Ε.Ε.: Αγωνία για τη διαμόρφωση των συσχετισμών

Λιγότερο από δύο εβδομάδες απέμειναν για τις ευρωπαϊκές εκλογές και στις Βρυξέλλες, το Βερολίνο, το Παρίσι και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες έχουν ήδη φουντώσει οι συζητήσεις για το πως θα διαμορφωθούν οι συσχετισμοί δυνάμεων στους ευρωπαϊκούς θεσμούς την επομένη των εκλογών.

Ο Εμανουέλ Μακρόν, μιλώντας χθες το βράδυ στην ιστορικά φορτισμένη πόλη της Δρέσδης στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψής του στη Γερμανία, ζήτησε να διπλασιαστεί λίγο πολύ ο προϋπολογισμός της Ευρώπης, καθώς “η Ένωση αντιμετωπίζει μια υπαρξιακή απειλή” και πρέπει να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της πράσινης μετανάστευσης, της τεχνητής νοημοσύνης και της κοινής άμυνας.

Τις σκέψεις του Γάλλου Προέδρου φαίνεται να συμμερίζεται, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό, ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο οποίος δήλωσε σε κοινό άρθρο του με τον Μακρόν στους Financial Times ότι “πρέπει να ενισχύσουμε την ευρωπαϊκή κυριαρχία” και ότι η Ένωση χρειάζεται περισσότερες ενιαίες αγορές, καινοτομία και επενδύσεις. Αλλά το ερώτημα είναι από πού θα προέλθουν τα χρήματα για την έναρξη του Ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Ενώ ο Μακρόν προτείνει νέες περικοπές χρέους, οι Γερμανοί προτιμούν τη χρήση της κοινής ευρωπαϊκής φορολογίας. Στο πλαίσιο αυτών των σχεδίων, ο Μακρόν φέρεται να προωθεί την υποψηφιότητα του Μάριο Ντράγκι για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αν όχι η θέση του Επιτρόπου, τουλάχιστον για τη θέση του Επιτρόπου αρμόδιου για την οικονομία και τις επενδύσεις.

Και ενώ Μακρόν και Σολτς συζητούν για την επόμενη μέρα, στο άλλο άκρο του πολιτικού φάσματος της Ευρώπης, στη λαϊκιστική Δεξιά και την Ακροδεξιά πληθαίνουν οι συζητήσεις για πιθανή μετεκλογική συνεργασία. Η Μαρίν Λεπέν, το κόμμα της οποίας προηγείται με μεγάλη διαφορά στις δημοσκοπήσεις στη Γαλλία, πρότεινε στην Τζόρτζια Μελόνι να συντονιστούν τα κόμματά τους στο Ευρωκοινοβούλιο για να διεκδικήσουν μεγαλύτερο ρόλο στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Κοινός τους στόχος φαίνεται πως είναι ο περιορισμός του ρόλου των Πρασίνων, των Σοσιαλιστών και των Φιλελευθέρων, μέσω μιας πιθανής συνεργασίας με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και τα υπόλοιπα ευρωσκεπτικιστικά δεξιά κόμματα στην Ευρώπη. Παράλληλα όμως τραβούν και κόκκινη γραμμή απέναντι στην ακροδεξιά “Εναλλακτική για τη Γερμανία”, η οποία δυσκολεύεται να κρύψει την φιλοναζιστική της τάση και τις χρηματοδοτήσεις από τη Ρωσία.

Αλλά στις Βρυξέλλες, είναι φυσικό η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να έχει αναπτύξει μια σχέση “αμοιβαίας κατανόησης” με την Μελόνι στο πλαίσιο της αναζήτησής για μια νέα συμμαχία για να υποστηρίξει έναν υποψήφιο για μια νέα θητεία ως επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι Γερμανοί πολιτικοί αναγνωρίζουν ότι υπάρχει έντονη αντίσταση στην υποψηφιότητά της από τους πράσινους, τους σοσιαλιστές και τους φιλελεύθερους και δεν αρνούνται ότι υπάρχουν ιστορίες ότι υποστηρίζεται από την Μελόνι και το εθνικιστικό δεξιό κόμμα “Αδέλφια της Ιταλίας”.

Όλες αυτές οι διαπραγματεύσεις θα κορυφωθούν στο περιθώριο της επόμενης Συνόδου Κορυφής της G7 στην Ιταλία και της άτυπης συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 17 Ιουνίου. Μέχρι στιγμής, δεν είναι σαφές ποια θέση θα λάβει η συμμαχία των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης και οι λεγόμενες σκανδιναβικές και Βαλτικές Χώρες. Αλλά για όλες τις πολιτικές ομάδες, είναι σαφές ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται ουσιαστική ενίσχυση, τόσο σε πόρους όσο και στον τρόπο λειτουργίας της. Η σχεδόν κοινή αποδοχή της έννοιας της κοινής άμυνας ενάντια στη ρωσική απειλή σχετίζεται άμεσα με το ομόφωνο θεσμικό ζήτημα στην απόφαση του Συμβουλίου Εξωτερικών και Άμυνας, λόγω της διχαστικής θέσης που έλαβε η Ουγγαρία και δευτερευόντως η Σλοβακία υπό τον Βίκτορ Όρμπαν. Η Γαλλία αναμένεται να εκτεθεί σε σκληρή κριτική από “οικονομικές χώρες” για την απαίτηση νέων κοινών παραδοχών για το χρέος σε μια εποχή που δεν είναι σε θέση να περιορίσει το δημόσιο έλλειμμα, το οποίο έφτασε το 202% του ΑΕΠ της Γαλλίας σε 5,5 χρόνια.

Οι δημοσκοπήσεις για τις ευρωεκλογές μπορεί να μας δίνουν μια σχετική εικόνα για τους νέους συσχετισμούς που θα επικρατήσουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά οι αποφάσεις για την πορεία και την ηγεσία της Ένωσης τα επόμενα χρόνια θα έρθουν μετά από πολύ σκληρές διαπραγματεύσεις και παζάρια και κάθε πρόβλεψη είναι ιδιαίτερα επισφαλής.