Η Ευρώπη σε πολεμική προετοιμασία

Την επιτακτική ανάγκη για ενισχυμένη και συντονισμένη στρατιωτική και πολιτική ετοιμότητα καθώς και στρατηγική διαχείριση κρίσεων στο πλαίσιο του εξελισσόμενου τοπίου απειλών τονίζουν οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο προσχέδιο του τελικού ανακοινωθέντος για τη σύνοδό τους που ξεκίνησε χθες και ολοκληρώνεται σήμερα. Είναι η πρώτη από τις τέσσερις συνόδους κορυφής που θα κάνει η ΕΕ τις επόμενες 100 ημέρες και οι ηγέτες των 27 καλούνται να βάλουν τις οικονομίες τους σε «ώρα πολέμου». Στο ότι εισερχόμαστε σε μια περίοδο γεμάτη προετοιμασίες πολέμου συμφωνούν όλοι. Η διαφωνία, προς το παρόν, βρίσκεται στους τρόπους χρηματοδότησης αυτής της διαδικασίας.

Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των 27 κρατών μελών υπογράμμισαν διαδοχικά ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι προετοιμασμένη για κάθε ενδεχόμενο και, πάνω απ’ όλα, πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για την άμυνά της. Ως εκ τούτου, κάλεσαν “το Συμβούλιο να συνεχίσει τις εργασίες του και την Επιτροπή να προτείνει, από κοινού με τον Ύπατο Εκπρόσωπο, δράσεις για την ενίσχυση της ετοιμότητας και της αντιμετώπισης κρίσεων σε επίπεδο ΕΕ με μια προσέγγιση όλων των κινδύνων και του συνόλου της κοινωνίας, ενόψει μιας μελλοντικής στρατηγικής ετοιμότητας”.

Εν ολίγοις, γράφει η «Repubblica», ο πόλεμος πλησιάζει και η ΕΕ αισθάνεται ότι κινδυνεύει. Ή, μάλλον, αρχίστε να αναλογίζεστε την πιθανότητα η σύγκρουση να περάσει τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Εκτός από τα ευρωομόλογα, υπάρχει και μια άλλη διαμάχη. Οι ηγέτες συζητούν το σχέδιο του  Ζοζέπ Μπορέλ να χρησιμοποιήσει το 90% των κερδών της Επιτροπής από τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την αγορά όπλων για την Ουκρανία. Το ποσό εκτιμάται σε περίπου 3 δισεκατομμύρια, αλλά ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος χθες συνεχάρη τον Βλαντιμίρ Πούτιν για την επανεκλογή του στη ρωσική προεδρία, διαφώνησε αμέσως.

Στη χώρα μας, πρέπει να γίνει  κατανοητή η σημασία της πλήρους και δυναμικής συμμετοχής μας στη νέα ευρωπαϊκή προσπάθεια. Από μια άποψη, επειδή ακριβώς η Ευρώπη δεν ξεκινά από την καλύτερη θέση. Αν μάλιστα επιβεβαιωθούν στην ηγεσία των ΗΠΑ όσοι θέλουν την Αμερική να κλείνεται στον εαυτό της, τότε η προσπάθεια θα πρέπει να καταστεί εντυπωσιακή.

Όπως εντυπωσιακές είναι και οι αδυναμίες της Ευρώπης στον συγκεκριμένο τομέα. Ανθολόγησα μερικά σημεία στη συνέχεια, για να κατανοήσουμε καλύτερα το ζητούμενο.

Τα μεγάλα ζητήματα της πολεμικής παραγωγής είναι τα ακόλουθα: κρίσιμες πρώτες ύλες, ημιαγωγοί, μικρή και διασπασμένη παραγωγική βάση, κρατικές παραγγελίες, ανεπαρκείς επενδύσεις και δαπάνες.

Ο κανόνας για κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, που είναι πλέον 23, παραμένει να διαθέτουν για την άμυνα το 2% του ΑΕΠ. Η Ελλάδα τον τηρεί, λόγω Τουρκίας προφανώς. Αν το είχαν κάνει όλα τα ευρωπαϊκά κράτη θα είχε επενδυθεί ένα ποσό λίγο μεγαλύτερο από 1 τρισεκατομμύριο ευρώ μεταξύ 2006 και 2020.

Το 60% των ευρωπαϊκών στρατιωτικών προμηθειών εισάγονται από τρίτες χώρες.

Μια καλύτερη συνεργασία μεταξύ ευρωπαϊκών αμυντικών επιχειρήσεων θα μείωνε το κόστος κατά ποσό μεταξύ 25 και 75 δισ. κατ’ έτος.

Οι ευρωπαϊκές ένοπλες δυνάμεις χρησιμοποιούν έξι διαφορετικά συστήματα συγκριτικά προς τις ΗΠΑ. Παράδειγμα, οι Αμερικανοί έχουν ένα τανκ, το Μ1 Abrams, οι Ευρωπαίοι παράγουν 17 διαφορετικά.

Οι απαραίτητες σπάνιες γαίες και κρίσιμα υλικά βρίσκονται κυρίως εκτός ΕΕ, ιδίως μάλιστα στην Κίνα, η οποία παράγει το 49% του παγκόσμιου αλουμινίου και το 69% του φυσικού γραφίτη.