Ο ελληνοτουρκικός διάλογος και η “φουρτούνα” των θαλάσσιων πάρκων

Μπορούν τα θαλάσσια πάρκα να «πνίξουν» την «Διακήρυξη των Αθηνών» και να γίνουν η αφορμή για να εκτροχιαστούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις; Η απάντηση από την Αθήνα αλλά και από την Άγκυρα επί του παρόντος είναι αρνητική.

Η τελευταία δήλωση σχετικά με το θέμα έγινε από τον Ομέρ Τσελίκ, ο οποίος είναι ο εκπρόσωπος Τύπου και Επικοινωνίας του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Σύμφωνα με τον κ. Τσελίκ, «η ανακήρυξη των θαλάσσιων πάρκων αποτελεί αναμφίβολα μια κατάσταση που αφενός σαμποτάρει αυτή τη διαδικασία ομαλοποίησης και αφετέρου εκμεταλλεύεται την περιβαλλοντική ευαισθησία μέσω μιας μονομερούς επίσπευσης».

Τη στάση της Τουρκίας για τα θαλάσσια πάρκα επέκρινε ο υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας, σε συνέντευξη που παραχώρησε σε ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό. Ο υπουργός απέρριψε το ενδεχόμενο να επανέλθουν οι εντάσεις στον τομέα αυτό, σημειώνοντας ότι τα στατιστικά στοιχεία είναι εντυπωσιακά.

Ωστόσο, σημείωσε ότι “αν κοιτάξετε προσεκτικά το επίπεδο των ομιλιών και των διεκδικήσεων, η υπόθεση του περιβαλλοντικού πάρκου σκληραίνει”. Η Τουρκία δεν θέλει να καταγραφούν παραβιάσεις σε επίπεδο ΝΑΤΟ, ΕΕ ή συμμαχίας, (…) αλλά σε επίπεδο διεκδικήσεων κάνει όλο και πιο απίστευτες δηλώσεις”, είπε.

Ο κ. Δένδιας ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να αθετήσει τις δεσμεύσεις της, τονίζοντας ότι “η Τουρκία πρέπει να κατανοήσει ότι η Ελλάδα έχει ορισμένα δικαιώματα στο Αιγαίο που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο και το διεθνές ναυτικό δίκαιο”.

Ο υπουργός επανήλθε στο θέμα την ίδια μέρα στην ομιλία του με θέμα “Διαστάσεις της θαλάσσιας ασφάλειας και ο ρόλος της στην ελευθερία της ναυσιπλοΐας” στο Πρώτο Συνέδριο Θαλάσσιας Ασφάλειας, σχολιάζοντας κατά τρόπο σκωπτικό τη θέση της Τουρκίας.

Δύο θαλάσσια πάρκα στο Ιόνιο και το Αιγαίο ανακοινώθηκαν επίσημα από τον πρωθυπουργό σε ναυτιλιακό Συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, πριν από τη συνέντευξη Τύπου της περασμένης εβδομάδας.

Πηγές του Υπουργείου Εξωτερικών σημείωναν πως δεν υφίσταται, από ελληνικής πλευράς κάποια πρόθεση υπαναχώρηση από τις εξαγγελίες της για τα θαλάσσια πάρκα ούτε όμως για αλλαγή ή ακύρωση των συναντήσεων που έχουν προγραμματιστεί στο πλαίσιο του ελληνοτουρκικού διαλόγου και θα πραγματοποιηθούν κανονικά.

Σημειώνουμε ότι η πρώτη επίσκεψη θα γίνει την ερχόμενη Δευτέρα, στο πλαίσιο των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), όταν θα φτάσει στην Αθήνα ο Τούρκος υφυπουργός Εξωτερικών Μπουράκ Ακτσαπάρ.

Θα ακολουθήσει η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Κώστα Φραγκογιάννη στην Τουρκία για τη θετική ατζέντα και η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν που έχει προγραμματιστεί για τα μέσα Μαΐου περίπου, χωρίς να σημειώνονται αλλαγές για το άμεσο μέλλον.

Ωστόσο, η Αθήνα επιμένει στη θέση που εκφράζεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, στην οποία τονίζεται ότι “η ελληνική κυβέρνηση θα συνεχίσει να υπερασπίζεται απαρέγκλιτα την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας στο πλαίσιο μιας εξωτερικής πολιτικής αρχών. Με έρεισμα στο διεθνές δίκαιο και, ιδίως, στη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας, της οποίας η Ελλάδα αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος. Η πρακτική της συναλλακτικής διπλωματίας και της χρήσης υβριδικών μέσων για γεωπολιτικά οφέλη δεν προσιδιάζουν στην ελληνική εξωτερική πολιτική».

Παραμένει ασαφές αν έχει γίνει ή θα γίνει κάποια επικοινωνία μεταξύ των δύο υπουργών Εξωτερικών για την επίλυση της κρίσης.

Πάντως, σύμφωνα με τουρκικές πηγές, τουλάχιστον προς το παρόν, δεν πιστεύεται ότι η χώρα αντιμετωπίζει νέα κρίση, η οποία θα μπορούσε να τορπιλίσει τη διαδικασία διαλόγου ανάμεσα στις δύο χώρες.