Επίσκεψη Σι: Πώς οι κινεζικές επενδύσεις ασκούν “έλξη” στην Ευρώπη

Το ταξίδι του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ στην Ευρώπη την εβδομάδα που πέρασε θεωρήθηκε από τους σκεπτικιστές ως προσπάθεια καλλιέργειας υποστήριξης προς την Κίνα σε μια ήπειρο που ιστορικά βρισκόταν και βρίσκεται κοντά στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ωστόσο, στη Σερβία, μια από τις τρεις χώρες που επισκέφθηκε ο Σι, η εστίαση αφορούσε περισσότερο στα πιθανά οικονομικά οφέλη από τους δεσμούς με την Κίνα, όπως οι επενδύσεις σε υποδομές και επιχειρήσεις, ευπρόσδεκτες τόσο μεταξύ των πολιτικών της χώρας, όσο και μεταξύ των πολιτών της, σημειώνει ο Ivan Radak  του Forbes Serbia, σε συνέντευξή του.

“Είναι ευκολότερο” για τους Σέρβους ηγέτες να ανακοινώσουν νέα έργα υποδομής σε συνεργασία με την Κίνα που κατασκευάζονται σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα παρά να συμμετέχουν σε μακροχρόνιες συζητήσεις με γραφειοκρατικούς ευρωπαϊκούς θεσμούς”, σημείωσε ο Radak τηλεφωνικά από το Βελιγράδι.

“Από τη σκοπιά των απλών ανθρώπων, είναι καλύτερο να αναπτύξουμε μια σχέση με τους Κινέζους. Γι’ αυτούς, φυσικά, είναι καλύτερο να έχουν έναν νέο αυτοκινητόδρομο παρά να μην τον έχουν – και έτσι το καλωσορίζουν ως εξέλιξη”, ανέφερε. Οι κινεζικές επενδύσεις, οι οποίες έχουν αναληφθεί τόσο από κρατικές όσο και από εταιρείες του ιδιωτικού τομέα, είναι επίσης ευπρόσδεκτες για την τόνωση της μεταποίησης και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τόνισε ο Radak.

Η Κίνα, η δεύτερη μεγαλύτερη σε πληθυσμό χώρα στον κόσμο με 1,4 δισεκατομμύρια πολίτες, αναζητά σε κάθε γωνιά του πλανήτη ευκαιρίες για ανάπτυξη οικονομικής δραστηριότητας και επιρροής, μετά την εκρηκτική ανάπτυξή της τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ οι εισροές κεφαλαίων στην περίκλειστη Σερβία έχουν μετατρέψει τον ασιατικό οικονομικό γίγαντα σε έναν από τους μεγαλύτερους επενδυτές στη χώρα.

Η αντίθεση μεταξύ της Κίνας και της Σερβίας είναι εντυπωσιακή: ο πληθυσμός της Σερβίας των σχεδόν επτά εκατομμυρίων αντιστοιχεί σε λιγότερο από το ένα τρίτο της πόλης της Σαγκάης μόνο. Το κατά κεφαλήν εισόδημα της Σερβίας είναι μικρότερο από το μισό του εισοδήματος στη Σαγκάη. Και οι δύο χώρες προσπάθησαν – αξιοσημείωτα – να διατηρήσουν τους δεσμούς με τη Ρωσία κατά τη διάρκεια της εισβολής της τελευταίας στην Ουκρανία.

Ο Σι επισκέφθηκε τη Σερβία την Τετάρτη στο πλαίσιο ενός ευρωπαϊκού ταξιδιού που τον έφερε επίσης στη Γαλλία και την Ουγγαρία. Ο Κινέζος ηγέτης συναντήθηκε με τον Σέρβο πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ο οποίος είπε: “Γράφουμε ιστορία σήμερα”. Οι δύο χώρες υπέγραψαν 29 συμφωνίες στο Βελιγράδι, σύμφωνα με τα ΜΜΕ. Ο Σι χρησιμοποίησε επίσης την επίσκεψη για να στρέψει την προσοχή στην 25η επέτειο από τον βομβαρδισμό της πρεσβεία της Κίνας στην τότε Γιουγκοσλαβία (Σερβία – Μαυροβούνιο) το 1999. Οι ΗΠΑ είχαν αναφέρει τότε ότι επρόκειτο για λάθος και είχαν ζητήσει συγγνώμη.

Κατά το επόμενο τέταρτο του αιώνα, οι επενδύσεις της Κίνας στη Σερβία “έφθασαν στο επίπεδο των συνδυασμένων επενδύσεων και των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενισχύοντας την πολύπλευρη φύση” της σερβο-κινεζικής σχέσης, σύμφωνα με έκθεση της CHOICE, ερευνητικής ομάδας για ζητήματα Κίνας που διευθύνεται από το think tank Association for International Affairs, με έδρα την Πράγα.

Οι εξέχοντες Κινέζοι επενδυτές περιλαμβάνουν τον Όμιλο HBIS, ο οποίος ανέλαβε μια ευρισκόμενη σε οικονομική δυσκολία επιχείρηση χάλυβα που κάποτε ανήκε στην US Steel και σήμερα απασχολεί 5.000 εργαζόμενους, καθώς και μονάδες της Zijin Mining, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες εξορύξεων της Κίνας. Η Zijin Mining συμφώνησε να επενδύσει 1,26 δισεκατομμύρια δολάρια σε ένα συγκρότημα εξόρυξης χαλκού στο Bor το 2018 με αντάλλαγμα μερίδιο 63%, σύμφωνα με το Reuters. Αργότερα άνοιξε ένα ορυχείο χαλκού και χρυσού στο Cukaru Peki το 2021, ανέφερε το πρακτορείο ειδήσεων.

Η Minth, κινεζική εταιρεία κατασκευής ανταλλακτικών αυτοκινήτων που ελέγχεται από τον Κινέζο δισεκατομμυριούχο Chin Jong Hwa, έχει επενδύσει περισσότερα από 100 εκατομμύρια δολάρια στη Σερβία. Το σερβικό καλωσόρισμα στα κινεζικά έργα υποδομής έρχεται σε αντίθεση με την κριτική σε άλλα μέρη ότι αυτή η κινεζική κατασκευαστική δραστηριότητα στο πλαίσιο του προγράμματος “Μία ζώνη, ένας δρόμος” επιβαρύνει άδικα τους αποδέκτες με χρέος.

Ανισότητες

Το εμπόριο Κίνας-Σερβίας πρόκειται να αυξηθεί περαιτέρω μετά από μια Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Κίνας-Σερβίας που θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιουλίου. Το διμερές εμπόριο παραμένει άνισο υπέρ της Κίνας, με τις σερβικές εξαγωγές να αντιστοιχούν στο 20% του συνόλου, πολύ υψηλότερα ωστόσο από το ιστορικό χαμηλό του μόλις 3% όπου κινούνταν παλαιότερα, σημείωσε ο Radak, πρώην ρεπόρτερ στις ημερήσιες εφημερίδες Danas και Blic, ο οποίος έχει περισσότερες από δύο δεκαετίες εμπειρίας στην οικονομική δημοσιογραφία και την επικοινωνία. Έχει εργαστεί επίσης για τη μη κυβερνητική οργάνωση NALED, η οποία εστιάζει στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος στη Σερβία.

Οι γνώμες ποικίλλουν στη Σερβία ως προς το εάν η συμφωνία αποτελεί καλή ιδέα, υπογράμμισε ο Radak.

“Κάποιοι λένε ότι οι κινεζικές εταιρείες θα ωφεληθούν περισσότερο από τις σερβικές, επειδή είμαστε πολύ μικρoί όσον αφορά τον όγκο παραγωγής και πολύ μακριά από την Κίνα” για να εκμεταλλευτούμε ευκαιρίες στην ασιατική χώρα, συμπλήρωσε, προσθέτοντας ότι οι σερβικές εξαγωγές στην Κίνα είναι σε μεγάλο βαθμό εμπορεύματα και αγαθά από εργοστάσια κινεζικής ιδιοκτησίας.

“Η έλλειψη πληροφοριών για την αγορά της Κίνας” κρατά επίσης πίσω τις σερβικές επιχειρήσεις, εκτίμησε ο Radak.

Πηγή: forbesgreece//Του Russell Flannery