Ελληνοτουρκικά: Αμοιβαία δέσμευση για θετικό κλίμα

Σύμφωνα με το έως τώρα κεκτημένο και όχι με βάση μαξιμαλιστικές προσδοκίες επί των δύσκολων θεμάτων της ελληνοτουρκικής ατζέντας συζήτησαν στην Άγκυρα οι υφυπουργοί Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και Μπουράκ Ακσαπάρ , στο πλαίσιο του Πολιτικού Διαλόγου. Στο κοινό ανακοινωθέν υπογραμμίζεται η επικείμενη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα, αλλά και η αναγκαιότητα να αξιοποιηθεί το θετικό κλίμα, το οποίο έχει διαμορφωθεί.

Ωστόσο, σύμφωνα με ασφαλείς πηγές, οι δύο υφυπουργοί (οι οποίοι είχαν επίσης κατ’ ιδίαν συνάντηση πριν από την έναρξη των συνομιλιών μεταξύ των αντιπροσωπειών) δεν προχώρησαν σε βάθος, καθώς οι συζητήσεις για την υφαλοκρηπίδα απαιτούν χρόνο. Η υφαλοκρηπίδα συνδέθηκε, βέβαια, και με άλλα θέματα που είχαν προηγουμένως αξιολογηθεί μέσω της διαδικασίας των ερευνών, και ακόμη και αν δεν συνέκλιναν, τέθηκαν ευρύτερα ζητήματα που αφορούν τα χωρικά ύδατα, καθώς και τη διένεξη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο. Ωστόσο, παρά τις ουσιαστικές συζητήσεις, ιδίως μεταξύ έμπειρων διπλωματών, όπως η κα Παπαδοπούλου και ο κ. Ακσαπάρ, δεν φαίνεται να έχει σημειωθεί πρόοδος στον τομέα αυτό. Δύο βασικά ζητήματα τέθηκαν από την ελληνική πλευρά. Το ένα είναι η αποφυγή δηλώσεων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν προβλήματα στο θετικό κλίμα των τελευταίων μηνών. Το άλλο είναι να μην αξιοποιηθούν τα συστήματα (NOTAM και NAVTEX) που δίνουν οδηγίες στα πληρώματα των αεροσκαφών και των πλοίων που θα μπορούσαν να κοινοποιηθούν με τρόπο που θα μπορούσε να προκαλέσει εντάσεις. Για το θέμα αυτό, η τουρκική πλευρά έχει εκφράσει τις δικές της απόψεις. Και οι δύο πλευρές έθεσαν επίσης το θέμα της θρησκευτικής ελευθερίας στην ημερήσια διάταξη. Η Άγκυρα για τη μειονότητα των Θρακιωτών (αλλά όχι αποκλειστικά) και η Αθήνα για την άσκηση των θρησκευτικών δικαιωμάτων των Ελλήνων Ορθόδοξων Χριστιανών. Η Αθήνα έχει ζητήσει σταθερά την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, την οποία ο πρόεδρος Ερντογάν έχει μέχρι στιγμής ουσιαστικά απορρίψει.

Οι δύο υφυπουργοί συζήτησαν διεξοδικά και σε βάθος την ανάγκη συνεργασίας για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και τη δυνατότητα κοινού αγώνα κατά της δράσης των δικτύων παράνομης διακίνησης. Οι δύο υφυπουργοί συζήτησαν την προγραμματισμένη επίσκεψη του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη στην Άγκυρα στις αρχές Μαΐου, αμέσως μετά το ορθόδοξο Πάσχα. Ο Πρωθυπουργός θα επισκεφθεί επίσης την Καππαδοκία στο πλαίσιο της επίσκεψής του στην Τουρκία.

Μέχρι τότε θα πραγματοποιηθούν δύο ακόμη συναντήσεις στο πλαίσιο της εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων.  Η πρώτη θα πραγματοποιηθεί στην Αγκυρα ανάμεσα στον κ. Ακσαπάρ και τον υφυπουργό Εξωτερικών για την Οικονομική Διπλωματία Κώστα Φραγκογιάννη στις 15 Απριλίου, με σκοπό τη συζήτηση για τη θετική ατζέντα. Μια εβδομάδα αργότερα, στις 22 Απριλίου, θα διεξαχθεί ο επόμενος γύρος των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) Ελλάδας – Τουρκίας σε στρατιωτικό επίπεδο, αυτή τη φορά στην Αθήνα.

Επισημαίνεται, τέλος, πως στο κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά το πέρας της συνάντησης της κ. Παπαδοπούλου με τον κ. Ακσαπάρ αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι «κατά τη διάρκεια των συναντήσεων, πέραν των διαφόρων πτυχών των διμερών σχέσεων, συζητήθηκαν περιφερειακά και διεθνή ζητήματα. Οι δύο πλευρές επανέλαβαν την κοινή τους δέσμευση να αξιοποιήσουν την υπάρχουσα θετική ατμόσφαιρα, σύμφωνα με τη Διακήρυξη των Αθηνών που υπεγράφη τον περασμένο Δεκέμβριο από τους ηγέτες των δύο χωρών, διερευνώντας επιπλέον τομείς διμερούς και διεθνούς συνεργασίας. Αξιολόγησαν τις προετοιμασίες για την επικείμενη επίσκεψη του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη στην Τουρκία, τον Μάιο και προέβησαν σε απολογισμό της επιτευχθείσας, μέχρι στιγμής, προόδου στους υφιστάμενους διαύλους διαλόγου, καλύπτοντας όλες τις πτυχές της διμερούς σχέσης».