Καρκίνος του δέρματος: Εξατομικευμένο mRNA εμβόλιο δίνει «πραγματική ελπίδα» για μόνιμη θεραπεία

Οι γιατροί άρχισαν να δοκιμάζουν σε εκατοντάδες ασθενείς το πρώτο παγκοσμίως εξατομικευμένο mRNA εμβόλιο για το μελάνωμα, καθώς οι ειδικοί χαιρέτισαν τη δυνατότητα που «αλλάζει τα δεδομένα» και μπορεί να θεραπεύσει οριστικά τον καρκίνο του δέρματος.

Το μελάνωμα προσβάλλει περίπου 132.000 άτομα ετησίως παγκοσμίως και πρόκειται για τον πιο θανατηφόρο καρκίνο του δέρματος. Επί του παρόντος, η χειρουργική επέμβαση είναι η κύρια θεραπεία, αν και η ακτινοθεραπεία, τα φάρμακα και η χημειοθεραπεία χρησιμοποιούνται επίσης για την αντιμετώπιση της νόσου. Τώρα οι ειδικοί δοκιμάζουν νέα εμβόλια που είναι προσαρμοσμένα για κάθε ασθενή και λένε στον οργανισμό του να «κυνηγήσει» τα καρκινικά κύτταρα για να αποτρέψει την επανεμφάνιση της νόσου.

Η κλινική δοκιμή φάσης 2 διαπίστωσε ότι τα εμβόλια μείωσαν δραματικά τον κίνδυνο επανεμφάνισης του καρκίνου σε ασθενείς με μελάνωμα. Τώρα ξεκίνησε μια τελική δοκιμή, φάσης 3, υπό την καθοδήγηση του University College London Hospitals NHS Foundation Trust (UCLH).

Η Δρ Heather Shaw, η συντονίστρια της κλινικής δοκιμής στη Βρετανία, δήλωσε ότι τα εμβόλια έχουν τη δυνατότητα να θεραπεύσουν άτομα με μελάνωμα και δοκιμάζονται και σε άλλους καρκίνους, όπως του πνεύμονα, της ουροδόχου κύστης και των νεφρών. «Αυτό είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά πράγματα που έχουμε δει εδώ και πολύ καιρό. Πρόκειται για ένα πολύ καλά επεξεργασμένο εργαλείο», δήλωσε η Shaw.

Το εμβόλιο είναι μια εξατομικευμένη νεοαντιγονική θεραπεία. Έχει σχεδιαστεί για να ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να μπορεί να καταπολεμήσει τον συγκεκριμένο τύπο καρκίνου και όγκου του ασθενούς. Γνωστό ως mRNA-4157 (V940), το εμβόλιο στοχεύει στα νεοαντιγόνα του όγκου, τα οποία εκφράζονται από τους όγκους σε έναν συγκεκριμένο ασθενή. Πρόκειται για δείκτες στον όγκο που μπορούν δυνητικά να αναγνωριστούν από το ανοσοποιητικό σύστημα. Το εμβόλιο φέρει κωδικοποίηση για έως και 34 νεοαντιγόνα και ενεργοποιεί μια ανοσολογική απάντηση κατά του όγκου με βάση τις μοναδικές μεταλλάξεις στον καρκίνο ενός ασθενούς.

Για την εξατομίκευση, αφαιρείται δείγμα όγκου κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης του ασθενούς, ακολουθεί αλληλουχία DNA και χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Το αποτέλεσμα είναι ένα προσαρμοσμένο αντικαρκινικό εμβόλιο που είναι ειδικό για τον όγκο του ασθενούς. «Πρόκειται σε μεγάλο βαθμό για μια εξατομικευμένη θεραπεία και είναι πολύ πιο έξυπνη από ορισμένες απόψεις από ένα εμβόλιο», δήλωσε η Shaw.

«Είναι απολύτως προσαρμοσμένο για τον ασθενή – δεν θα μπορούσατε να το δώσετε στον επόμενο ασθενή στη σειρά, διότι δεν θα περιμένατε να λειτουργήσει. Μπορεί να έχουν κάποια κοινά νέα αντιγόνα, αλλά είναι πιθανό να έχουν τα δικά τους πολύ ξεχωριστά νέα αντιγόνα που είναι σημαντικά για τον όγκο τους και, επομένως, είναι πραγματικά εξατομικευμένο» εξήγησε, μιλώντας στον Guardian.

Απώτερος στόχος είναι η μόνιμη θεραπεία των ασθενών από τον καρκίνο τους, δήλωσε η Shaw. «Νομίζω ότι υπάρχει πραγματική ελπίδα ότι αυτά θα αποτελέσουν την αλλαγή του παιχνιδιού στην ανοσοθεραπεία», είπε.

Τα δεδομένα της φάσης 2 διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι με σοβαρά μελανώματα υψηλού κινδύνου που έλαβαν το εμβόλιο μαζί με την ανοσοθεραπεία Keytruda είχαν σχεδόν τις μισές πιθανότητες (49%) να πεθάνουν ή να επανεμφανιστεί ο καρκίνος τους μετά από τρία χρόνια σε σχέση με εκείνους που έλαβαν μόνο Keytruda. Οι ασθενείς έλαβαν 1mg του εμβολίου mRNA κάθε τρεις εβδομάδες για το πολύ εννέα δόσεις και 200mg Keytruda κάθε τρεις εβδομάδες (το πολύ 18 δόσεις) για περίπου ένα έτος.

Η παγκόσμια κλινική δοκιμή φάσης 3 θα περιλαμβάνει τώρα ένα ευρύτερο φάσμα ασθενών και έχει ως στόχο να προσλάβει περίπου 1.100 άτομα. Ο βρετανικός βραχίονας στοχεύει στην πρόσληψη τουλάχιστον 60 έως 70 ασθενών σε οκτώ κέντρα, μεταξύ άλλων στο Λονδίνο, το Μάντσεστερ, το Εδιμβούργο και το Λιντς.