Τα αγκάθια στο δρόμο για τη συνάντηση της Άγκυρας

Σε δρόμο που όλο και στρώνονται αγκάθια εξελίσσεται τελικά η διαδρομή μέχρι τη συνάντηση κορυφής Μητσοτάκη – Ερντογάν στις 13 Μαΐου στην Άγκυρα, καθώς η Τουρκία όχι μόνο διατηρεί φυσικά τις θέσεις της αλλά θέλει να επιβάλει στην Ελλάδα την αποχή από την άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων και αρμοδιοτήτων της, έναντι της διατήρησης της μη έντασης στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Τις τελευταίες ημέρες, η ρητορική και το κλίμα θυμίζουν περισσότερο την περίοδο πριν από τον σεισμό στην Τουρκία παρά τον “μήνα του μέλιτος” των τελευταίων 14 μηνών. Και αυτό γιατί είναι αναπόφευκτο ότι αργά ή γρήγορα το μεγάλο χάσμα που χωρίζει τις δύο χώρες θα βγει στην επιφάνεια όσον αφορά τον θεμελιώδη πυρήνα της σύγκρουσης και τη διατήρηση μιας αναθεωρητικής ατζέντας που αμφισβητεί όχι μόνο δικαιώματά μας, αλλά την ίδια την κυριαρχία μας στο σύνολό της.

Η ανακοίνωση της Αθήνας για τη δημιουργία δύο θαλάσσιων πάρκων στο Ιόνιο και το Αιγαίο είναι μια ευκαιρία που η Τουρκία προσπαθεί τώρα να χρησιμοποιήσει για να προωθήσει τη δική της αντίληψη για τη διαδικασία συμφιλίωσης και τη διατήρηση της μη έντασης, σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα θα αυτοπεριορίσει την άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων για χάρη της ειρήνης στο Αιγαίο, ένα είδος “τιμήματος” που πρέπει να καταβληθεί.

Τόσο στην ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών της 9ης Απριλίου όσο και στη χθεσινή διαρροή από το τουρκικό υπουργείο Άμυνας, η Άγκυρα όχι μόνο απαιτεί εθελοντικούς περιορισμούς από την Ελλάδα ακόμη και σε περιβαλλοντικά προγράμματα στα νησιά και τις βραχονησίδες του Αιγαίου, αλλά επαναλαμβάνει το θέμα της “γκρίζας ζώνης” σε απειλητικό τόνο.

Στην Αθήνα ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης είχε σύσκεψη σε ανώτατο επίπεδο. Ο κ. Μητσοτάκης απέρριψε τις απειλές της Τουρκίας, με τον πρωθυπουργό να δηλώνει ότι τα σχέδια για τη δημιουργία θαλάσσιου πάρκου θα προχωρήσουν κανονικά και να εκφράζει ότι δεν κατανοεί την αντίδραση της Τουρκίας.

Για την Αθήνα, αν και το σχέδιο του θαλάσσιου πάρκου ήταν ένα από τα γνωστά έργα που παραπέμφθηκαν στα ελληνικά δικαστήρια, είναι πλέον κάτι που πρέπει να δρομολογηθεί και να υλοποιηθεί άμεσα, καθώς οι καθυστερήσεις θα μπορούσαν να ερμηνευθούν ως οπισθοδρόμηση στην άσκηση κυριαρχίας λόγω των απειλών της Τουρκίας.

Όσον αφορά την έντονη αντίδραση της Τουρκίας στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αν και το κείμενο των συμπερασμάτων είναι πιο μετριοπαθές από τις προηγούμενες συνόδους κορυφής, επιβεβαιώνει τη σύνδεση της ευρωπαϊκής γραμμής της Τουρκίας με την πρόοδο στο Κυπριακό και αποτελεί ένα ακόμη αγκάθι για τη συνάντηση της Άγκυρας.

Η Τουρκία επιμένει σε μια σχέση a la carte με την ΕΕ, όπου κυριαρχούν τα “συμφέροντα” για την Άγκυρα και “εξαφανίζονται” οι υποχρεώσεις και οι δεσμεύσεις της Τουρκίας έναντι της ΕΕ και των κρατών μελών της.

Σε αυτό το κλίμα θα είναι αρκετά δυσάρεστη η προσπάθεια των αντιπροσωπειών Ελλάδας και Τουρκίας που θα βρεθούν τη Δευτέρα στην Αθήνα να συζητήσουν τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, όταν χθες το Τουρκικό Υπουργείο Άμυνας απειλούσε την Ελλάδα ότι δεν θα της επιτρέψει να ασκήσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της.