Το 2020, εκπλήσσοντας ευχάριστα άπαντες εντός κι εκτός Ελλάδας, ο Τουρισμός επέδειξε αντοχές απέναντι στο σοκ της πανδημίας και συνέβαλε στον περιορισμό των τεράστιων απωλειών στο ΑΕΠ.
Το 2021 έδειξε να καλύπτει πολύ πιο γρήγορα το χαμένο έδαφος και τη διετία 2022- 2023 «χτύπησε» ρεκόρ απογειώνοντας το ΑΕΠ και δίνοντας τη δυνατότητα στο οικονομικό επιτελείο για έκτακτες εισοδηματικές ενισχύσεις στο τέλος της κάθε χρονιάς.
Το 2024, αν επιβεβαιωθούν οι έως τώρα τάσεις, ο Τουρισμός μπορεί για μια ακόμα φορά να λύσει τα χέρια της κυβέρνησης, η οποία θα έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει το διαφαινόμενο «μαξιλάρι» για έκτακτα μέτρα στήριξης προς το τέλος του χρόνου, πριν ενεργοποιηθεί από τις Βρυξέλλες, ο στενός κορσές των νέων δημοσιονομικών κανόνων.
Η εξίσωση που φέρνει χαμόγελα Τα στοιχεία που παρουσίασε το ΙΝΣΕΤΕ, σε συνδυασμό με τις αρχικές συντηρητικές παραδοχές του οικονομικού επιτελείου για τις φετινές τουριστικές εισπράξεις, επιτρέπουν την εκτίμηση ότι μετά τον Σεπτέμβριο- Οκτώβριο, αν όλα πάνε καλά, θα έχει επιτευχθεί και φέτος το διπλό στοίχημα: και επίτευξη του υψηλότερου πρωτογενούς πλεονάσματος (2,1%) και περίσσευμα ως 950 εκ ευρώ στα έσοδα, ικανό να ενισχύσει τους πιο ευάλωτους.
Ας δούμε κατ’ αρχάς την εξίσωση. Η άμεση συμβολή του Τουρισμού το 2023 ανήλθε σε ευρώ 28,5 δισ. Ευρώ και επιμερίζεται στα μεγέθη από τη δαπάνη του εισερχόμενου τουρισμού (20,7 δισ. ευρώ περιλαμβανομένης και της δαπάνης των επιβατών κρουαζιέρας), τις αερομεταφορές (2,5 δισ. ευρώ), τις θαλάσσιες μεταφορές (144 εκατ. ευρώ), τη δαπάνη των εταιρειών κρουαζιέρας (235 εκατ.), τον εγχώριο τουρισμό (2,5 δισ. ευρώ) και την εγχώρια προστιθέμενη αξία από επενδύσεις (2,5 δισ. ευρώ).
Υπάρχει, όμως και η έμμεση συμβολή, δηλαδή το πώς επηρεάζεται από τον Τουρισμό όλος ο κύκλος της οικονομίας. Με βάση τον πολλαπλασιαστή που χρησιμοποιεί το ΙΟΒΕ σε συνδυασμό με τους πολλαπλασιαστές των επιμέρους κλάδων της ελληνικής οικονομίας του ΚΕΠΕ (καταλύματα, εστίαση, θαλάσσιες- οδικές- εναέριες μεταφορές, εμπόριο, ψυχαγωγία, ταξιδιωτικά γραφεία, ενοικίαση αυτοκινήτων, συνέδρια), ο πολλαπλασιαστής του Τουρισμού ανέρχεται σε 2,65.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Για κάθε 1 ευρώ από την τουριστική δραστηριότητα, δημιουργείται έμμεση και προκαλούμενη πρόσθετη οικονομική δραστηριότητα 1,65 ευρώ και άρα, συνολικά, το ΑΕΠ αυξάνει κατά 2,65 ευρώ. Συνεπώς, ο πολλαπλασιαστής της τουριστικής δραστηριότητας κυμαίνεται μεταξύ 2,2 και 2,65.
«Ένεση» ως 5,3 δισ ευρώ στο ΑΕΠ Ας μεταφέρουμε αυτήν εξίσωση στην φετινή χρονιά. Ο Προϋπολογισμός έχει «χτιστεί» με την παραδοχή ότι οι τουριστικές εισπράξεις θα είναι αντίστοιχες με τις περσινές, δηλαδή περίπου 21 δισ ευρώ. Ωστόσο, όλοι πρόδρομοι δείκτες «φωτογραφίζουν» εισπράξεις κοντά στα 23 δισ ευρώ.
Είναι ενδεικτικό ότι οι προγραμματισμένες αεροπορικές θέσεις για το σύνολο της σεζόν και μόνο από τις βασικές αγορές, είναι περίπου 10% περισσότερες από πέρσι, ενώ ήδη στο πρώτο δίμηνο του έτους η επιβατική κίνηση στα αεροδρόμια ήταν 12,2% μεγαλύτερη. Στην εξίσωση θα πρέπει να προσθέσει κανείς την αυξημένη κατά 15,9% ζήτηση, που καταγράφουν οι ευρωπαϊκές εταιρίες αερομεταφορών, δείγμα του ότι το φετινό τουριστικό ρεύμα στην Ευρώπη- άρα και στην Ελλάδα- θα είναι ακόμα πιο έντονο από πέρσι.
Τι σημαίνει, όμως, τουριστικές εισπράξεις 2 δισ ευρώ παραπάνω από τις αρχικές παραδοχές; Με βάση τον πολλαπλασιαστή, που κυμαίνεται από 2,2 ως 2,65, ο πρόσθετος τζίρος για την ελληνική οικονομία υπολογίζεται από 4,4 ως 5,3 δισ ευρώ. Με αυτό το δεδομένο και μόνο από ΦΠΑ, υπολογίζεται ότι στα κρατικά ταμεία θα μπορούσαν να μπουν από 800 ως 950 εκ ευρώ επιπλέον έσοδα, πριν τελειώσει η χρονιά.
Το «μαξιλάρι» αυτό κατ’ αρχάς θα «κλειδώσει» το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 4,991 δισ ευρώ, δηλαδή περίπου 2,5 δισ ευρώ παραπάνω από το 2023. Θα δώσει, όμως και τη δυνατότητα στην κυβέρνηση για μια ακόμα- πιθανότατα τελευταία- έκτακτη ενίσχυση σε χαμηλοσυνταξιούχους, αναπήρους, νοικοκυριά με πολύ χαμηλό εισόδημα, οικογένειες με παιδιά…