Χωριστές φορολογικές δηλώσεις: Ποιοι κινδυνεύουν με πρόστιμο

Σε περιπέτειες με την εφορία κινδυνεύουν να μπλέξουν τα ζευγάρια που θα αποφασίσουν να πάρουν «φορολογικό διαζύγιο». Οι παγίδες που κρύβει η υποβολή χωριστών φορολογικών δηλώσεων είναι πιθανόν να φέρουν στους φορολογούμενους έξτρα φόρους με το εκκαθαριστικό της δήλωσης και ειδικά σε όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα που απειλούνται από τα τεκμήρια διαβίωσης ή δεν έχουν καλύψει το 30% του εισοδήματός τους με δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί με ηλεκτρονικό χρήμα.

Τα ζευγάρια που έχουν αποφασίσει να ακολουθήσουν διαφορετικούς δρόμους για την εφορία θα πρέπει να γνωρίζουν ότι από φέτος το φορολογικό «διαζύγιο» είναι μόνιμο. Συγκεκριμένα όσοι δηλώσουν έως τις 28 Φεβρουαρίου 2024 στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ ότι θα υποβάλουν φέτος χωριστή φορολογική δήλωση δεν θα χρειαστεί τα επόμενα έτη να δηλώσουν ξανά τη συγκεκριμένη επιλογή τους. Θα επισκεφτούν ξανά την πλατφόρμα μόνο εφόσον επιθυμούν να ανακαλέσουν την επιλογή τους, όταν δηλαδή θα αποφασίσουν να υποβάλουν ξανά κοινή φορολογική δήλωση.

Σε περίπτωση που κανείς από τους συζύγους δεν γνωστοποιήσει το αίτημα υποβολής χωριστής δήλωσης μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, τότε υποχρεωτικά το ζευγάρι υποβάλει φέτος κοινή φορολογική δήλωση.

Πριν από το «φορολογικό διαζύγιο» οι σύζυγοι θα πρέπει να προσέξουν τα εξής μυστικά και τις παγίδες:

Τεκμήρια. Στις χωριστές δηλώσεις δεν υφίσταται η έννοια του οικογενειακού εισοδήματος για την κάλυψη των τεκμηρίων διαβίωσης (αυτοκίνητα, κατοικίες κ.ά) και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων καθενός από τους συζύγους, καθώς βαρύνουν τον κάθε σύζυγο ατομικά, ενώ για τη δυνατότητα κάλυψης τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου δεν μπορεί να γίνει επίκληση εισοδημάτων από τη δήλωση του άλλου συζύγου. Σημειώνεται ότι το τεκμήριο ελάχιστης αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης για το άτομο είναι τα 3.000 ευρώ, αντί για 5.000 ευρώ που χρεώνεται στο ζευγάρι στην περίπτωση κοινής δήλωσης. Συνεπώς με βάση τα παραπάνω υπάρχει κίνδυνος κάποιοι να κληθούν να πληρώσουν έξτρα φόρο λόγω μη κάλυψης των τεκμηρίων διαβίωσης και του «πόθεν έσχες». Αποδείξεις. Δεν υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς ποσού αποδείξεων από τον έναν σύζυγο στον άλλο, οπότε αν κάποιος έχει έλλειμμα αποδείξεων θα βρεθεί αντιμέτωπος με την επιβολή του πέναλτι 22% επί του ποσού που θα λείπει από το όριο του 30%. Επιδόματα. Για τη χορήγηση των επιδομάτων λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό εισόδημα και όχι το ατομικό που θα δηλώσει ο κάθε σύζυγος στη φορολογική του δήλωση. Κατοικία. Ο κάθε σύζυγος συμπληρώνει το ποσοστό ιδιοκτησίας του σε περίπτωση ιδιόκτητης κατοικίας, το ποσοστό του ως μισθωτής σε περίπτωση μισθωμένης κατοικίας και το ποσοστό της δωρεάν παραχώρησης, αντίστοιχα.

Παιδιά. Τα τέκνα που προέρχονται από κοινό γάμο, καθώς και τα αναγνωρισμένα τέκνα, δηλώνονται ως εξαρτώμενα μέλη και από τους δύο συζύγους. Το εισόδημα του ανήλικου τέκνου που δεν φορολογείται στο όνομα του τέκνου προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και δηλώνεται μόνο από αυτόν τον γονέα. Το εισόδημα και οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων των προστατευόμενων τέκνων βαρύνουν τον σύζυγο με το υψηλότερο εισόδημα. Αν τα εισοδήματα είναι ίσα, τότε βαρύνουν τον πατέρα. Στην περίπτωση που ένας εκ των δύο γονέων έχει τα γονική μέριμνα, το εισόδημα του ανήλικου τέκνου προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα αυτού. Φορολογική ενημερότητα. Όπως και στη κοινή φοροδήλωση έτσι και στη χωριστή δήλωση, δεν μπλοκάρεται η έκδοση φορολογικής ενημερότητας του ενός συζύγου, όταν ο άλλος σύζυγος έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία. Φορολογική κατοικία. Δεν είναι απαραίτητη η υποβολή χωριστών δηλώσεων για συζύγους που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία, καθώς προβλέπεται ήδη χωριστή φορολογική αντιμετώπιση στις κοινές δηλώσεις συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία.