Ενας θησαυρός στα ερείπια της Πομπηίας που θάφτηκε μετά από την έκρηξη του Βεζούβιου

Στον χώρο κυριαρχούν οι διπλές τοιχογραφίες. Στη μία από αυτές παρουσιάζεται ο θεός Απόλλων να προσπαθεί να αποπλανήσει την ιέρεια Κασσάνδρα. Η απόρριψή της προς αυτόν, σύμφωνα με τον μύθο, είχε ως συνέπεια να αγνοηθούν οι προφητείες της. Στη δεύτερη τοιχογραφία, ο Πάρις συναντά την ωραία Ελένη, μια ένωση που η Κασσάνδρα ξέρει ότι θα τους καταδικάσει στον Τρωικό πόλεμο που θα προκύψει.

Εκπληκτικά έργα τέχνης αποκαλύφθηκαν σε μια νέα ανασκαφή στην Πομπηία, την αρχαία ρωμαϊκή πόλη που θάφτηκε μετά από την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ. Οι αρχαιολόγοι, σύμφωνα με το BBC, τονίζουν ότι οι τοιχογραφίες που ανακάλυψαν είναι από τις καλύτερες που έχουν βρεθεί στα ερείπια της Πομπηίας. Μυθικές ελληνικές μορφές, όπως η Ελένη της Τροίας, απεικονίζονται στους ψηλούς μαύρους τοίχους μιας μεγάλης αίθουσας δεξιώσεων, ενώ το σχεδόν ολοκληρωμένο μωσαϊκό δάπεδο του δωματίου αποτελείται από περισσότερα από ένα εκατομμύριο λευκά πλακάκια. Το ένα τρίτο της χαμένης πόλης δεν έχει ακόμη καθαριστεί από την ηφαιστειακή στάχτη. Η τρέχουσα ανασκαφή, η μεγαλύτερη εδώ και αρκετά χρόνια, υπογραμμίζει τη θέση της Πομπηίας ως το κορυφαίο σημείο στον κόσμο όπου οι αρχαιολόγοι μπορούν να «δουν» τους ανθρώπους και τον πολιτισμό της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο διευθυντής του αρχαιολογικού χώρου, Γκάμπριελ Τσουχτρίγκελ, παρουσίασε το «μαύρο δωμάτιο» αποκλειστικά στο BBC την Πέμπτη 11 Απριλίου. «Στο αστραφτερό φως, οι τοιχογραφίες θα έμοιαζαν σχεδόν ζωντανές» είπε.

Στον χώρο κυριαρχούν οι διπλές τοιχογραφίες. Στη μία από αυτές παρουσιάζεται ο θεός Απόλλων να προσπαθεί να αποπλανήσει την ιέρεια Κασσάνδρα. Η απόρριψή της προς αυτόν, σύμφωνα με τον μύθο, είχε ως συνέπεια να αγνοηθούν οι προφητείες της. Στη δεύτερη τοιχογραφία, ο Πάρις συναντά την ωραία Ελένη, μια ένωση που η Κασσάνδρα ξέρει ότι θα τους καταδικάσει στον Τρωικό πόλεμο που θα προκύψει. Αλλά κανείς δεν την ακούει… Το μαύρο δωμάτιο είναι ο τελευταίος θησαυρός που αναδύθηκε από την ανασκαφή, η οποία ξεκίνησε πριν από 12 μήνες. Τις έρευνες παρακολούθησε το BBC για μια σειρά ντοκιμαντέρ που θα μεταδοθεί μέσα στον Απρίλιο. Ενα ευρύ οικιστικό και εμπορικό τετράγωνο, γνωστό ως «Περιοχή 9», καθαρίζεται από ένα παχύ στρώμα ελαφρόπετρας και τέφρας που πέταξε πάνω του ο Βεζούβιος πριν από σχεδόν 2.000 χρόνια. Οι αρχαιολόγοι προστατεύουν τα νέα ευρήματα μεταφέροντάς τα ταχύτατα σε μια αποθήκη. Για τις τοιχογραφίες που πρέπει να παραμείνουν στη θέση τους εγχέεται μια κόλλα γύψου στο πίσω μέρος τους, ώστε να αποτραπεί η αποκόλλησή τους από τους τοίχους. Η τοιχοποιία στηρίζεται με σκαλωσιές και μια προσωρινή στέγη δημιουργείται από πάνω. Η συντηρήτρια Ρομπέρτα Πρίσκο πέρασε μια ολόκληρη ημέρα προσπαθώντας να εμποδίσει την κατάρρευση μιας καμάρας. «Η ευθύνη είναι τεράστια» είπε, με πρόδηλο άγχος. «Εχουμε πάθος και βαθιά αγάπη για αυτό που κάνουμε, γιατί αυτό που αποκαλύπτουμε και προστατεύουμε είναι πολύτιμο και για τις επόμενες από εμάς γενιές». Η περιοχή 9 παρουσίαζε πάντα τρομερό ενδιαφέρον για τους αρχαιολόγους. Οι ανασκαφές στα τέλη του 19ου αιώνα αποκάλυψαν ένα πλυσταριό σε μια γωνία της. Η τελευταία ανασκαφή αποκάλυψε ένα αρτοποιείο, καθώς και τη μεγάλη κατοικία με το μαύρο δωμάτιο.

Η αρχαιολογική ομάδα που κάνει την ανασκαφή είναι βέβαιη ότι τα τρία σημεία συνδέονται μέσω υδραυλικών εγκαταστάσεων και με συγκεκριμένους διαδρόμους, ενώ κατά πάσα πιθανότητα ήταν κοινής ιδιοκτησίας. Η ταυτότητα του ιδιοκτήτη υπονοείται σε πολυάριθμες επιγραφές με τα αρχικά ARV. Τα γράμματα εμφανίζονται ακόμα και στις μυλόπετρες του αρτοποιείου. «Γνωρίζουμε ποιος είναι ο ARV: ο Aουλους Ρούστιους Βέρους» εξήγησε η αρχαιολόγος ΣόφιΧέι στο BBC. «Τον γνωρίζουμε από άλλη ανασκαφή στην Πομπηία. Ηταν πολιτικός και πάρα πολύ πλούσιος. Πιστεύουμε ότι αυτός ήταν ο ιδιοκτήτης της κομψής οικίας πίσω από το αρτοποιείο και το πλυντήριο». Αυτό, πάντως, που είναι ξεκάθαρο, είναι πως όλα τα ακίνητα βρίσκονταν υπό ανακαίνιση την ώρα της έκρηξης του ηφαιστείου. Οι εργάτες που έτρεξαν να σωθούν άφησαν τα κεραμίδια της στέγης στοιβαγμένα. Τα δοχεία τους με ασβεστοκονίαμα είναι ακόμα γεμάτα, περιμένοντας να χρησιμοποιηθούν. Τα μυστριά και οι αξίνες τους παραμένουν στη θέση τους, αν και οι ξύλινες λαβές έχουν σαπίσει εδώ και καιρό.

Η Λία Τραπάνι δείχνει έναν τιρκουάζ κώνο. «Είναι το μολύβδινο βάρος από ένα βαρέλι» εξηγεί. Ακριβώς όπως οι σημερινοί οικοδόμοι, έτσι και οι ρωμαίοι εργάτες θα το χρησιμοποιούσαν για να ευθυγραμμίζουν τις επιφάνειες: ένα αρχαίο νήμα της στάθμης. Ο Αλεσάντρο Ρούσο, συνεπικεφαλής αρχαιολόγος στην ανασκαφή, δείχνει στο BBC μια τοιχογραφία οροφής που ανακτήθηκε από ένα δωμάτιο. Εσπασε κατά τη διάρκεια της έκρηξης και τα κομμάτια της που ανακτήθηκαν έχουν τοποθετηθεί, σε στιλ παζλ, σε ένα μεγάλο τραπέζι. Εχει ψεκάσει τα κομμάτια του γύψου με νερό, ώστε να αναδείξει τις λεπτομέρειες και τα ζωηρά χρώματα. Φαίνονται τοπία με αιγυπτιακούς χαρακτήρες. τρόφιμα και λουλούδια, αλλά και μερικές επιβλητικές θεατρικές μάσκες. «Αυτή είναι η αγαπημένη μου ανακάλυψη σε αυτή την ανασκαφή, γιατί είναι πολύπλοκη και σπάνια. Είναι μια υψηλής ποιότητας κατασκευή, προορισμένη για έναν πλούσιο άνθρωπο» εξήγησε. Αλλά αν η τοιχογραφία οροφής του ακινήτου μπορεί να περιγραφεί ως εξαίσια, μερικά από αυτά που μαθαίνουμε για το αρτοποιείο μιλούν για μια πιο βάναυση πτυχή της ρωμαϊκής ζωής: τη σκλαβιά.