Η Τουρκία “γκριζάρει” τη Διακήρυξη των Αθηνών

Η ένταξη στη σχολική ύλη του υπουργείου Παιδείας της Τουρκίας της θεωρίας της «Γαλάζιας Πατρίδας», του χάρτη που συνοδεύεται από αυτήν, όπως και του τουρκολιβυκού μνημονίου, είναι κάποια συγκεκριμένα βήματα που κάνει η Άγκυρα τις τελευταίες εβδομάδες και παρατηρούνται με ιδιαίτερη προσοχή. Είχαν προηγηθεί κι άλλα, όπως η αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας για το σχέδιο των ελληνικών θαλάσσιων πάρκων, με την Άγκυρα με γραπτή ανακοίνωση να αμφισβητεί την κυριαρχία πολλών ελληνικών νησιών, νησίδων και βραχονησίδων.

Άλλη μια κίνηση σε αρνητική κατεύθυνση θεωρείται το γεγονός ότι λίγες ημέρες πριν από την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην τουρκική πρωτεύουσα, η κυβέρνηση της γειτονικής χώρας εκτέλεσε την απόφαση της μετατροπής της Μονής της Χώρας από μουσείο σε τζαμί.

Παρατηρητές αναγνωρίζουν ότι υπάρχει ηρεμία στο Αιγαίο, αλλά πιστεύουν ότι η Άγκυρα αρχίζει να αμφισβητεί τους όρους της Διακήρυξης των Αθηνών, που υπέγραψαν οι Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 7 Δεκεμβρίου 2023.

Στη Διακήρυξη των Αθηνών υπάρχει σαφής αναφορά στην οποία επισημαίνεται ότι “τα μέρη δεσμεύονται να απέχουν από κάθε δήλωση, πρωτοβουλία ή ενέργεια που θα μπορούσε να υπονομεύσει ή να απαξιώσει το πνεύμα αυτής της Διακήρυξης ή να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή τους”.

Η επιμονή του τουρκικού υπουργείου Παιδείας στο θέμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» και στο τουρκολιβυκό μνημόνιο αποτελεί ένα παράδειγμα της πολιτικής γκριζαρίσματος της τουρκικής κυβέρνησης. Όταν η διδακτέα ύλη είχε δημοσιευθεί για διαβούλευση, η Αθήνα εξέφρασε δυσαρέσκεια και δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι ίσως αλλάξουν κάποια από τα στοιχεία που ενοχλούν την Ελλάδα.

Η διαβούλευση για τη διδακτέα ύλη στα σχολεία της Τουρκίας κράτησε τρεις εβδομάδες, οριστικοποιήθηκε με απόφαση του υπουργού Παιδείας της Τουρκίας και διαπιστώθηκε πως δεν άλλαξε τίποτα σε ό,τι αφορά τα θέματα αυτά. Στο νέο εκπαιδευτικό σύστημα οι μαθητές των λυκείων θα διδάσκονται τις νέες πολιτικές της Τουρκίας, οι οποίες στην Αθήνα χαρακτηρίζονται αναθεωρητικές και που μετονομάζουν το Αιγαίο σε «Θάλασσα των νήσων».

Η ίδια προσέγγιση εφαρμόζεται και στο ζήτημα των θαλάσσιων πάρκων, με το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών να αμφισβητεί την κυριαρχία των ελληνικών νησιών σχετικά με τις δραστηριότητες για τα θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο. Σε αυτό το πλαίσιο, αξιωματούχοι της Τουρκίας έχουν δηλώσει σε φιλοκυβερνητικά μέσα ότι η Άγκυρα ετοιμάζεται να δημιουργήσει τα δικά της θαλάσσια πάρκα, ως απάντηση στα σχέδια της ελληνικής κυβέρνησης. Αυτή η κίνηση θεωρείται ως μια προσπάθεια να αποτραπούν οι ελληνικές προσπάθειες στο Αιγαίο και να αποφευχθούν τετελεσμένα γεγονότα, σύμφωνα με τις δηλώσεις από τη γειτονική χώρα.