Ξεκινάνε οι σαρωτικοί φορολογικοί έλεγχοι της ΑΑΔΕ σε υποθέσεις που παραγράφονται

Εντολή για τον έλεγχο κατά προτεραιότητα των εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων που πρόκειται να παραγραφούν στο τέλος του 2024 έδωσε στις ελεγκτικές υπηρεσίες η ΑΑΔΕ.

Στόχος της οδηγίας είναι να ξεκινήσουν έγκαιρα οι έλεγχοι των υπό παραγραφή υποθέσεων και να μην συσσωρευτούν στο τέλος του έτους, όπως συμβαίνει συχνά, με αποτέλεσμα να μην επαρκεί ο χρόνος και πολλές είναι εκείνες οι υποθέσεις που τίθενται στο αρχείο.

Προτεραιότητα είναι ο έλεγχος των υποθέσεων μεγάλου φορολογικού ενδιαφέροντος, στις οποίες εκτιμάται ότι έχει αποκρυβεί μεγάλη φορολογητέα ύλη.

Κατόπιν των αποφάσεων που έχουν εκδοθεί από τον Άρειο Πάγο και το Συμβούλιο της Επικρατείας, ο χρόνος εντός του οποίου μπορεί η ΑΑΔΕ να κοινοποιήσει Πράξεις Διοικητικού Προσδιορισμού του Φόρου (τα παλαιά φύλλα ελέγχου) είναι η πενταετία από το έτος υποχρέωσης υποβολής φορολογικής δήλωσης.

Ωστόσο, υπό συνθήκες, ο χρόνος αυτός διαστέλλεται προς τα πίσω και φτάνει μέχρι τη 10ετία, ανάλογα με το φορολογικό έτος που αφορά και ανάλογα με το ύψος της φοροδιαφυγής.

Πρόκειται για τα «συμπληρωματικά στοιχεία», δηλαδή κάποια δεδομένα τα οποία δεν θα μπορούσαν να είναι στη διάθεση των φορολογικών αρχών, εντός της πενταετίας και προέκυψαν εκ των υστέρων.

Ωστόσο, για να επεκταθεί ο έλεγχος και πέραν της πενταετίας θα πρέπει τα «συμπληρωματικά στοιχεία» να στοιχειοθετούν έγκλημα φοροδιαφυγής, δηλαδή το ποσό που αποφεύχθηκε να δηλωθεί να υπερβαίνει το ποσό των 50.000 ή 100.000 ευρώ.

Οι χρόνοι της παραγραφής

Τον Δεκέμβριο του 2024 παραγράφονται, βασικά, οι υποθέσεις του έτους 2018, ενώ για την επέκταση του χρόνου παραγραφής στη 10ετία, ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο παίζει πλέον και το φορολογικό έτος, καθώς για άλλα ισχύει η πενταετία και για άλλα η δεκαετία.

Συγκεκριμένα, Πράξη Διοικητικού Προσδιορισμού Φόρου εκτιμώμενου ή διορθωτικού εκδίδεται σε περιπτώσεις φοροδιαφυγής:

Εντός 10 ετών από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία υποβολής δήλωσης, για τις χρήσεις 2012 και 2013 και τα φορολογικά έτη 2014, 2015, 2016 και 2017. Οι υποθέσεις του 2012 παραγράφηκαν στο τέλος του 2023. Εντός 5 ετών από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία υποβολής δήλωσης, για τα φορολογικά έτη από 1-1-2018 και μετά.

Σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, φοροδιαφυγή προκύπτει όταν ο φόρος που αναλογεί στα φορολογητέα εισοδήματα ή στα περιουσιακά στοιχεία που έχουν αποκρυβεί υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος τα 100.000 ευρώ ανά είδος φόρου, ή αν το προς απόδοση ποσό του κύριου φόρου, τέλους ή εισφοράς που δεν αποδόθηκε ή αποδόθηκε ανακριβώς ή επεστράφη ή συμψηφίστηκε ή εξέπεσε ή διακρατείται υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος, τα 50.000 ευρώ, εφόσον αφορά Φ.Π.Α. ή τα 100.000 ευρώ ανά είδος φόρου, τέλους ή εισφοράς σε κάθε άλλη περίπτωση.

Με βάση τα ανωτέρω, για τις χρήσεις 2013 και για τα φορολογικά έτη 2014, 2015, 2016, 2017 το δικαίωμα του Δημοσίου για επιβολή φόρου ή προστίμου υφίσταται στην περίπτωση που προκύψουν νέα στοιχεία και παράλληλα το ύψος των φόρων που δεν καταβλήθηκαν υπερβαίνει τα ανωτέρω όρια της αξιόποινης φοροδιαφυγής, τότε η παραγραφή ορίζεται στα 10 χρόνια.

Όταν δεν έχουν υποβληθεί δηλώσεις

Πράξη Διοικητικού Προσδιορισμού Φόρου μπορεί να εκδοθεί εντός 10 ετών από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία για την υποβολή της δήλωσης:

Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος δεν έχει υποβάλει δήλωση εντός της κανονικής πενταετούς προθεσμίας παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για έλεγχο και καταλογισμό φόρων, τόκων και προστίμων, Σε περίπτωση που μετά τη λήξη της κανονικής πενταετούς προθεσμίας παραγραφής περιέλθουν σε γνώση οποιασδήποτε Υπηρεσίας της Φορολογικής Διοίκησης νέα στοιχεία ή πληροφορίες που δεν θα μπορούσαν να είναι σε γνώση αυτής εντός της 5ετίας και προκύπτει ότι η φορολογική οφειλή υπερβαίνει αυτήν που είχε προσδιορισθεί βάσει προηγούμενου άμεσου, διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου.

Οι παραπάνω προθεσμίες ισχύουν για φορολογικές υποθέσεις των ετών 2014 και επομένων. Ως εκ τούτου:

Η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για διενέργεια φορολογικού ελέγχου και για επιβολή φόρων, τόκων και προστίμων στην περίπτωση της μη υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος είναι 15ετής για υποθέσεις των ετών μέχρι το 2013 και 10ετής για υποθέσεις των ετών από το 2014 και μετά. Η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για διενέργεια ελέγχου και επιβολή φόρων, τόκων και προστίμων στην περίπτωση μη υποβολής δήλωσης ΦΠΑ είναι δεκαετής ανεξάρτητα από το ελεγχόμενο έτος. Για τις υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος ισχύει παράταση της προθεσμίας παραγραφής του ελεγκτικού δικαιώματος του Δημοσίου κατά 5 έτη, από 5ετία σε 10ετία, σε κάθε περίπτωση κατά την οποία, μετά τη λήξη της κανονικής 5ετούς προθεσμίας παραγραφής εντοπίζονται νέα στοιχεία ή πληροφορίες βάσει των οποίων διαπιστώνεται ότι ο φόρος που θα έπρεπε να καταβάλει ο φορολογούμενος είναι μεγαλύτερος από αυτόν που βεβαιώθηκε στο όνομά του. Όσον αφορά στις υποθέσεις ΦΠΑ, η παράταση της προθεσμίας παραγραφής από πενταετία σε δεκαετία ισχύει σε κάθε περίπτωση κατά την οποία, μετά τη λήξη της κανονικής πενταετούς προθεσμίας παραγραφής εντοπίζονται νέα στοιχεία ή πληροφορίες βάσει των οποίων διαπιστώνεται ότι ο φόρος που θα έπρεπε να καταβάλει ο φορολογούμενος είναι μεγαλύτερος από αυτόν που βεβαιώθηκε στο όνομά του είτε με βάση τη δήλωση που υπέβαλε είτε κατόπιν ελέγχου.

Και έξτρα παράταση ενός έτους

Η κανονική πενταετής προθεσμία παραγραφής παρατείνεται κατά ένα ακόμη έτος όχι μόνο στην περίπτωση της υποβολής αρχικής ή συμπληρωματικής δήλωσης εντός του πέμπτου έτους της προθεσμίας αυτής αλλά και στις ακόλουθες περιπτώσεις:

Εάν περιέλθουν σε γνώση οποιασδήποτε υπηρεσίας της Φορολογικής Διοίκησης νέα στοιχεία για υπόθεση που ήδη έχει ελεγχθεί πλήρως και διαπιστωθεί ότι η φορολογική οφειλή υπερβαίνει αυτήν που είχε προσδιορισθεί κατόπιν του αρχικού ελέγχου. Ως «νέο στοιχείο» νοείται κάθε στοιχείο το οποίο δεν θα μπορούσε να είναι γνωστό στη Φορολογική Διοίκηση κατά τον αρχικό φορολογικό έλεγχο, Εάν περιέλθουν σε γνώση της Φορολογικής Διοίκησης πληροφορίες από οποιαδήποτε πηγή εκτός Φορολογικής Διοίκησης, από τις οποίες προκύπτει φορολογική οφειλή. Εάν ασκηθεί ενδικοφανής προσφυγή, ένδικο βοήθημα ή μέσο, για περίοδο ενός έτους μετά την έκδοση απόφασης επί της ενδικοφανούς προσφυγής ή την έκδοση αμετάκλητης δικαστικής απόφασης και μόνο για το ζήτημα, το οποίο αφορά.