Ευθύνη υπουργών: Τι προβλέπει ο νόμος για τον Κ. Καραμανλή

Τον χειμώνα του 2019 ολοκληρώθηκε η τέταρτη αναθεώρηση του Συντάγματος στα χρόνια της μεταπολίτευσης, με την οποία καταργήθηκε η σύντομη αποσβεστική προθεσμία (παραγραφή) που προβλεπόταν ως τότε για τα αδικήματα υπουργών στο άρθρο 86. Περιορίστηκαν δηλαδή οι προνομιακές ρυθμίσεις για την ποινική ευθύνη των υπουργών, κάτι που αποτελούσε αίτημα της ελληνικής κοινωνίας για χρόνια, αλλά οι πολιτικοί τις υπερασπίζονταν και αντιστέκονταν στην αλλαγή τους. 

Αυτή ήταν η ελάχιστη απάντηση του Κοινοβουλίου και του πολιτικού συστήματος στην ισχυρή κοινωνική απαίτηση να μην απαξιωθεί, καθώς η μνήμη της δημόσιας οργής που προκλήθηκε από την οικονομική κρίση του 2009 και τη διαχείρισή της ήταν ακόμη νωπή. Έτσι, το άρθρο 86 παράγραφος 3 του συνταγματικού κειμένου τροποποιήθηκε με 274 ψήφους υπέρ, 23 παρών και μια αρνητική ψήφο.

Μέχρι το 2019, η παραγραφή ισχύει για αδικήματα που διαπράττονται από υπουργούς. Αυτό σημαίνει ότι τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τον Χρήστο Σπίρτζη, ο οποίος ήταν υπουργός Μεταφορών από το 2015 έως το 2019, παραγράφονται, παρόλο που κατά τη διάρκεια της θητείας του, το έργο των τηλεπικοινωνιών θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί σύμφωνα με την αρχική σύμβαση. Ωστόσο, τα εγκλήματα που λέγεται ότι διαπράχθηκαν από τον Κώστα Καραμανλή δεν παραγράφονται, διότι έχει καταργηθεί η σύντομη παραγραφή που προστάτευε τους υπουργούς μετά το 2020.

Τα μέλη της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι τα πρώτα που δεν έχουν αυτό το προνόμιο, μια σύντομη παραγραφή που αποτελούσε πρόκληση για την κοινωνία. Ωστόσο, υπουργοί παλαιότερων κυβερνητικών σχημάτων, π.χ. του ΣΥΡΙΖΑ, δεν μπορούν να διωχθούν για εγκλήματα λόγω παραγραφής. Έτσι, ό,τι κι αν ανακαλύψει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για τον Χρήστο Σπίρτζη, δεν μπορεί να του ασκήσει δίωξη.

Το άρθρο 86, στην πρώτη παράγραφο, όριζε και ορίζει ότι «μόνο η Βουλή έχει την αρμοδιότητα να ασκεί δίωξη κατά όσων διατελούν ή διετέλεσαν μέλη της Κυβέρνησης ή υφυπουργοί για ποινικά αδικήματα που τέλεσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους» και αυτό παρέμεινε ως είχε και μετά την αναθεώρηση. Οπότε δίωξη του Κώστα Καραμανλή μπορεί να υπάρξει μόνο αν το θελήσει η πλειοψηφία της Βουλής. 

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, η οποία ερευνά μόνο τη σύμβαση τηλεπικοινωνιών, βρήκε στοιχεία σε βάρος του, καθώς και του Χρήστου Σπίρτζη και, όπως ορίζει ο νόμος, ανέφερε τα στοιχεία που βρήκε στις ελληνικές δικαστικές αρχές, οι οποίες τα διαβίβασαν στη Βουλή, αλλά τα μέλη του Κοινοβουλίου αποφάσισαν κατά πλειοψηφία να μην ασκήσουν δίωξη, χωρίς να υπάρξει ουσιαστική συζήτηση επί του θέματος Η Βουλή ψήφισε κατά πλειοψηφία να ασκηθεί δίωξη χωρίς καμία ουσιαστική συζήτηση επί του θέματος.

Αυτό δεν συμβαίνει για πρώτη φορά. Όσοι διαθέτουν την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, είθισται να εμποδίζουν τη δίωξη υπουργών του κόμματός τους και υποστηρίζουν πως δεν θα το κάνουν όταν βρίσκονται στην αντιπολίτευση.

Έως τώρα, το Κοινοβούλιο προστάτευσε ως τώρα τον Κώστα Καραμανλή,  αλλά αν στο πλαίσιο της κύριας ανάκρισης από τον ειδικό εφέτη ανακριτή Λάρισας, ο οποίος ερευνά στο σύνολό του την τραγωδία στα Τέμπη,  προκύψουν στοιχεία εναντίον του, αυτά θα διαβιβαστούν όπως ορίζει ο νόμος, χωρίς καθυστέρηση (αμελλητί) στη Βουλή, η οποία θα κληθεί να αποφασίσει πάλι και δεν θα είναι καθόλου εύκολο να επαναλάβει την άρνησή της. Το θέμα της ενδεχόμενης δίωξης του Κώστα Καραμανλή παραμένει ανοιχτό δηλαδή, παρά του περί του αντιθέτου ισχυρισμούς αντιπολιτευτικών κύκλων.