετά την Αγιά Σοφιά βυζαντινό ναό της Τουρκίας, τη Μονή της Χώρας.

Ωστόσο, η επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό είναι επίσης κρίσιμη για τις εξελίξεις που η Ελλάδα δεν μπορεί να αγνοήσει ή να υποτιμήσει την απόλυτη αδιαλλαξία της Τουρκίας προς μια λύση δύο κρατών. Πρόσφατα, το Κυπριακό επανήλθε στην ατζέντα και ο Γ. Γεραπετρίτης, σε συνάντηση με τον υπουργό Εξωτερικών Α. Μπλίνκεν και τον ΓΓ του ΟΗΕ Α. Γκουτέρες στις ΗΠΑ, ζήτησε την επανέναρξη των συνομιλιών υπό τον άμεσο απεσταλμένο του ΓΓ, πρώην υπουργό Εξωτερικών της Κολομβίας Α. Όλγκιν-Κουέγιαρ, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τις ζητήθηκε η παρέμβασή τους.