Το εκλογικό αίνιγμα των Σπαρτιατών

Το κεντρικό ζητούμενο είναι να μην αλλοιωθεί το εκλογικό αποτέλεσμα του 2023.

Οι ευρωεκλογές δεν είναι η μόνη πολιτική εξέλιξη που θα επηρεάσει τις ισορροπίες την τρέχουσα τετραετία. Οι κοινοβουλευτικές δυνάμεις αναμένουν το Εκλογοδικείο που θα κρίνει το μέλλον Σπαρτιατών και κατά πόσο θα αλλάξει η σημερινή σύνθεση και ανθρωπογεωγραφία της Βουλής. Όλα δείχνουν πως δεν είναι εύκολη η απόφαση για το κόμμα «βιτρίνα» του Ηλία Κασιδιάρη που ήδη δεν του έχει επιτραπεί η κάθοδος στις ευρωεκλογές. Οι απόψεις διίστανται και όλα μοιάζουν να είναι λογικά. Το επικρατέστερο σενάριο εξαρχής ήταν η αναλογική αναδιανομή των 12 εδρών. A’ Αθήνας, Νότιος τομέας Αθήνας, Βόρειος Τομέας Αθήνας, Δυτικός Τομέας Αθήνας, Ανατολική Αττική, Β΄ Πειραιά, Αχαΐα, Ηράκλειο, Α΄ Θεσσαλονίκης, Β΄ Θεσσαλονίκης, Αιτωλοακαρνανία και Λάρισα είναι οι περιφέρειες που θα εμφανίσουν από ένα κενό. Επισημαίνεται πως οι Σπαρτιάτες έχουν μείνει πλέον με επτά βουλευτές, καθώς οι πέντε από αυτούς έχουν ανεξαρτητοποιηθεί.

Σύμφωνα με τα σενάρια που έχουν ήδη αναλύσει έμπειροι δημοσκόποι, αν επιλεγεί αυτή η λύση, η Νέα Δημοκρατία είναι πιθανό να κερδίσει πέντε ή έξι έδρες: τρεις για τον ΣΥΡΙΖΑ, μία ή δύο για το ΠΑΣΟΚ, μία για το ΚΚΕ, μία για την Ελευθερία και καμία ή ίσως μία για τη Νίκη. Θα μπορούσε όμως να υπάρξει ένα κοινοβούλιο που θα είναι προϊόν δύο διαφορετικών ερμηνειών της λαϊκής βούλησης; Με άλλα λόγια, θα μπορούσε να υπάρξει μία Βουλή το 2023 και μία άλλη Βουλή το 2024; Η πλειοψηφία των νομομαθών, πάντως, πιστεύει ότι αυτός είναι ο καταλληλότερος τρόπος επίλυσης του ζητήματος.

Ένα σημαντικό πρόβλημα για τους συνταγματολόγους που αναλύουν αυτό το πρωτοφανές “εκλογικό αίνιγμα” είναι να διασφαλίσουν ότι τα αποτελέσματα των εθνικών εκλογών του περασμένου έτους δεν θα αλλοιωθούν. Μια άλλη λύση που προβάλλεται ως πιθανή λύση είναι η καθιέρωση επαναληπτικών εκλογών μόνο σε ορισμένες εκλογικές περιφέρειες όπου δεν εκλέγονται βουλευτές. Αυτό θα αναδείκνυε τον κίνδυνο της αγνόησης του εκλογικού συστήματος. Πράγματι, θα εισαχθεί ένα εκ των υστέρων πλειοψηφικό σύστημα ψηφοφορίας για αυτές τις έδρες. Πέρα από το γεγονός ότι, ως η πολυπληθέστερη εκλογική περιφέρεια, σχεδόν οι μισοί ψηφοφόροι θα καλούνταν να ψηφίσουν ξανά.

Προτάθηκε επίσης ότι, στο πιο αδύναμο σενάριο, οι έδρες σε κάθε εκλογική περιφέρεια θα κατανέμονταν στον υποψήφιο με τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων, ξεκινώντας από το κόμμα με το μεγαλύτερο αχρησιμοποίητο υπόλοιπο. Ωστόσο, αν αυτό εφαρμοστεί, οι δυνάμεις που δεν κατάφεραν να περάσουν το 3% τον περασμένο Ιούνιο και έμειναν εκτός Κοινοβουλίου, όπως είναι λόγου χάριν το MέΡΑ25, θα κερδίσουν βουλευτικές έδρες.