Ο ΣΥΡΙΖΑ και η μάχη του Κέντρου

Δεν είναι λίγοι οι πολιτικοί αναλυτές, που έχουν υποστηρίξει κατά το παρελθόν πως τις εκλογές τις κερδίζει όποιο κόμμα κερδίσει τους κεντρώους ψηφοφόρους. Παρά τις ρητορικές προσεγγίσεις του, ο Στέφανος Κασσελάκης φαίνεται να χάνει στο συγκεκριμένο εκλογικό κοινό, όπως παρατηρούν δημοσκόποι στις τελευταίες έρευνές τους.

Ωστόσο η «χαλαρή» ψήφος των ευρωεκλογών και η διάσπαση του προοδευτικού στρατοπέδου μοιάζει να περιπλέκει τα πράγματα.

“Ο νέος ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτό που λέμε σύγχρονη αριστερά, η οποία καλύπτει εύκολα ολόκληρη την κεντροαριστερά”, δήλωσε ο Στέφανος Κασσελάκης σε συνέντευξή του στο Euractiv. Παρά την υποσυνείδητη αιχμή που κρύβει αυτή η δήλωση σχετικά με το εύρος της απήχησης του προκατόχου του, ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να δείξει ότι το κόμμα του αποτελεί ηγεμονική δύναμη σε όλο το φάσμα από το κέντρο έως την αριστερά. Είναι όμως αυτό πραγματικά έτσι;

Οι δημοσκόποι που μετρούν προσεκτικά τη ρευστότητα του εκλογικού σκηνικού αμφιβάλλουν για το εάν ο Στέφανος Κασσελάκης έχει διεισδύσει στις γραμμές των πολιτών, που αυτοπροσδιορίζονται ως κεντρώοι. Οι εξηγήσεις τους περιστρέφονται γύρω από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που συναντώνται στη συγκεκριμένη κατηγορία.

Το επίκεντρο της ρητορικής του Κασσελάκη έχει μετατοπιστεί από την ημέρα που εξελέγη πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μέχρι σήμερα, παρατηρεί στέλεχος εταιρείας ερευνών. Αρχικά, προσθέτει, επένδυσε στην επιθυμία του να καταλάβει το κέντρο και μιλούσε πάντα για την ελεύθερη αγορά, αλλά σήμερα κάνει ό,τι μπορεί για να προσεγγίσει ένα ακροατήριο που δεν έχει καμία σχέση με τη μετριοπάθεια. Επισημαίνεται ότι ανεβάζει τους τόνους της αντιπαράθεσης σε δευτερεύοντα θέματα και κρύβει τις πραγματικές απόψεις του για την οικονομία για να μην απογοητεύσει το παραδοσιακό αριστερό ακροατήριο.

Όταν δημοσκόποι ρωτήθηκαν αν το πρόγραμμα που παρουσίασε για τα φορολογικά θέματα τον βοήθησε να προσεγγίσει το μεσαίο χώρο, δεν μπόρεσαν να απαντήσουν πλήρως στο ερώτημα. “Δεν φάνηκε να προσθέτει κάτι ιδιαίτερο, δεν είχε σημαντική δυναμική. ‘Ο λόγος για αυτή την αδυναμία δεν είναι το περιεχόμενο του μηνύματος, αλλά το γεγονός ότι ο Κασσελάκης ήταν αρκετά αναξιόπιστος στα μάτια τους”, απαντούν.

Πώς λοιπόν κερδίζει δυναμική στις δημοσκοπήσεις; Ο ίδιος παρατηρητής απαντά: “Απευθύνεται σε ακροατήρια που βρίσκονται στο περιθώριο του πολιτικού συστήματος ή και εκτός αυτού”. Είτε υιοθετεί απευθείας φήμες είτε φλερτάρει με αυτές, είτε αφορούν την τραγωδία στα Τέμπη είτε την εκλογική δικαιοσύνη, επισημαίνουν. Προσθέτουν ότι “οι κεντρώοι ψηφοφόροι είναι ευαίσθητοι σε αυτά τα ζητήματα, αλλά αναζητούν θεσμικές λύσεις, όχι θεωρίες συνωμοσίας”.

Σύμφωνα με τους δημοσκόπους, οι πολίτες που αυτοπροσδιορίζονται ως κεντρώοι έχουν συνήθως μετριοπαθή πολιτική εκτίμηση, δεν επιθυμούν μεγάλες ανακατατάξεις και παρακολουθούν τα γεγονότα από απόσταση ασφαλείας. Φαίνεται επίσης να παίρνουν αποστάσεις από ενδείξεις διαφθοράς και πελατειακών σχέσεων και να αποφεύγουν τις εντάσεις και τον σκληρό, καταγγελτικό λόγο των πολιτικών κομμάτων. Παρακολουθούν στενά τα οικονομικά ζητήματα, έχουν μεσαίο εισόδημα και συνήθως έχουν ανώτερη εκπαίδευση.

Προς το παρόν, οι κύριοι νικητές στον αγώνα του μεσαίου χώρου είναι το ΠΑΣΟΚ και η αποχή. ‘Όσοι δυσανασχετούν με τις πολιτικές του Μητσοτάκη και την προσπάθειά του να εμφυσήσει την ακροδεξιά ακολουθούν δύο δρόμους. Μπορούν είτε να αρχίσουν να ρέπουν προς την παράταξη των αναποφάσιστων είτε προς την πλευρά της Χαριλάου Τρικούπη. Η επιλογή του ΠΑΣΟΚ είναι σε κάποιο βαθμό λογική”.

Ωστόσο, αυτή τη στιγμή διεξάγεται μια μάχη μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και των αναποφάσιστων. “Ο Νίκος Ανδρουλάκης συμβάλλει σημαντικά σε αυτό. Ο λόγος είναι ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ φαίνεται να χάνει το ηγετικό του προφίλ, ενώ δεν παίρνει σαφείς θέσεις σε καίρια ζητήματα. Στο θέμα του γάμου των ομοφυλοφίλων, έβαλε το ένα τρίτο των βουλευτών του κόμματος να “σπάσει” τη γραμμή του κόμματος, ενώ ο ίδιος απέφυγε να μιλήσει ξεκάθαρα για το θέμα. Άλλαξε επίσης τη γραμμή του στο θέμα των πανεπιστημίων και καταψήφισε τη σχετική νομοθεσία, αλλά τελικά ο κόσμος κατάλαβε ότι ήταν υπέρ της προάσπισης του άρθρου 16 του Συντάγματος και εναντίον της δημιουργίας μη κρατικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Προκάλεσε σύγχυση. Αυτή η στάση δείχνει έλλειψη αξιοπιστίας και ελλειμματική ηγεσία”, σημειώνουν.

Στο ερώτημα εάν το κόμμα Λοβέρδου παίζει ρόλο στη δημοσκοπική κάμψη του ΠΑΣΟΚ, δημοσκόποι απαντούν πως «σίγουρα εμφανίζεται ένα εμπόδιο στην πορεία φυγής από τη ΝΔ και κατάπλευσης στο ΠΑΣΟΚ», αλλά αποφεύγουν να εκτιμήσουν τι ποσοστό θα λάβει το κόμμα του πρώην υπουργού. Καταλήγουν ωστόσο σε ένα ρητορικό και ερώτημα: «Που λέει ο λόγος, ακόμα και μισή μονάδα να πάρει ο Λοβέρδος, έχει την πολυτέλεια το ΠΑΣΟΚ να έχει τέτοιου είδους απώλειες;».