Ξεκάθαρο μήνυμα στον “αήττητο” Ερντογάν – Το come back των Κεμαλιστών

Οι Τούρκοι έδωσαν στον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το κόμμα του το μεγαλύτερο εκλογικό χαστούκι από το 2002, στις δημοτικές εκλογές της Τουρκίας, στις 31 Μαρτίου.

Το εκλογικό αποτέλεσμα όχι μόνο αποτύπωσε την αυξανόμενη δυσαρέσκεια σε βάρος του Τούρκου προέδρου, της αρχής του ενός ανδρός και της παραπαίουσας οικονομικής κατάστασης του τουρκικού λαού, αλλά αποτύπωσε την άνοδο του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) σε επίπεδο δυνάμει κυβερνητικής δύναμης, αλλά και τον ρόλο των δημάρχων Εκρέμ Ιμάμογλου και Μανσούρ Γιαβάς, σε ηγετικές φιγούρες της εκ νέου απομάκρυνσης της Τουρκίας από τον ζόφο του πολιτικού Ισλάμ.

Δεκάδες πόλεις άλλαξαν χέρια υπέρ του κύριου κόμματος της αντιπολίτευσης, του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), του μεγάλου νικητή της βραδιάς.

Η Κωνσταντινούπολη, η Άγκυρα, η Σμύρνη, η Προύσα και η Αττάλεια, τα πέντε μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας, ψήφισαν με συντριπτική πλειοψηφία υπέρ του κόμματος που ίδρυσε ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ πριν από λίγο περισσότερο από έναν αιώνα.

Ο νυν δήμαρχος της μεγαλούπολης του Βοσπόρου, Εκρέμ Ιμάμογλου, έλαβε περισσότερες από ένα εκατομμύριο ψήφους από τον αντίπαλό του, κερδίζοντας με 51% έναντι 39%.

Τα προπύργια του AKP, όπως το Ουσκουντάρ, το Γαζιοσμάνπασα και το Μπαϊράμπασα, πέρασαν στην αντιπολίτευση.

Σχεδόν τις 26 από τις 39 περιφέρειες της οικονομικής πρωτεύουσας της χώρας τις κέρδισε το CHP, δώδεκα περισσότερες από ό,τι το 2019. Είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο εδώ και μισό αιώνα.

Παντού, το κεμαλικό κόμμα αύξησε τα κέρδη του, ανατρέποντας το πολιτικό τοπίο ακόμη και σε προπύργια του Ερντογάν στη Μαύρη Θάλασσα και στην κεντρική Ανατολία.

Ακόμη και στην πόλη Αντιγιαμάν, η οποία ελέγχεται εδώ και χρόνια από το ΑΚΡ και επλήγη σοβαρά από τον σεισμό του 2013, ο υποψήφιος του CHP πέτυχε σημαντικά κέρδη.

Ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, με καταμετρημένες τις περισσότερες ψήφους, φαίνεται ότι κέρδισε την καρέκλα του μητροπολιτικού δήμου με διαφορά σχεδόν 11,5 μονάδων καθώς συγκεντρώνει 51% έναντι 39,6% του πρώην υπουργού Περιβάλλοντος και Αστικοποίησης και εκλεκτό του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης Μουράτ Κουρούμ. Μάλιστα ο Ιμάμογλου κερδίζει και την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο της πόλης, κάτι που δεν είχε στις προηγούμενες εκλογές, πράγμα που θα του εξασφαλίσει να κινηθεί κατά το δοκούν χωρίς τα εμπόδια της περασμένης θητείας.

Η πιο βαριά ήττα του Έρντογάν

Το εκλογικό αποτέλεσμα σηματοδότησε τη χειρότερη ήττα για τον Ερντογάν και το AKP στις δύο και πλέον δεκαετίες στην εξουσία τους και θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια αλλαγή στο διχασμένο πολιτικό τοπίο της χώρας. Ο Ερντογάν το χαρακτήρισε “σημείο καμπής” σε μια μεταμεσονύκτια ομιλία. Αυτός και το AKP τα πήγαν χειρότερα από ό,τι προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις λόγω της ραγδαίας αύξησης του πληθωρισμού, των δυσαρεστημένων ισλαμιστών ψηφοφόρων και, στην Κωνσταντινούπολη, λόγω της απήχησης του Ιμάμογλου πέρα από την κοσμική βάση του CHP, ανέφεραν αναλυτές.

“Όσοι δεν καταλαβαίνουν το μήνυμα του έθνους θα χάσουν τελικά”, είπε ο 53χρονος Ιμάμογλου, ο οποίος ήδη θεωρείται ότι θα είναι ο επόμενος πρόεδρος της Τουρκίας, στη μετά Ερντογάν εποχή (αν αυτή επέλθει με φυσιολογικές διαδικασίες), σε χιλιάδες χαρούμενους υποστηρικτές αργά την Κυριακή, ορισμένοι από τους οποίους φώναζαν να παραιτηθεί ο Ερντογάν: “Απόψε, 16 εκατομμύρια πολίτες της Κωνσταντινούπολης έστειλαν ένα μήνυμα τόσο στους αντιπάλους μας όσο και στον πρόεδρο”, είπε.

Τεράστιο πλήθος, στα κεντρικά γραφεία του μητροπολιτικού δήμου Κωνσταντινούπολης δεν σταμάτησε να φωνάζει τα συνθήματα: “Η Τουρκία είναι κοσμική και θα παραμείνει κοσμική” και “Ταγίπ, παραιτήσου!”.

Το δυναμικό come back των Κεμαλιστών

Η κεμαλική αντιπολίτευση ήρθε πρώτη, με προβάδισμα σχεδόν δύο μονάδων και ποσοστό 37,5% των ψήφων έναντι του ΑΚΡ.

Η επιτυχία αυτή είναι ακόμη πιο εντυπωσιακή, δεδομένου ότι το CHP μόλις και μετά βίας ξεπερνούσε το 25% εδώ και δύο δεκαετίες.

Ο Τούρκος πρόεδρος παραδέχθηκε, λίγο πριν από τα μεσάνυχτα στην Άγκυρα, στα κεντρικά γραφεία του κόμματός του και μπροστά σε ένα ασυνήθιστα σιωπηλό πλήθος, ότι τα αποτελέσματα αυτά συνιστούν «όχι τέλος, αλλά σημείο καμπής» για το στρατόπεδό του, προσθέτοντας ότι «αυτό δεν είναι το τέλος του δρόμου».

Λίγο νωρίτερα, ο Εκρέμ Ιμάμογλου είχε ανακοινώσει την επανεκλογή του στη θέση του δημάρχου της μεγαλύτερης πόλης της χώρας, την οποία κέρδισε για δεύτερη φορά μετά το 2019, πριν ακόμη από την ανακοίνωση των επίσημων αποτελεσμάτων.

«Απόψε, η δημοκρατία θα σαρώσει (…) τις πλατείες, τους δρόμους, τα πανεπιστήμια, τα καφενεία και τα εστιατόρια της Κωνσταντινούπολης», δήλωσε ο δήμαρχος απευθυνόμενος σε δεκάδες χιλιάδες υποστηρικτές που ζητωκραύγαζαν και είχαν συρρεύσει στην έδρα του δήμου κρατώντας κόκκινες τουρκικές σημαίες και καπνογόνα.

«Οι εκλογές στις 31 Μαρτίου του 2024 έδειξαν πως σταμάτησε η κατολίσθηση της δημοκρατίας στην Τουρκία και είναι η ημέρα που αρχίζει η ανύψωση της δημοκρατίας στη χώρα. Στην ευρύτερη γεωγραφία σήμερα η καρδιά της δημοκρατίας χτυπάει στην Κωνσταντινούπολη. Είναι μεγάλη η σημασία αυτής της νίκης της δημοκρατίας. Οι λαοί που ζουν κάτω από αυταρχικά καθεστώτα και είναι δυστυχισμένοι τώρα στρέφουν τα μάτια τους στην Κωνσταντινούπολη», τόνισε.

Επισημαίνεται, ακόμη, ότι στην Άγκυρα, ο δήμαρχος του CHP Μανσούρ Γιαβάς, ο οποίος είχε επίσης σημαντικό προβάδισμα, τόνισε απευθυνόμενος στο πλήθος που πανηγύριζε ότι «εκείνοι που αγνοήθηκαν έστειλαν σαφές μήνυμα σε εκείνους που κυβερνούν αυτή τη χώρα».