Ρωγμές στο ελβετικό σχέδιο διάσωσης «too big to fail» της UBS βλέπει γνωστός αναλυτής

Η προσέγγιση της Ελβετίας για την εκκαθάριση μιας παγκόσμιας συστημικής τράπεζας όπως η UBS Group AG έχει χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τα πράγματα σε μια υποθετική μελλοντική κρίση, σύμφωνα με έναν βασικό αρχιτέκτονα των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών κανόνων.

Το καθεστώς «Too-Big-To-Fail» της χώρας επικεντρώνεται υπερβολικά στη διατήρηση των τοπικών δραστηριοτήτων σε περίπτωση κρίσης, δήλωσε ο Πολ Τάκερ, πρώην υποδιοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας και νυν ερευνητής στο Harvard Kennedy School.

Το ελβετικό σύστημα υφίσταται επί του παρόντος σημαντική μεταρρύθμιση μετά την περσινή παρ’ ολίγον κατάρρευση της Credit Suisse και την επακόλουθη εξαγορά της από την UBS. Η συγχώνευση δημιούργησε μια τράπεζα με ισολογισμό υπερδιπλάσιο του μεγέθους της εγχώριας οικονομίας.

Ο οδικός χάρτης της κυβέρνησης για τη μεταρρύθμιση επικεντρώνεται στους κανόνες κεφαλαίου και ρευστότητας για τις συστημικές τράπεζες, καθώς και στην ενίσχυση της χρηματοοικονομικής εποπτείας.

Ωστόσο, διατηρεί επίσης σε ισχύ ένα σχέδιο για την εκκαθάριση των τραπεζών που προβλέπει την ανακεφαλαιοποίηση των εγχώριων δραστηριοτήτων, ενώ άλλα τμήματα θα μπορούσαν να οδηγηθούν σε πτώχευση ως έσχατη λύση.

«Εάν σηματοδοτούν ότι θα είναι δανειστής έσχατης επιλογής μόνο για τις εγχώριες δραστηριότητες, τότε η UBS θα πρέπει να επανατοποθετηθεί ή να αναδιαρθρωθεί», δήλωσε ο Τάκερ σε συνέντευξή του, προσθέτοντας ότι η ευθύνη για μεγάλα τμήματα των διεθνών δραστηριοτήτων θα πρέπει στη συνέχεια να ανατεθεί σε ξένες ρυθμιστικές αρχές σύμφωνα με αυτό που είναι γνωστό ως προσέγγιση «πολλαπλών σημείων εισόδου».

«Αν ήμουν στο Λονδίνο, στην Ουάσιγκτον ή στη Φρανκφούρτη, θα έλεγα ότι η βασική σας προσέγγιση σε αυτό το θέμα μπορεί να είχε νόημα για εσάς, αλλά δεν έχει απολύτως κανένα νόημα για εμάς», προσέθεσε. «Πρέπει να αλλάξει για να συνεχίσουν οι μεγάλες σας τράπεζες να έχουν συστημικές δραστηριότητες εδώ».

Ο 66χρονος Τάκερ θήτευσε ως εμπειρογνώμονας για τις μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης μετά την κρίση, μαζί με άλλους έξι ακαδημαϊκούς και ιδρύματα. Όπως είπε, υπέβαλε την έκθεσή του για τα καθεστώτα δανειστών έσχατης ανάγκης στην κυβέρνηση τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Στον προηγούμενο ρόλο του στην Τράπεζα της Αγγλίας, ο ίδιος συνέβαλε στη διαμόρφωση της χρηματοπιστωτικής ρύθμισης μετά το 2008 και προήδρευσε του οργάνου του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (FSB) για τη διασυνοριακή εξυγίανση.

Μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, οι χώρες αναγκάστηκαν να αναθεωρήσουν τους τραπεζικούς τους κανόνες για να αποτρέψουν την ανάγκη διάσωσης χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που θεωρούνταν κρίσιμα για τις οικονομίες τους με δημόσια κεφάλαια.

Στην Ελβετία, οι τράπεζες πρέπει να παρέχουν το λεγόμενο «ελβετικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης», στο οποίο «μόνο οι λειτουργίες που είναι κρίσιμες για την ελβετική οικονομία θεωρούνται συστημικά σημαντικές», σύμφωνα με τη χρηματοπιστωτική ρυθμιστική αρχή της χώρας, Finma.

Αυτό περιλαμβάνει αποκλειστικά εγχώριες λειτουργίες, όπως η αποδοχή καταθέσεων, ο δανεισμός και οι πληρωμές, οι οποίες πρέπει να διατηρηθούν απαράλλακτες σε περίπτωση κρίσης. Ούτε η ζώνη του ευρώ ούτε το Ηνωμένο Βασίλειο μοιράζονται αυτή την αυστηρή εστίαση στις εγχώριες λειτουργίες των τραπεζών.

Στο πλαίσιο της αναθεώρησης, η ελβετική κυβέρνηση πιέζει για αλλαγές στους κεφαλαιακούς κανόνες που θα μπορούσαν να απαιτήσουν από την UBS να διατηρεί κεφάλαια ύψους 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων, επιπλέον ενός παρόμοιου ποσού που θα πρέπει να συγκεντρώσει ως αποτέλεσμα του μεγαλύτερου μεγέθους της λόγω της εξαγοράς της Credit Suisse.

«Σχεδιάζουν να αυξήσουν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις της UBS, γεγονός που μπορεί να μειώσει την πιθανότητα δημιουργίας προβλημάτων για την UBS», δήλωσε ο Tάκερ. «Αυτό που δεν λένε αυτά τα μέτρα είναι: Τί θα κάνετε αν, όσο απίθανο και αν είναι, αν η τράπεζα αντιμετωπίσει δυσκολίες;», προσέθεσε.

Ενώ η κυβέρνηση στοχεύει να «διευρύνει τις επιλογές εξυγίανσης» για τις μεγάλες τράπεζες, σύμφωνα με την έκθεσή της, τα μόνα συγκεκριμένα συνιστώμενα μέτρα είναι ότι η UBS θα πρέπει να ορίσει ένα σχέδιο εξυγίανσης για τη μητρική της τράπεζα και ότι θα πρέπει να αυξηθεί η νομική βεβαιότητα ενός bail-in.

Το Σαββατοκύριακο της 19ης Μαρτίου 2023, οι ελβετικές αρχές βρέθηκαν αντιμέτωπες με την επιλογή να εφαρμόσουν ένα έτοιμο σχέδιο εκκαθάρισης της Credit Suisse ή να συνεχίσουν την επείγουσα εξαγορά από την UBS. Οι αξιωματούχοι επέλεξαν τελικά τη δεύτερη επιλογή με το σκεπτικό ότι εγκυμονούσε λιγότερους κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της χώρας και όχι μόνο.

Τα περιθώρια ελιγμών της κυβέρνησης περιορίστηκαν σημαντικά από τη διαφαινόμενη πτώχευση της τράπεζας την επόμενη κιόλας ημέρα. Η Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας δήλωσε ότι δεν μπορούσε να παράσχει περισσότερη ρευστότητα, καθώς η Credit Suisse δεν ήταν σε θέση να προχωρήσει σε περισσότερες εγγυήσεις. Ο Τάκερ επέκρινε το γεγονός ότι θα μπορούσε να προκύψει ένα τέτοιο πρόβλημα σε άρθρο του για τo think tank OMFIF.

«Οι προετοιμασίες των ελβετικών αρχών ήταν, κατά την άποψή μου, θλιβερά ανεπαρκείς από αυτή την άποψη», έγραψε.

Η στάση του σχετικά με την εξυγίανση της UBS έρχεται σε αντίθεση με την εκτίμηση του FSB, το οποίο δήλωσε τον Ιανουάριο ότι η τρέχουσα προσέγγιση θα λειτουργούσε ακόμη και αν η τράπεζα έπρεπε να εκκαθαριστεί.

Σύμφωνα με το Bloomberg, o Τάκερ υποστήριξε ότι παρά το μέγεθός της, η κατάρρευση της UBS είναι ένα πιθανό σενάριο που απαιτεί σχέδιο, καθώς η εξαγορά από τοπικό αντίπαλο δεν είναι πλέον δυνατή.

Η τράπεζα είχε δείκτη CET1, ένα βασικό μέτρο χρηματοοικονομικής ισχύος, 14,8% στο τέλος του α’ τριμήνου, που υπερβαίνει κατά πολύ τις κανονιστικές απαιτήσεις.

«Πρέπει να κάνουν περισσότερα, πρέπει να πουν τι θα κάνουν», συμπλήρωσε. «Θα υπάρξει τελικά κάποιο γεγονός -δεν ξέρω αν θα είναι σε έναν αιώνα από τώρα ή νωρίτερα- που θα παρασύρει την UBS σε κρίση. Όπως συμβαίνει με κάθε άλλο τραπεζικό όμιλο. Οι διεθνείς αρχές θα πρέπει σίγουρα να προετοιμαστούν για αυτήν την περίπτωση, δεδομένου του συστημικού κόστους», συμπλήρωσε χαρακτηριστικά.