ΔΝΤ: Ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ- Κίνας απειλεί την παγκόσμια οικονομία

Οι διαφορές μεταξύ των δυτικών και ευθυγραμμισμένων με την Κίνα οικονομικών μπλοκ απειλούν την παγκόσμια εμπορική συνεργασία και την οικονομική ανάπτυξη, προειδοποίησε την Τρίτη ανώτατο στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Η αναπληρώτρια διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΝΤ, Γκίτα Γκόπιναθ, δήλωσε σε ομιλία στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ ότι γεγονότα όπως η παγκόσμια πανδημία και η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχουν διαταράξει τις παγκόσμιες εμπορικές σχέσεις με τρόπους που ο κόσμος δεν έχει δει από τον Ψυχρό Πόλεμο.

«Ολοένα και περισσότερο, οι χώρες σε όλο τον κόσμο καθοδηγούνται από ανησυχίες για την οικονομική ασφάλεια και την εθνική ασφάλεια για να καθορίσουν με ποιον θα συναλλάσσονται και με ποιους επενδύουν», είπε, προσθέτοντας ότι αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι χώρες να επιλέγουν ολοένα και περισσότερο την πλευρά μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ.

Ενώ η ενίσχυση της οικονομικής ανθεκτικότητας «δεν είναι απαραίτητα κακή», η τάση κατακερματισμού απειλεί μια απομάκρυνση από ένα «παγκόσμιο εμπορικό σύστημα βασισμένο σε κανόνες» και μια «σημαντική αντιστροφή των κερδών από την οικονομική ολοκλήρωση», υποστήριξε η Γκόπιναθ.

Πεκίνο vs Ουάσινγκτον

Όπως επισημαίνει το CNBC, οι εντάσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου έχουν αυξηθεί καθώς οι ΗΠΑ εντείνουν τους εμπορικούς περιορισμούς και τις κυρώσεις στην Κίνα, επικαλούμενες ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια, ενώ οι φόβοι για τις προόδους του Πεκίνου στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και η ρητορική γύρω από την Ταϊβάν έχουν επίσης κλονίσει το κλίμα.

Η αυξανόμενη ένταση μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου αντικατοπτρίζεται παγκοσμίως, με πάνω από 3.000 εμπορικούς περιορισμούς που επιβλήθηκαν από χώρες σε όλο τον κόσμο το 2022 και το 2023, υπερτριπλάσιοι σε σύγκριση με το 2019, σύμφωνα με στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από το ΔΝΤ.

Το εμπόριο μεταξύ του μπλοκ της Κίνας και των ΗΠΑ έχει μειωθεί σε σύγκριση με το εμπόριο μεταξύ των χωρών εντός των ομίλων, ανέφερε η Γκόπιναθ. Το μπλοκ των ΗΠΑ περιλαμβάνει κυρίως την Ευρώπη, τον Καναδά, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, ενώ οι χώρες που τείνουν προς την Κίνα περιλαμβάνουν τη Ρωσία, την Ερυθραία, το Μάλι, τη Νικαράγουα και τη Συρία.

Από την εισβολή στην Ουκρανία, το εμπόριο μεταξύ των μπλοκ έχει μειωθεί κατά περίπου 12% και οι άμεσες ξένες επενδύσεις μειώθηκαν κατά 20% σε σύγκριση με εκείνες εντός των συνιστωσών του μπλοκ.

Η Κίνα, ειδικότερα, αγωνίστηκε να διατηρήσει τις ξένες επενδύσεις εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων με τη Δύση. Σύμφωνα με πληροφορίες, που επικαλείται το CNBC, οι ροές ξένων άμεσων επενδύσεων στη χώρα μειώθηκαν κατά 26% τους πρώτους τρεις μήνες του 2024 σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους.

Μελλοντικός αντίκτυπος

Ενώ ο οικονομικός κατακερματισμός δεν έχει φτάσει ακόμη στα ίδια επίπεδα με τον Ψυχρό Πόλεμο, ο πιθανός αντίκτυπός του είναι πολύ μεγαλύτερος λόγω της μεγαλύτερης εξάρτησης της παγκόσμιας οικονομίας από το εμπόριο, σύμφωνα με την Γκόπιναθ.

Εάν δεν γεφυρωθούν οι διαιρέσεις, το ΔΝΤ εκτιμά ότι το οικονομικό κόστος για το παγκόσμιο ΑΕΠ θα μπορούσε να φτάσει το 7% στο ακραίο σενάριο κατακερματισμού. Το ΑΕΠ θα πληγεί κατά περίπου 0,2% σε περίπτωση ήπιων διαιρέσεων.

Οι χώρες χαμηλού εισοδήματος είναι πιθανό να πληγούν περισσότερο λόγω της μεγαλύτερης εξάρτησής τους από γεωργικές εισαγωγές και ξένες επενδύσεις από πιο προηγμένες οικονομίες, σύμφωνα με το ΔΝΤ.

Ωστόσο, παρά τις τάσεις κατακερματισμού στην παγκόσμια οικονομία, ο λόγος του συνολικού εμπορίου αγαθών προς το παγκόσμιο ΑΕΠ ήταν σχετικά σταθερός τις τελευταίες δύο δεκαετίες, ανέφερε η Γκόπιναθ.

Ένας λόγος είναι ότι ο αντίκτυπος του κατακερματισμού έχει μετριαστεί από μια ομάδα χωρών ουδέτερων προς τις ΗΠΑ και την Κίνα, όπως το Μεξικό και το Βιετνάμ, οι οποίες λειτουργούν ως οικονομίες «σύνδεσης» μέσω των οποίων το εμπόριο και οι επενδύσεις μπορούν να αναδρομολογηθούν.

Χρησιμοποιώντας το «οικονομικό και διπλωματικό βάρος» τους, αυτές οι αδέσμευτες χώρες μπορούν να διαδραματίσουν μεγαλύτερο ρόλο στη διατήρηση της ολοκλήρωσης του κόσμου, κατέληξε η αξιωματούχος του ΔΝΤ.