ΑΠΕ: Πότε πληρώνουν για το ρεύμα που παράγουν

Στο ρυθμό των μηδενικών και των αρνητικών τιμών συνεχίζει να κινείται το ενεργειακό χρηματιστήριο επηρεάζοντας αντίστοιχα τις πληρωμές που γίνονται προς τους παραγωγούς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Μάλιστα καθώς το Μάρτιο καταγράφηκαν για πρώτη φορά αρνητικές τιμές στην προημερήσια αγορά του ενεργειακού χρηματιστηρίου, αυτόν τον μήνα οι παραγωγοί βλέπουν στα τιμολόγια που λαμβάνουν να επηρεάζονται οι πληρωμές τους. Τι σημαίνει αυτό;

Ότι τις ώρες που υπάρχει περίσσεια παραγωγή που υπερβαίνει τη ζήτηση τότε οι τιμές μηδενίζονται ή ακόμη και γίνονται αρνητικές, δηλαδή οι παραγωγοί πληρώνουν για την ενέργεια που εγχέουν στο σύστημα.

Τον προηγούμενο μήνα συγκεκριμένα υπήρξαν 11 ώρες κατά τις οποίες η προημερήσια αγορά κινήθηκε σε αρνητικό έδαφος. Στο διάστημα αυτό οι τιμές ήταν οριακά αρνητικές και η μικρότερη τιμή δεν ξεπέρασε το 1,02 ευρώ/MWh, κάτι που σημαίνει ότι η επίπτωση στις πληρωμές είναι επί του παρόντος μικρή και “ψαλιδίζει” ελάχιστο μέρος των εσόδων των παραγωγών. Βεβαίως στις αρνητικές τιμές θα πρέπει να προστεθούν και οι μηδενικές, κατά τις οποίες οι παραγωγοί μπορεί να μην πληρώνουν, ωστόσο λαμβάνουν μηδενικό έσοδο. Σημειώνεται ότι όταν οι μηδενικές τιμές επαναλαμβάνονται για τουλάχιστον δύο ώρες προκαλούν αναστολή της καταβολής της λειτουργικής ενίσχυσης για τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά με σύμβαση feed in premium. Αντίστοιχα στις αρνητικές τιμές, οι παραγωγοί με συμβάσεις ΣΕΔΠ όχι μόνο υφίστανται αναστολή της καταβολής της λειτουργικής ενίσχυσης αλλά επιπλέον χρεώθηκαν για κάθε μεγαβατώρα που παρήγαγαν οι σταθμοί τους ανάλογα με το μέγεθος της αρνητικής τιμής.

Και μπορεί επί του παρόντος οι ώρες με τις αρνητικές τιμές να είναι λίγες και το κόστος για τους παραγωγούς μικρό, όμως παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι το πρόβλημα θα μεγεθυνθεί: καθώς το καλοκαίρι αναμένεται να ενταχθεί στο σύστημα περί το 1 GW νέων ΑΠΕ οι ώρες με τις αρνητικές τιμές εκτιμάται ότι θα διπλασιαστούν και οι τιμές θα πέσουν ακόμη περισσότερο. Αυτό αναμένεται να συμβεί το φθινόπωρο καθώς το καλοκαίρι υπάρχει αυξημένη ζήτηση και ανεβαίνουν οι τιμές. Ωστόσο όταν πέσει η θερμοκρασία, με τη νέα ισχύ εκτιμάται ότι θα συντρέξουν οι προϋποθέσεις για ακόμη περισσότερες ώρες αρνητικών τιμών.

Σημειώνεται ότι οι αλλαγές αυτές στην αγορά επηρεάζουν περίπου το 50% των έργων ΑΠΕ που λειτουργούν με συμβάσεις ενίσχυσης διαφορικής προσαύξησης ΣΕΔΠ ή αλλιώς Feed in Premium, που ξεκίνησε να εφαρμόζεται το 2016. Για τις υπόλοιπες ΑΠΕ που λειτουργούν με Feed in Tariff δηλαδή με συμβάσεις ενίσχυσης σταθερή τιμής οι αρνητικές τιμές δεν παίζουν ρόλο ούτε επηρεάζουν τις πληρωμές τους.

Επιπλέον θα πρέπει να αναφερθεί ότι αρνητικές τιμές δεν μπορούσαν να καταγραφούν στην ελληνική αγορά μέχρι το 2020 όταν στο πλαίσιο το Target Model οι ΑΠΕ έγιναν τιμολογούμενες.

Σε κάθε περίπτωση οι μηδενικές και οι αρνητικές τιμές αποτελούν ένα νέο δεδομένο αλλά και ένα σήμα της αγοράς που αποτυπώνει το πλεόνασμα της προσφοράς παραγωγής ΑΠΕ έναντι της ζήτησης για κάποιες ώρες στο σύστημα, στο οποίο καλούνται να προσαρμοστούν όλοι οι παίκτες παλαιοί και νέοι.