Η αγορά λεωφορείων του…αιώνα: Επτακόσια ηλεκτρικά και έως 100 υδρογόνου

Προ των πυλών είναι ο νέος μεγάλος διαγωνισμός για 700 ηλεκτρικά λεωφορεία που προετοιμάζει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ενώ ωριμάζει και το άλμα στην υδρογονοκίνηση με έως 100 λεωφορεία. Ο δεύτερος κύκλος ανανέωσης του γηρασμένου στόλου της Αθήνας, μετά από δεκαπέντε χρόνια στασιμότητας, θα ανοίξει ως τις 15 Ιουνίου με την έναρξη της διαβούλευσης για τον νέο διαγωνισμό.

Στο μείγμα της επόμενης μεγάλης προμήθειας, που θα ολοκληρώσει την απόλυτη ανανέωση του στόλου της πρωτεύουσας και θα ενισχύσει τον στόλο της Θεσσαλονίκης με 150 οχήματα, περιλαμβάνονται περί τα 380 ηλεκτρικά λεωφορεία βραδείας φόρτισης, 145 ταχείας φόρτισης και 175 τρόλεϊ. Εντωμεταξύ, αφού έγινε το πρώτο βήμα προς την ηλεκτροκίνηση, με τη σταδιακή ένταξη των πρώτων 250 ηλεκτρικών λεωφορείων στα δρομολόγια Αθήνας και Θεσσαλονίκης, ωριμάζει αυτή την περίοδο ο σχεδιασμός για δεύτερο mini διαγωνισμό 50 ως 100 λεωφορείων υδρογόνου.

Η διαβούλευση των δύο διαγωνισμών θα διεξαχθεί παράλληλα, με στόχο ο πρώτος να είναι στον αέρα τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, ενώ θα ακολουθήσει ο μικρότερος για το υδρογόνο. «Έχουμε πλάνο για 50-100 λεωφορεία υδρογόνου με δεύτερο διαγωνισμό, ο αριθμός θα εξαρτηθεί από τα οικονομοτεχνικά στοιχειά, τα οποία εξετάζονται, για να προχωρήσουμε», ανέφερε εχθές ο γενικός γραμματέας Μεταφορών, Γιάννης Ξιφαράς, χαιρετίζοντας το 3ο JIVE Roadshow στην Αθήνα.

Το πρώτο δοκιμαστικό βήμα, θα γίνει για τις Οδικές Συγκοινωνίες (ΟΣΥ) με τα δύο πρώτα λεωφορεία υδρογόνου που θα ενταχθούν εντός του 2026 στον στόλο της εταιρείας, μέσω του συγχρηματοδοτούμενου προγράμματος «Τριήρης» υπό τον συντονισμό της Motor Oil.

Με leasing και παραχώρηση 951 νέα λεωφορεία ως το 2025

Στην Αθήνα, μετά την είσοδο των 140 ηλεκτρικών οχημάτων της κινεζικής Yutong, που θα αποστρατεύσει σταδιακά ισάριθμα οχήματα της παλιάς φουρνιάς, ηλικίας 25 ετών, στα τέλη Ιουλίου αναμένονται και τα πρώτα 10 νέα CNG λεωφορεία. Πρόκειται για το δεύτερο τμήμα της τρέχουσας προμήθειας, που συνολικά περιλαμβάνει 100 δεκαοκτάμετρα λεωφορεία της Iveco.

Αυτές τις ημέρες, όπως είπε ο κ. Ξιφαράς, η επιτροπή παραλαβής βρίσκεται στο εργοστάσιο της Γαλλίας, ώστε να κάνει τον απαραίτητο έλεγχο. Όσον για τα 200 δωδεκάμετρα CNG οχήματα της Industria Italiana Autobus έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες παραγωγής.

Όπως τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος της ΟΣΥ, Στέφανος Αγιάσογλου, ως το επόμενο καλοκαίρι, οπότε και θα ολοκληρωθούν οι δύο προμήθειες, πάνω από το 60-70% του στόλου της ΟΣΥ θα είναι καινούργιο, ενώ με τον νέο διαγωνισμό σε τρία χρόνια θα φτάσει το 100%.

Το παζλ θα συμπληρώσει ο ιδιωτικός τομέας. Ήδη, τρέχει από την ΟΣΥ διαγωνισμός για leasing 300 νέων οχημάτων, εκ των οποίων 200 diesel τεχνολογίας EURO VI και 100 ηλεκτρικά, σε αντίθεση με το προηγούμενο leasing που αφορούσε λεωφορεία δεκαετίας. Ο προϋπολογισμός της σύμβασης, διάρκειας 10 ετών, ανέρχεται σε 201,6 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), με δυνατότητα επέκτασης για ένα έτος ακόμη με αντίστοιχη αύξηση του τιμήματος. Η προθεσμία κατάθεσης προσφορών είναι η 6ηΙουνίου.

Εντωμεταξύ, στο Ελεγκτικό Συνέδριο βρίσκεται η σύμβαση ανάθεσης συγκοινωνιακού έργου από τον ΟΑΣΑ, για διάστημα 8 ετών, με προϋπολογισμό 400,33 εκατ. ευρώ. Εκτιμάται ότι θα υπογραφεί περί τα μέσα Ιουνίου. Μάλιστα, δεδομένου ότι μεγάλος αριθμός οχημάτων βρίσκονται ήδη στην Ελλάδα, αυτά θα ενταχθούν αμέσως στο δίκτυο. Πρόκειται για 211 νέα οχήματα, που θα πάρουν τη θέση των σημερινών ΚΤΕΛ, σε 63 γραμμές της Δυτικής και της Ανατολικής Αττικής. Ο ΟΑΣΑ έχει προεκτιμήσει την αμοιβή για κάθε τμήμα με βάση το μέγιστο μοναδιαίο κόστος εκτέλεσης συγκοινωνιακού έργουσε 2,34 ευρώ/οχηματοχιλιόμετρο.

Ανοίγει ο δρόμος για το υδρογόνο

Τα δύο πρώτα λεωφορεία υδρογόνου θα ενταχθούν ως το 2026, μέσω leasing και με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα Horizon, στον στόλο της ΟΣΥ, στο πλαίσιο της πρώτης μικρής κοιλάδας υδρογόνουτης χώρας. Οι οδικές συγκοινωνίες της Αθήνας, ανοίγουν την πόρτα, όπως είπε ο Κωνσταντίνος Χατζηφώτης, διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του ομίλου Motor Oil, σε ένα μέλλον με σύγχρονες, ασφαλείς, ανθρακικά ουδέτερες και αθόρυβες μεταφορές.

Τα δύο λεωφορεία που θα μπουν κανονικά στην εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού θα ανεφοδιάζονται στο πρατήριο του ομίλου στην Κόρινθο. Η ΟΣΥ έχει, εντωμεταξύ, εξασφαλίσει χρηματοδότηση μέσω του CEF II για να φτιάξει το δικό της πρατήριο υδρογόνου στο αμαξοστάσιο Άνω Λιοσίων. Αυτή την περίοδο, κατά τον κ. Αγιάσογλου, είναι σε εξέλιξη οι συζητήσεις με την Ε.Ε. για την υλοποίησή του.

Στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδιασμού της Motor Oil για τη δημιουργία μίας βιώσιμης οικονομίας υδρογόνου στη χώρα, μεταξύ άλλων, εντός του 2026, μέσω του προγράμματος, το διυλιστήριο της εταιρείας θα έχει τη δυνατότητα να παράγει «πράσινο» υδρογόνο. Το πρώτο πρατήριο θα τεθεί σε λειτουργία στους Αγίους Θεοδώρους στα τέλη του χρόνου με αρχές του επόμενου, ενώ ήδη προχωρά η κατασκευή δεύτερου στην Ακράτα.

Υδρογόνο VS Ηλεκτροκίνηση

«Είναι μια ευκαιρία το έργο αυτό για να αναδειχθούν τα πλεονεκτήματα της υδρογονοκίνησης, και έναντι της ηλεκτροκίνησης, ιδιαίτερα στον τομέα των βαρέων οχημάτων», σημείωσε ο κ. Χατζηφώτης. Μάλιστα, βάσει των μελετών που έχει κάνει η εταιρεία, τα λεωφορεία υδρογόνου κρίνονται ως καταλληλότερα για την Αττική και Θεσσαλονίκη από τα ηλεκτροκίνητα, δεδομένων των κλιματολογικών συνθηκών και της γεωμορφολογίας.

Όπως εξήγησε, αυτά ανεφοδιάζονται σε 15 λεπτά και όχι σε 4 ώρες, που χρειάζονται τα ηλεκτρικά, και δεν επηρεάζονται από κλιματολογικές συνθήκες, όπως οι υψηλές θερμοκρασίες ή το πολύ κρύο. Ως σημαντικότερο, όμως, ανέδειξε το κόστος κατανάλωσης υδρογόνου, που μπορεί υπό συνθήκες να εξομοιωθεί με την ηλεκτροφόρτιση.

Σημειώνεται ότι σήμερα υπάρχουν λεωφορεία που καταναλώνουν 6-7 κιλά υδρογόνου ανά 100 χλμ., με την τιμή να είναι κοντά στα 10 ευρώ/κιλό. «Παραμένει πιο ακριβό το υδρογόνο από τα λεωφορεία diesel, αλλά εφόσον είναι πράσινο υδρογόνο μιλάμε για μηδενικές εκπομπές», επισήμανε ο Νίκος Λυμπερόπουλος εκ της Clean Hydrogen Partnership, που χρηματοδοτεί έργα έρευνας και ανάπτυξης υδρογόνου στην Ευρώπη.

Από την πλευρά της, η Eva Baker, εκπρόσωπος της ERM, που συμμετέχει στο JIVE Project, αποκάλυψε ότι οι δοκιμές του προγράμματος έχουν δείξει πως τα νέα λεωφορεία υδρογόνου κάνουν 500 χλμ. χωρίς ανεφοδιασμό. Αν και η αγορά παραμένει ακόμη ανώριμη κάνει γρήγορα βήματα. «Όταν ξεκινήσαμε το πρότζεκτ είχαμε ελάχιστους κατασκευαστές τέτοιων οχημάτων, τώρα είναι πάνω από 10 διαφορετικοί κατασκευαστές με διαφορετικά μοντέλα», σημείωσε.