Οι ευρωεκλογές, κρίσιμο ορόσημο για το πολιτικό σύστημα

Η Νέα Δημοκρατία στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις φαίνεται να περιόρισε ελαφρώς τις απώλειές της από δεξιά, κερδίζοντας περίπου μία μονάδα. Η αύξηση αυτή αποδίδεται κυρίως στην υποψηφιότητα του Φρέντι Μπελέρη. Είναι μια μικρή, αλλά υπολογίσιμη άνοδος, η οποία ανεβάζει τα δημοσκοπικά ποσοστά της από το επικίνδυνο 31% στο πιο ασφαλές 32% (Metron Analysis), χωρίς όμως να έχει προκληθεί ο «πατριωτικός ενθουσιασμός» και κάποιο μεγάλο ρεύμα επιστροφής των δεξιών ψηφοφόρων που ορισμένοι ήλπιζαν.

Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος συμφώνησε να “βάλει πλάτη” κατά μία έννοια, όπως αποδεικνύεται από τη δημόσια καταδίκη της πολιτικής στάσης του Κυριάκου Βελόπουλου για κήρυγμα κατά του χριστιανικού πνεύματος και προσπάθεια εκμετάλλευσης του θρησκευτικού συναισθήματος κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνάντησης με τον πρωθυπουργό και πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας. Η συνάντηση κρίθηκε απαραίτητη από το πρωθυπουργικό γραφείο για να βελτιωθεί η εικόνα της κυβέρνησης στους ψηφοφόρους που επηρεάζονται ιδιαίτερα από την Εκκλησία.

Στην τελευταία του συνέντευξη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε ως στόχο για την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας στις ευρωεκλογές το 33%, όπως και στις προηγούμενες ευρωεκλογές του 2019, δεχόμενος σημαντική πτώση σε σχέση με τις περσινές εθνικές, βουλευτικές εκλογές.

Ο ΣΥΡΙΖΑ κατέγραψε μια πολύ μικρή άνοδο σε σχέση με τη ΝΔ, αλλά θεωρείται κάτι σαν επίτευγμα το γεγονός ότι διατήρησε τα δημοσκοπικά ποσοστά του προηγούμενου μήνα χωρίς να διολισθήσει μετά τα συνεχή ατοπήματα ενός προέδρου που δεν έχει μάθει ακόμα αρκετά από τα βασικά του πολιτικού παίγνιου.

Ο Στέφανος Κασσελάκης εξακολουθεί να μη διαθέτει ουσιαστικό πολιτικό λόγο (και πώς αλλιώς, αφού στην πολιτική δεν γίνονται θαύματα, θα έλεγε κανείς) και να περιορίζεται σε κοινοτοπίες και διαπιστώσεις για τα προβλήματα της χώρας, σαν αυτές που κάνει κάθε Έλληνας στο τελευταίο καφενείο, όπως σχολιάζουν και τα στελέχη του κόμματός του που κάνουν υπομονή για την ώρα, περιμένοντας το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών.

Κάποιοι συζητούν με τον Αλέξη Τσίπρα, κάποιοι με όσους πήγαν στη Νέα Αριστερά και κάποιοι με το ΠΑΣΟΚ, αλλά κανένας από αυτούς δεν συμπεριλαμβάνει τον Στέφανο Κασσελάκη στα σχέδιά του και κάποιοι ήδη τον θεωρούν βάρος που πρέπει να απομακρυνθεί την επόμενη μέρα. Την άποψη αυτή έχουν κυρίως όσοι πιστεύουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να συνεργαστεί με το ΠΑΣΟΚ μετά τις ευρωεκλογές ή τουλάχιστον να συμφωνήσουν αρχικά σε κοινές πολιτικές σε κάποια βασικά ζητήματα. Βλέπουν τον Κασσελάκη ως εμπόδιο σε αυτήν την πορεία.

Το ΠΑΣΟΚ δεν μπόρεσε να εκμεταλλευτεί τη συρρίκνωση του ΣΥΡΙΖΑ και να κάνει την υπέρβαση, αλλά θα τα πάει καλύτερα από ό,τι στις τελευταίες ευρωεκλογές, όταν συγκέντρωσε το 7,72% των ψήφων. Ο Νίκος Ανδρουλάκης πήρε το ρίσκο πριν από λίγες ημέρες να χαρακτηρίσει ως ήττα το ενδεχόμενο να μην γίνει το ΠΑΣΟΚ δεύτερο κόμμα. Αν αποτύχει, θα ισχυριστεί ότι έχει βελτιώσει σημαντικά τα ποσοστά του από την τελευταία φορά, με τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ να επισημαίνουν τη ζημιά που έκανε το κόμμα του Ανδρέα Λοβέρδου “Δημοκράτες”, το οποίο συγκεντρώνει περί το 2% στις τελευταίες δημοσκοπήσεις.

Αν το ΠΑΣΟΚ δεν τα πάει καλά, υπάρχουν αρκετοί (χωρίς σημαντική δύναμη) που θα ήθελαν να διεκδικήσουν την επόμενη μέρα στο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, οι οποίοι υπολογίζουν στον Μανώλη Χριστοδουλάκη, που δεν έχει κρύψει τις φιλοδοξίες του, αλλά, μέχρι στιγμής, προτιμά να κινείται πολύ προσεκτικά και μεθοδικά.

Τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης αναμένεται να τα πάνε καλύτερα από τις τελευταίες ευρωεκλογές, όπως καταγράφουν οι δημοσκοπικές έρευνες. Το ΚΚΕ ανεβαίνει και φαίνεται να έχει κερδίσει ορισμένους από τους αριστερούς ψηφοφόρους που εγκατέλειψαν τον ΣΥΡΙΖΑ. Το κόμμα του Βελόπουλου φαίνεται επίσης να βρίσκεται σε ανοδική πορεία, φιλοξενώντας διάφορους τύπους “αντιφρονούντων” και αντισυστημικών ψηφοφόρων. Το κόμμα της Νίκης αναμένεται επίσης να αυξήσει τα ποσοστά του, προσελκύοντας πιστούς και σημαντικό τμήμα από τον ευρύτερο πατριωτικό χώρο. Η Πλεύση Ελευθερίας φαίνεται να ανεβαίνει λόγω της ανάδειξης της τραγωδίας των Τεμπών από την πρόεδρό του, Ζωή Κωνσταντοπούλου. Αυτή που βρίσκεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας είναι η Νέα Αριστερά, η οποία αγωνιά για την επιβίωσή της.

Πολλά ερωτήματα αναμένονται από τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών. Τι θα γίνει με τους δεξιούς ψηφοφόρους που αντιτίθενται στον πολιτικό μετασχηματισμό της Νέας Δημοκρατίας; Πώς θα λειτουργήσει το πρώην αντισυριζαϊκό μέτωπο; Πού θα πάνε τα απογοητευμένα και άπειρα κεντροαριστερά σχήματα και πώς θα κατανεμηθεί η αντισυστημική ψήφος; Πολλά θα κριθούν από τις απαντήσεις που θα δοθούν την επόμενη ημέρα. Πάντως, το ενδιαφέρον για τις ευρωεκλογές είναι πολύ μεγάλο και είναι πιθανό να αποτελέσει ορόσημο για τις πολιτικές εξελίξεις του επόμενου διαστήματος.