Ο πρόεδρος της Πορτογαλίας έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης μειοψηφίας στον Λουίς Μοντενέγκρο

Ο πρόεδρος της Πορτογαλίας έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης μειοψηφίας στον Λουίς Μοντενέγκρο, επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμμαχίας (AD), η οποία κέρδισε με μικρή διαφορά τις εθνικές εκλογές. Ο Μαρτσέλο Ρεμπέλο ντε Σόουζα κάλεσε τον κεντροδεξιό πολιτικό στο προεδρικό μέγαρο της Λισαβόνας, τα μεσάνυχτα της Πέμπτης, αφού είχαν καταμετρηθεί όλες οι ψήφοι των αποδήμων Πορτογάλων, επιβεβαιώνοντας την εκλογική του νίκη, της 10ης Μαρτίου. Τις τελευταίες ημέρες, ο πορτογάλος πρόεδρος είχε συναντηθεί με όλους τους πολιτικούς αρχηγούς. «Η AD κέρδισε τις εκλογές και για αυτό ο πρόεδρος αποφάσισε να προτείνει τον Λουίς Μοντενέγκρο για τη θέση του πρωθυπουργού», ανακοίνωσε το γραφείο του προέδρου.

Η Δημοκρατική Συμμαχία έχει 80 από τις 230 έδρες στην Βουλή, οι Σοσιαλιστές 78, και οι ακροδεξιοί του κόμματος Chega, που ιδρύθηκε πριν πέντε χρόνια, 50, επιτυγχάνοντας μεγάλη άνοδο. Αφού συναντήθηκε για πρώτη φορά με τον Ρεμπέλο ντε Σόουζα το απόγευμα της Τετάρτης, ο Μοντενέγκρο δήλωσε ότι εκ μέρους του κόμματός του «εξέφρασε την προθυμία μας να αναλάβουμε την ηγεσία της κυβέρνησης και να διοριστώ πρωθυπουργός». Ο ίδιος δεσμεύτηκε να μην εισέλθει σε συνασπισμό ή έστω σε άτυπη συμμαχία με το ακροδεξιό Chega, παρότι είναι ο μόνος τρόπος για να σχηματίσει μία κυβέρνηση πλειοψηφίας. Ετσι, όπως σημειώνει ο Guardian, θα πρέπει πλέον να συμφωνήσει με τους Σοσιαλιστές (PS) το περίγραμμα ενός νομοθετικού προγράμματος, το οποίο θα υποστηρίξει το κεντροαριστερό κόμμα στο Κοινοβούλιο.

Την Τρίτη ο Ρεμπέλο ντε Σόουζα συναντήθηκε με τον νέο αρχηγό των Σοσιαλιστών και απερχόμενο πρωθυπουργό, Πέδρο Νούνο Σάντος, ο οποίος υποσχέθηκε ότι το κόμμα θα είναι μια «σταθερή, ισχυρή και συμπαγής» αντιπολίτευση, αλλά και ότι θα είναι μια «υπεύθυνη αντιπολίτευση, ανοιχτή σε συμφωνίες». Το PS δεν θα υποστηρίξει προτάσεις με τις οποίες δεν συμφωνεί, είπε, αλλά ούτε και θα αντιταχθεί «όπου υπάρχουν κοινές απόψεις», όπως για την ανάγκη αύξησης των αμοιβών των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένων των εκπαιδευτικών, των επαγγελματιών υγείας και της αστυνομίας.

Το Chega -το οποίο αναδείχθηκε σε ρυθμιστικό παράγοντα, προτάσσοντας, προεκλογικά, αυστηρότερους ελέγχους στη μετανάστευση και αυστηρότερα μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς- απαίτησε κυβερνητικό ρόλο με αντάλλαγμα την υποστήριξη μιας κυβέρνησης υπό την ηγεσία της Δημοκρατικής Συμμαχίας. Ο αρχηγός του λαϊκιστικού κόμματος, Αντρέ Βεντούρα, προειδοποίησε μετά τη συνάντησή του με τον πορτογάλο πρόεδρο τη Δευτέρα, ότι αν η AD συνεχίσει να απορρίπτει έναν συνασπισμό με το κόμμα του, οι ψηφοφόροι θα κατηγορήσουν αναπόφευκτα το κεντροδεξιό κόμμα για οποιαδήποτε πολιτική αστάθεια προκύψει.

«Συνεχίζουμε να καταβάλλουμε όλες μας τις προσπάθειες για να καταλήξουμε σε μια συμφωνία που θα διασφαλίσει τη σταθερότητα της χώρας. Εάν δεν υπάρξει κυβερνητική συμφωνία, η AD θα είναι υπεύθυνη για την αστάθεια που θα προκύψει», δήλωσε. Ο Αντόνιο Κόστα Πίντο, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι μια κυβέρνηση μειοψηφίας «δεν θα είναι απαραίτητα» ασταθής, διότι «κανένας από τους πολιτικούς παράγοντες δεν έχει συμφέρον να προκαλέσει κρίση». Ένας άλλος πολιτικός επιστήμονας, ο Ζοσέ Αντελίνιο Μαλτέζ, δήλωσε στην εφημερίδα Diario de Noticias ότι «με πολιτικούς όρους, δεν υπάρχει κρίση. Το 70% του προγράμματος της AD είναι το 70% του προγράμματος του PS. Υπάρχει μεγάλη σταθερότητα σε όλους τους βασικούς στόχους».

Ωστόσο, ο Μοντενέγκρο δέχεται ήδη ισχυρές πιέσεις από μια μικρή σκληροπυρηνική ομάδα βουλευτών του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματός του (PSD), οι οποίοι υποστηρίζουν ότι μια σταθερή κυβέρνηση πλειοψηφίας σε συμμαχία με το Chega είναι «η μόνη υπεύθυνη πορεία». Χωρίς αυτήν, ο Μοντενέγκρο θα είναι υποχρεωμένος να προσπαθήσει να περάσει τη νομοθεσία κατά περίπτωση και η κυβέρνησή του θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια δοκιμασία επιβίωσης ήδη από το φθινόπωρο, όταν θα προσπαθήσει να καταρτίσει τον προϋπολογισμό του 2025. Η απόρριψη του προϋπολογισμού, θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες εκλογές.