Στασιμότητα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις

Οι προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν με την επανεκλογή τόσο του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ελλάδα όσο και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Τουρκία, σχεδόν ένα χρόνο πριν, για επίσπευση του δρόμου προς τη λύση στα ελληνοτουρκικά αποδείχθηκε ότι δεν είχαν βάση. Στην Αθήνα διπλωματικές πηγές επαναλαμβάνουν τη σημασία της Διακήρυξης των Αθηνών που υπεγράφη κατά την επίσκεψη Ερντογάν το Δεκέμβριο, σημειώνουν ωστόσο ότι δεν υπάρχει κάτι άλλο, προς το παρόν.

Το αφήγημα του διαλόγου δεν είναι αδιέξοδο- η ηρεμία είναι προς το συμφέρον όλων. Από την άλλη πλευρά, οι συνθήκες πρέπει να είναι κατάλληλες για να προχωρήσουν και οι δύο πλευρές και να αρχίσουν να συζητούν το δύσκολο θέμα της οριοθέτησης των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών και της υφαλοκρηπίδας.

Από την άποψη αυτή, ο διάλογος περιορίζεται επί του παρόντος σε θέματα που δεν προκαλούν διαφωνίες που αξίζουν κρίσης.

Όπως αναφέρεται στο αρχικό κείμενο, οι όποιες εντάσεις θα εκτονώνονται πριν εξελιχθούν σε κρίση. Οι υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο αυτό.

Ισχυρό σημείο συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας αυτή τη στιγμή είναι το μεταναστευτικό ζήτημα. Αθήνα και Άγκυρα έχουν συμφωνήσει ότι το θέμα μπορεί να γίνει αντικείμενο διαχείρισης με τον καλύτερο δυνατό τρόπο χωρίς συγκρούσεις όπως στο παρελθόν.

Η συνάντηση κορυφής μεταξύ των δύο χωρών στα μέσα Μαΐου θα επικεντρωθεί επίσης σε αυτό το θέμα.

Εν τω μεταξύ, στους τομείς όπου αναμένεται πρόοδος περιλαμβάνονται η συνεργασία στην πολιτική προστασία και η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

Η θετική ατζέντα θα συνεχίσει επίσης να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο.

Το τρέχον αφήγημα βασίζεται στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών, αλλά η προσπάθεια αυτή θα χρειαστεί προσπάθεια και χρόνο.

Άλλωστε, η ρητορική των δύο πλευρών δεν έχει δημιουργήσει μια κοινωνία έτοιμη για μια λύση που απαιτεί συμβιβασμό.

Ο Τούρκος πρόεδρος φαίνεται ότι πέτυχε φέτος την πολυαναμενόμενη συνάντησή του με τον Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο. Ωστόσο, δεν αναμένεται να φύγει χωρίς απαιτήσεις.

Η Ελλάδα δεν αποτελεί απειλή για την Τουρκία και ποτέ δεν θεωρήθηκε ως τέτοια. Όπως επισημαίνουν οι πολιτικοί αναλυτές στην τουρκική κοινή γνώμη, η διπλωματία, ακόμη και οι εντάσεις με την Ελλάδα δεν είναι προς πώληση.

Η Άγκυρα έχει επιλέξει τα ήρεμα νερά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και είναι έτοιμη να λειτουργήσει ως διπλωματικός άσος στο Κυπριακό, με “λαγό” τον Ερσίν Τατάρ.

Άλλωστε, με την ολοκλήρωση της 50ετούς κατοχής στην Κύπρο, έχει ήδη ξεκινήσει ένα σκηνικό έντασης, με τις τουρκικές δυνάμεις να επιδιώκουν την αλλαγή του status quo στα κατεχόμενα.

Το Κυπριακό παραμένει ένα από τα σοβαρότερα αγκάθια στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αλλά δεν βρίσκεται στο τραπέζι του διαλόγου Αθήνας-Άγκυρας.

Ο τούρκος πρόεδρος πάντως το τελευταίο καιρό δείχνει να επιχειρεί μία στροφή προς τη Δύση.

Ερώτημα παραμένει πώς θα καταλήξει αυτή και κυρίως πώς θα επιδιώξει να την αξιοποιήσει. Ο πρώτος στόχος που ήταν τα F-16 επετεύχθη, επόμενος είναι η οικονομία που αποτελεί και τη σοβαρότερη επιδίωξη.

Και σε αυτό το περιβάλλον, η ηρεμία με την Αθήνα εικάζεται ότι έχει εξασφαλιστεί για ικανό διάστημα.