Φόβοι για έκρηξη της πολιτικής βίας

Ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος χθες υποβλήθηκε σε δεύτερη χειρουργική επέμβαση, συνεχίζει να βρίσκεται σε σοβαρή αλλά σταθερή κατάσταση μετά την εις βάρος του δολοφονική επίθεση, με τον ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπαν να λέει ότι είναι «μεταξύ ζωής και θανάτου». Τη Δευτέρα θα πραγματοποιηθεί ιατρικό συμβούλιο προκειμένου να συζητηθεί το ενδεχόμενο μεταφοράς του σε νοσοκομείο της πρωτεύουσας Μπρατισλάβα.

Η επίθεση κατά του Φίτσο, που δέχθηκε πέντε σφαίρες, αποτελεί την πρώτη προσπάθεια δολοφονίας ευρωπαίου ηγέτη μετά από είκοσι χρόνια. Αυτό έχει προκαλέσει διεθνή αντίδραση και ανησυχία για το πολωμένο πολιτικό κλίμα στη Σλοβακία και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Πολιτικοί αναλυτές προειδοποιούν ότι αυτή η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε κύμα πολιτικής βίας, ενώ η ρητορική μίσους και ο κοινωνικός διχασμός αυξάνονται. Η κατάσταση αυτή απειλεί τη δημοκρατία και αποτελεί πρόσφορο έδαφος για ξένες παρεμβάσεις, σύμφωνα με ειδικούς και ηγέτες της ΕΕ.

Το τελευταίο διάστημα, η πολιτική βία έχει αφήσει το σημάδι της σε όλη την Ευρώπη, όπως φαίνεται από την επίθεση που δέχτηκε πρόσφατα ο γερμανός Σοσιαλδημοκράτης ευρωβουλευτής Ματίας Εκε από μέλη ακροδεξιάς οργάνωσης. Αυτό το ανησυχητικό φαινόμενο συμβαίνει σε μια περίοδο αναταραχής στην ΕΕ, με τον πόλεμο στην Ουκρανία, την κρίση στη Μέση Ανατολή και την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, προειδοποιεί για την ανάγκη μηδενικής ανοχής έναντι της βίας και της ρητορικής μίσους στην Ευρώπη. Η πολιτική οργή έχει επίσης εκδηλωθεί σε κοινωνικό επίπεδο σε πολλές χώρες, με παραδείγματα όπως ο ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ και η πρόεδρος της Σλοβακίας, Ζουζάνα Καπούτοβα, που αντιμετωπίζουν απειλές και πίεση. Είναι καθήκον μας να αναγνωρίσουμε τι μας ενώνει και να αντιμετωπίσουμε τις διαφορές μας με σεβασμό και ανοχή.

Μια έκθεση από το Πανεπιστήμιο Γκαίτε της Φρανκφούρτης το 2023, με επικεφαλής την ερευνήτρια Αννα Πλες, εξετάζει την πόλωση στην Ευρώπη και διακρίνει μεταξύ κοινωνικοπολιτικής πόλωσης και πόλωσης στάσεων σε θέματα όπως η μετανάστευση, το περιβάλλον και το φύλο. Η ανάλυση, που βασίζεται σε έρευνες σε κράτη-μέλη, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η πόλωση είναι πιο έντονη στη Νότια και Ανατολική Ευρώπη, με τον ανελέητο ανελευθερισμό να επικρατεί σε χώρες όπως η Ουγγαρία, δημιουργώντας ένα κλίμα που ευνοεί και καλλιεργεί την πολιτική βία.