Το βλέμμα στην Αίγυπτο στρέφει η ΕΕ, καθώς οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, με άξονα τον πόλεμο στη Γάζα, απειλούν άμεσα το Κάιρο και τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή.
Η επίσκεψη στο Κάιρο την Κυριακή της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μαζί με τους ηγέτες πέντε χωρών της ΕΕ, του Βελγίου, Αλεξάντερ ντε Κρόο, της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, της Αυστρίας, Καρλ Νεχάμερ, της Ελλάδας, Κυριάκου Μητσοτάκη και της Κύπρου, Νίκου Χριστοδουλίδη, έστειλαν ένα σαφές μήνυμα ότι οι Βρυξέλλες δεν θα αφήσουν την Αίγυπτο να «πέσει».
Με την Ελλάδα να διεκδικεί το ρόλο της γέφυρας Βρυξελλών – Καΐρου.
Η ΕΕ και η Αίγυπτος υπέγραψαν συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης, που περιλαμβάνει οικονομική δέσμη επενδύσεων ύψους 7,4 δισ. ευρώ.
Το κοινό ανακοινωθέν ΕΕ-Αιγύπτου, το οποίο δημοσιεύθηκε την Κυριακή, επικεντρώνεται στους τομείς των πολιτικών σχέσεων, της οικονομικής σταθερότητας, των επενδύσεων και του εμπορίου, της μετανάστευσης, της ασφάλειας και των ανθρώπινων πόρων και ικανοτήτων.
Στόχος της ΕΕ είναι η διατήρηση της σταθερότητας και της ευστάθειας στην Αίγυπτο με τη στήριξη της κυβέρνησης του Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι.
Η μετανάστευση αποτελεί ζήτημα που απασχολεί ιδιαίτερα την ΕΕ και είναι σημαντικό να διατηρήσει τη στήριξή της προς την Αίγυπτο.
Η Αίγυπτος αποτελεί πυλώνα της ευρύτερης περιοχής. Βρίσκεται σε κομβική γεωγραφική θέση, συνορεύοντας με τη Γάζα και το Ισραήλ από τη μία πλευρά και τη Λιβύη από την άλλη. Ο πόλεμος στη Γάζα έχει οδηγήσει σε σημαντικές εντάσεις.
Στόχος είναι η Αίγυπτος να μπορέσει να αναδειχθεί παραγωγικά και να αντιμετωπίσει τις οικονομικές συνέπειες του πολέμου. Η Αίγυπτος βρίσκεται στα πρόθυρα πολλαπλών κρίσεων, δεδομένου ότι η κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα θα μειώσει κατά 35% τα έσοδα διέλευσης από τη διώρυγα του Σουέζ, τον κύριο πόρο της Αιγύπτου.
Για την Ελλάδα, η σχέση ΕΕ-Αιγύπτου και η ανάπτυξή της αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό στόχο. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Αθήνα πρωτοστάτησε στην αναβάθμιση της στρατηγικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της Αιγύπτου και της βοήθειας που τελικά δόθηκε.
Σε αυτό το πλαίσιο, Μητσοτάκης και Σίσι συμφώνησαν επίσης για τη δημιουργία ενός Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Αιγύπτου.
Οι ελληνοαιγυπτιακές σχέσεις είναι γεωπολιτικής σημασίας και σφυρηλατήθηκαν κατά τη διάρκεια της ελληνοτουρκικής κρίσης με την υπογραφή της Συμφωνίας των Θαλασσίων Συνόρων, η οποία επέφερε σημαντικό πλήγμα στο τουρκοτουρκικό Μνημόνιο Συνεννόησης.
Υποστηρίχθηκε επίσης από την έγκριση του έργου διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας Αιγύπτου-Ελλάδας (GREGY Interconnector) ως έργου αμοιβαίου ενδιαφέροντος της ΕΕ.
Όσον αφορά το μεταναστευτικό ζήτημα, η Ελλάδα, και κατ’ επέκταση η ΕΕ, προσβλέπει στη συνεργασία με την Αίγυπτο για την αποτροπή της ανεξέλεγκτης ροής παράνομων μεταναστών από τη Λιβύη προς την Κρήτη. Ως αποτέλεσμα, οι μετανάστες που επιδιώκουν να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς την Ευρώπη θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια νέα κρίση, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν από τα νησιά του Αιγαίου και τον Έβρο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ελλάδα συζητά το θέμα και με την Τουρκία, η οποία διαθέτει στρατεύματα στη Λιβύη και ασκεί σημαντική επιρροή.
Η σταθερότητα στην Αίγυπτο θεωρείται ως ένα πιθανό πρώτο ανάχωμα απέναντι σε μεγάλη αστάθεια στην περιοχή της Αφρικής, ιδίως στη Βόρεια Αφρική, αλλά και στην υποσαχάρια Αφρική και τη Μέση Ανατολή.
Η χώρα διαδραματίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην ισραηλινοαραβική ισορροπία και θεωρείται ενεργός και ισχυρός παίκτης στους πολέμους στη Μέση Ανατολή.
Η σχέση μεταξύ Αθήνας και Καΐρου είναι πολύτιμη και πολύπλευρη και οι δεσμοί μεταξύ των δύο χωρών αναπτύσσονται συνεχώς.