Ε.Ε.: Αυστηρότεροι κανόνες στο μεταναστευτικό

Αυστηρότεροι κανόνες για τους αιτούντες άσυλο, έλεγχοι ασφαλείας και «μηχανισμός αλληλεγγύης» στις μετεγκαταστάσεις.

Τελευταία «πράξη» για το νέο σύμφωνο μετανάστευσης και ασύλου αποτέλεσε η χθεσινή έγκρισή του από το Συμβούλιο της Ε.Ε., τρεις εβδομάδες πριν από τις ευρωεκλογές. Έλαχε στη συνεδρίαση των 27 υπουργών Οικονομικών (Ecofin) να δώσει το πράσινο φως για την ολοκλήρωση της σχεδόν οκτάχρονης προσπάθειας του «μπλοκ» να αποκτήσει κοινό σύστημα διαχείρισης του μεταναστευτικού. Εγκρίθηκαν δέκα νομοθετικά σημεία, που αφορούν –ανάμεσα σε άλλα– αυστηρότερους κανόνες ελέγχου των αιτούντων άσυλο, ελέγχους ασφαλείας, επιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών.

Βασικό στοιχείο του συμφώνου αποτελεί ο λεγόμενος «μηχανισμός αλληλεγγύης», που αφορά είτε μετεγκαταστάσεις (με αρχικό στόχο 30.000 μετανάστες ανά έτος), είτε οικονομικές συνεισφορές για τα κράτη-μέλη που δεν αποδέχονται μετεγκαταστάσεις ή όπου συμφωνείται εναλλακτικά μέτρα, όπως χρηματική στήριξη στην ανάπτυξη κέντρων υποδοχής. Ουγγαρία και Πολωνία –που απορρίπτουν τις οικονομικές συνεισφορές– καταψήφισαν το νέο σύμφωνο, Τσεχία και Σλοβακία απείχαν, ενώ η Αυστρία καταψήφισε τον κανονισμό διαχείρισης κρίσεων. Για την Κομισιόν και τις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις –για πρώτη φορά– προσφέρεται ολιστική προσέγγιση του ζητήματος που έχει προκαλέσει την τελευταία δεκαετία σοβαρές κρίσεις, με αποκορύφωμα το 2015, όταν εισήλθαν στην Ευρώπη ένα εκατομμύριο μετανάστες από τη Συρία και το Ιράκ.

Με το βλέμμα στραμμένο προς τις ευρωεκλογές, οι «αρχιτέκτονες» του συμφώνου, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς και η αρμόδια επίτροπος Ιλβα Γιόχανσον, χαιρέτισαν την απόφαση, με τον πρώτο να τονίζει ότι «η Ευρώπη αποδεικνύει ότι μπορεί να παράσχει δίκαιες και σταθερές λύσεις στις πιο δυσεπίλυτες προκλήσεις των καιρών μας» και τη δεύτερη να δίνει έμφαση στην επιτάχυνση των διαδικασιών εφαρμογής του. Παρ’ όλα αυτά, το νομοθετικό «πακέτο» θα εφαρμοστεί από το 2026, ενώ εμπειρογνώμονες σχολιάζουν ότι αν και το σύμφωνο στοχεύει σε καλύτερο έλεγχο των συνόρων, ο κανονισμός του Δουβλίνου ουσιαστικά δεν αλλάζει, καθώς οι χώρες «εισόδου» θα εξακολουθούν να είναι υπεύθυνες για το μεγαλύτερο μέρος υποδοχής προσφύγων και μεταναστών.