Η “μάχη της φέτας” και το ζήτημα της ακρίβειας

Τις τελευταίες τέσσερις ημέρες η τιμή, αλλά και η συσκευασία της φέτας έχουν αναδειχθεί στο πιο πολυσυζητημένο οικονομικό μέγεθος και πολιτικό διακύβευμα της χώρας. Μιας χώρας με υπαρκτό το πρόβλημα της ακρίβειας και των πληθωριστικών πιέσεων, κυρίως στα είδη διατροφής, μιας χώρας, στην οποία οι πολίτες παρακολουθούν να «εκτοξεύονται» από την αντιπολίτευση στον δημόσιο διάλογο δελεαστικές προτάσεις περί μείωσης και κατάργησης άμεσων και έμμεσων φόρων, με την κυβέρνηση να απαντά, επιχειρώντας να βάλει στη συζήτηση την αμείλικτη πραγματικότητα των αριθμών.

Συζητείται πώς να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια, αλλά το περιβάλλον αγνοεί συγκεκριμένες πραγματικότητες. Για παράδειγμα, αγνοείται ότι η ελληνική αγορά λειτουργεί με στρεβλώσεις και έλλειψη ανταγωνισμού, παρά την ύπαρξη καρτέλ και πολυεθνικών εταιρειών. Επίσης, η φοροδιαφυγή συνεχίζεται και αποτελεί στέρεο δεδομένο όσον αφορά τα έσοδα του κράτους, λόγω έλλειψης επαρκούς ελέγχου. Ακόμη, η κατάργηση του ΦΠΑ για να φθάσει στον καταναλωτή απαιτεί συμφωνία από παραγωγούς, χονδρέμπορους και έμπορους λιανικής, με αβέβαιο αποτέλεσμα. Η συζήτηση περιορίζεται στο αν η τιμή της φέτας θα πρέπει να αναφέρεται στο κιλό ή το μισόκιλο.

Η πολιτική αντιπαράθεση για τη φέτα -με την κυβέρνηση να κατηγορεί για πολιτική εξαπάτηση τον Στέφανο Κασσελάκη και η Κουμουνδούρου για παραπλάνηση τον πρωθυπουργό- ήρθε στη συνέχεια της κοστολόγησης του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ για την αντιμετώπιση της ακρίβειας και τους νέους φορολογικούς συντελεστές, το οποίο –κατά το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους- κοστολογείται σε 45,8 δισεκατομμύρια ευρώ, σε βάθος τετραετίας.

Εκτός από τους αριθμούς, το κυβερνητικό επιτελείο παρατηρεί και άλλα στοιχεία στο πρόγραμμα που μπορεί να οδηγήσουν σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό, αποτροπή των επενδύσεων και ενθάρρυνση της φοροδιαφυγής. Σε ανάρτησή του, ο Άκης Σκέρτσος παραθέτει δύο ενδεικτικά παραδείγματα.

Από τη μία, η πρόταση του προγράμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης για διαφοροποιημένους συντελεστές φορολογίας εισοδήματος επιχειρήσεων – 17% για επιχειρήσεις με κέρδη έως 220.000 και 24% για επιχειρήσεις με κέρδη άνω των 220.000 – θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση των δηλώσεων εσόδων και κερδών λόγω της αδύναμης φορολογικής συνείδησης. Από την άλλη, η πρόβλεψη για κατάργηση των μερισμάτων και ενσωμάτωση της φορολογίας τους στην κλίμακα της φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων φαίνεται να μην υποστηρίζεται από τα στοιχεία, καθώς η μείωση της φορολογίας μερισμάτων στο 5% οδήγησε σε αύξηση των εσόδων του δημοσίου πάνω από 230 εκατ. ευρώ.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η προεκλογική ατζέντα των τελευταίων ημερών, επαναφέρει στο προσκήνιο και τη συζήτηση περί τοξικότητας και λαϊκισμού. 

Η Νέα Δημοκρατία έχει ήδη αναφερθεί στην ακαταλληλότητα που υπάρχει μεταξύ του Στέφανου Κασσελάκη και του Κυριάκου Βελόπουλου, αναφερόμενη στη συγκυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου. Σε συνέντευξή του στο podcast “The Rest is Politics”, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ότι οι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που πειραματίστηκαν με τον λαϊκισμό. Στην πραγματικότητα, το 2015 φέραμε τους λαϊκιστές στην εξουσία, κατηγορώντας την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ότι παρέτεινε την οικονομική κρίση του 2009 με την πολιτική της και χαρακτηρίζοντας τον Αλέξη Τσίπρα ως πρωτοπόρο του οικονομικού λαϊκισμού.

Στο Μέγαρο Μαξίμου αναγνωρίζουν ότι η οικονομία είναι το κύριο πλεονέκτημα της κυβέρνησης, ειδικά όταν συγκρίνεται με τις αντιπολιτευτικές προτάσεις, οι οποίες κατατίθενται στο δημόσιο διάλογο.  Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι η οικονομία και το ποσοστό των εθνικών εκλογών συνδέονται, καθώς το 41% που κέρδισε οφείλεται στην ικανότητα να ενώσει ψηφοφόρους από διάφορες πολιτικές ομάδες, που ενδιαφέρονται τόσο για πατριωτικά ζητήματα όσο και για πιο προοδευτικές πολιτικές. Και αυτή η επιτυχία συνδέεται, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, με τις θετικές μακροοικονομικές επιδόσεις.

Δίνοντας το στίγμα και της επόμενης ημέρας, σημειώνει χαρακτηριστικά ότι «αν η οικονομία δεν πηγαίνει καλά, αν δεν υπάρχει ανάπτυξη, αν δεν μειώσουμε την ανεργία, αν δεν αυξήσουμε τους μισθούς, τότε είναι πολύ δύσκολο να καλλιεργηθεί το περιβάλλον για τη συνέχιση αυτής της πολιτικής συμμαχίας».

Στο κυβερνητικό επιτελείο αναφέρονται σε μια σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ της κυβέρνησης και των πολιτών, τονίζοντας ότι δεν θα ξαναπέσουν θύματα ψεύτικων και λαϊκιστικών υποσχέσεων από την αντιπολίτευση. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός ζητά από την εκλογική βάση του κόμματος του να δείξει σταθερότητα και συνέχεια, έτσι ώστε η κυβέρνηση να διατηρήσει την ισχυρότερη δυνατή νομιμοποίηση και να συνεχίσει τις μεγάλες αλλαγές που έχει ξεκινήσει.