Τέλος εποχής για το Εθνικό Αφρικανικό Κονγκρέσο

Η καταμέτρηση των ψήφων συνεχίζεται στην Νότια Αφρική έπειτα από την ολοκλήρωση μιας ψηφοφορίας που είναι πιθανόν να αποτελέσει καμπή στην ιστορία της χώρας, καθώς τα πρώτα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν τις προβλέψεις ότι το κυβερνών Εθνικό Αφρικανικό Κονγκρέσο θα χάσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Περισσότερα από 27 εκατομμύρια ψηφοφόροι κλήθηκαν στις κάλπες για να επιλέξουν τους 400 βουλευτές οι οποίοι στην συνέχεια θα εκλέξουν τον πρόεδρο της χώρας.

Τα τελικά αποτελέσματα δεν αναμένονται πριν από το σαββατοκύριακο, αλλά έπειτα από την καταμέτρηση του 10% των ψήφων, το Εθνικό Αφρικανικό Κονγκρέσο (ANC) εξασφαλίζει το 42% των ψήφων, έναντι 26% για την πρώτη δύναμη της αντιπολίτευσης, την Δημοκρατική Συμμαχία (DA).

Επί 30 χρόνια, το Εθνικό Αφρικανικό Κονγκρέσο εξασφάλιζε την αμέριστη υποστήριξη της μεγάλης πλειοψηφίας των Νοτιοαφρικανών αφού απελευθέρωσε την χώρα από το καθεστώς του απαρτχάιντ. Ομως σήμερα όλες οι προβλέψεις συγκλίνουν στην υποχώρηση της ισχύος του σε ιστορικά χαμηλά, από 40% έως 47%, αφού για πολλούς από τα 62 εκατομμύρια ψηφοφόρους το κόμμα του Νέλσον Μαντέλα που είχε υποσχεθεί εκπαίδευση, νερό και στέγη για όλους δεν τήρησε τις δεσμεύσεις του.

Τριάντα χρόνια μετά την εκλογή του Νέλσον Μαντέλα στην προεδρία της χώρας, το ένα τρίτο του πληθυσμού βρίσκεται στην ανεργία, η εγκληματικότητα βρίσκεται σε νέα ύψη ρεκόρ, η φτώχεια και οι ανισότητες αυξάνονται. Η καθημερινότητα κυριαρχείται από τις διακοπές στην ηλεκτροδότηση και την υδροδότηση. Και η πληθώρα σκανδάλων διαφθοράς στα οποία εμπλέκονται υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι υπονόμευσε περαιτέρω την εμπιστοσύνη προς το κυβερνών κόμμα.

«Η αυγή της αλλαγής»

Αν το Εθνικό Αφρικανικό Κονγκρέσο υποχωρήσει κάτω από το 50%, θα αναγκασθεί να αναζητήσει συμμαχίες και να διεξαγάγει διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.

«Η Νότια Αφρική στην αυγή μιας πολιτικής αλλαγής», είναι ο σημερινός τίτλος της BusinessDay. «Ο λαός μίλησε», είναι ο πρωτοσέλιδος τίτλος της The Citizen που παραβάλλει τις χθεσινές ουρές έξω από τα εκλογικά τμήματα με τις τεράστιες ουρές που είχαν σηματισθεί στις πρώτες πολυφυλετικές εκλογές του 1994.

Παρά την υποχώρηση της δύναμής του, το Εθνικό Αφρικανικό Κονγκρέσο, το οποίο στην τελευταία βουλή διέθετε 230 έδρες (57,5%), θα παραμείνει το μεγαλύτερο κόμμα του κοινοβουλίου. Αλλά σύμφωνα με τους αναλυτές, η πανίσχυρη οργάνωση θα βγει αποδυναμωμένη από τις εκλογές αυτές.

Στο Σοβέτο, ο πρόεδρος Σίριλ Ραμαφόζα που διεκδικεί δεύτερη θητεία, διαβεβαίωνε χθες ότι δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για την νίκη του ANC. Στην αντιπολίτευση, ο ηγέτης της Δημοκρατικής Συμμαχίας Στεενχούιζεν έκανε λόγο για μία νέα εποχή έπειτα από μία τριακονταετία κατά την οποία στις εκλογές ήταν αυτονόητο ότι το Εθνικό Αφρικανικό Κονγκρέσο θα κέρδιζε. «Αναρωτιόμασταν μόνο με τι σκορ». Το φιλελεύθερο κόμμα υπόσχεται ότι θα σώσει την Νότια Αφρική και την οικονομία της και μπορεί να φθάσει στο 25% των ψήφων, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.

Οι Μαχητές της Οικονομικής Ελευθερίας (EFF), κόμμα που τοποθετείται στην ριζοσπαστική αριστερά, μπορεί να εξασφαλίσει το 10% των ψήφων. Ο επικεφαλής του, ο Τζούλιους Μαλέμα, ο οποίος αποχώρησε από το ANC για να ιδρύσει το κόμμα, μπορεί να αναδειχθεί σε ρυθμιστή, αν το κυβερνών κόμμα χάσει την απόλυτη πλειοψηφία στην βουλή.

Η προοπτική της μετεκλογικής συνεργασίας του ANC με το EFF τρομάζει τους επενδυτές και τη ανώτερη μεσαία τάξη των λευκών, αφού ανάμεσα στις υποσχέσεις του Μαλέμα περιλαμβάνεται η εθνικοποίηση των ορυχείων χρυσού και πλατίνας της Νότιας Αφρική και η κατάσχεση της γης των λευκών κτηματιών.

Ωστόσο, η μεγαλύτερη απειλή για το Εθνικό Αφρικανικό Κονγκρέσο μπορεί να προέρχεται από το μικρό λαϊκιστικό κόμμα Umkhonto We Sizwe (MK) του πρώην προέδρου Τζέικομπ Ζούμα, που είναι πιθανόν να εξασφαλίσει το 14% των ψήφων. Ο πρώην ζουλού πρόεδρος (2009-2018), 82 ετών, είναι υποψήφιος για βουλευτική έδρα, αλλά λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές του αφαιρέθηκε το δικαίωμα του εκλέγεσθαι. Εχει ευρεία λαϊκή υποστήριξη στην επαρχία του, το Κουαζούλου-Νατάλ.