Αναποφάσιστοι και αποχή τρομάζουν τα επιτελεία

Σε διπλό ταμπλό δίνει η ΝΔ τη μάχη της τελικής ευθείας για την επίτευξη του 33%+ και την εκλογή ακόμα και εννέα ευρωβουλευτών, όπως είναι ο απώτερος γαλάζιος στόχος το βράδυ της 9ης Ιουνίου.

Η τρέχουσα καμπάνια αποδεικνύει ότι η κυβερνώσα παράταξη επικεντρώνεται σε δύο κύριες κατευθύνσεις: την αποχή από την ψήφο και την αναποφασιστικότητα. Η γνωστή ως γκρίζα ζώνη αναλύεται συνεχώς από το Μαξίμου και το Πειραιώς και θεωρείται κρίσιμη για την επίτευξη ή μη της συσπείρωσης του ετερόκλητου ακροατηρίου που έδωσε στη Νέα Δημοκρατία την ισχυρή νίκη στις εθνικές εκλογές του 2023.

Οι ποιοτικές πληροφορίες από τις μετρήσεις κοινής γνώμης, που αναλύονται από όλα τα κομματικά επιτελεία, δείχνουν ότι υπάρχει ανησυχία για τα ποσοστά αποχής στις επερχόμενες ευρωεκλογές. Οι εκλογολόγοι επίσης συμφωνούν ότι αυτές οι εκλογές, που είναι αποσυνδεδεμένες από άλλες εκλογικές διαδικασίες και άρα από άμεσες πολιτικές εξελίξεις στη χώρα, ευνοούν τους πειραματισμούς των ψηφοφόρων, την τάση διαμαρτυρίας και την πλήρη αποστασιοποίηση από την εκλογική διαδικασία.

Υπάρχει ανησυχία στο πολιτικό σκηνικό για το ενδεχόμενο ενός ιστορικού ρεκόρ αποχής στις φετινές ευρωπαϊκές εκλογές, που μπορεί να φτάσει ακόμα και το 50%+. Αυτές είναι οι πρώτες εκλογές από το 2009 που διεξάγονται αυτόνομα, χωρίς να συνδυάζονται με τις αυτοδιοικητικές εκλογές που ενισχύουν τη συμμετοχή των ψηφοφόρων. Επιπλέον, αυτές είναι οι πέμπτες εκλογές σε ένα χρόνο, με ό,τι αυτό σημαίνει για την κόπωση του εκλογικού σώματος και των κομματικών μηχανισμών. Το μεγαλύτερο ποσοστό αποχής καταγράφηκε τον Ιούνιο του 2009, με 47,46%, ενώ η συμμετοχή ήταν στο 52,54%.

Το ποσοστό συμμετοχής στις ευρωεκλογές του 2014 ανήλθε στο 59,33%, ενώ στις εκλογές του 2019 με προηγούμενες εθνικές εκλογές το ποσοστό αυτό μειώθηκε στο 58,69%. Αυτή η μείωση ευνοεί τη χαλάρωση και την αποχή από την ψηφοφορία.

Επιπλέον ένα σημαντικό δεδομένο που προβληματίζει τα κομματικά επιτελεία έρχεται από τις τελευταίες εθνικές κάλπες: μέσα σε έναν μήνα, ανάμεσα στις αναμετρήσεις της απλής αναλογικής του Μαΐου και της ενισχυμένης αναλογικής του Ιουνίου του 2023, «χάθηκαν» περισσότεροι από 787.000 ψηφοφόροι, οι οποίοι δεν πέρασαν από το εκλογικό παραβάν. Συγκεκριμένα τον περασμένο Ιούνιο ψήφισαν 5.273.699 άνθρωποι (53,74%) αντί των 6.061.040 ψηφοφόρων (61,76%) του Μαΐου.

Για να αποφύγει απρόοπτες εκπλήξεις τη νύχτα των εκλογών, η Νέα Δημοκρατία (που πριν λίγους μήνες είχε τις μεγαλύτερες διαρροές προς τη γκρίζα ζώνη σε σύγκριση με τον ΣΥΡΙΖΑ και τον ΠΑΣΟΚ) προσπαθεί να αποτρέψει την αποχή και να κερδίσει ψήφους από τους αναποφάσιστους. Οι δηλώσεις του Μητσοτάκη προς αυτές τις δύο ομάδες είναι αντιπροσωπευτικές.

Σε ό,τι αφορά την αποχή ο Πρωθυπουργός μιλάει για «εχθρό της δημοκρατίας» και το μυαλό του στρέφεται στους δεξιόστροφους ψηφοφόρους που φλερτάρουν με τον… καναπέ τη μέρα των εκλογών – είτε επειδή επιδιώκουν ένα μήνυμα απογοήτευσης αλλά δεν έχουν κόψει οριστικά τους δεσμούς με την κεντροδεξιά παράταξη ώστε να κατευθυνθούν σε άλλο κόμμα, είτε γιατί δεν θεωρούν ισχυρό το διακύβευμα της κάλπης.

Ο Μητσοτάκης επέστησε το ενδιαφέρον στη Βόρεια Ελλάδα με τις επισκέψεις του, ενώ αναφέρθηκε σε έννοιες όπως τα “χριστιανόμετρα” και οι “πατριώτες του γλυκού νερού” αντί για τον “υπεύθυνο πατριωτισμό” που υποστηρίζει η κεντροδεξιά παράταξη. Στόχος του είναι να κινητοποιήσει τους παραδοσιακούς ψηφοφόρους της παράταξης.

Επίσης, οι αναποφάσιστοι που αυτοπροσδιορίζονται ως κεντρώοι αποτελούν στόχο για το κυβερνών κόμμα, με έμφαση στις μεταρρυθμίσεις και τη σύγκλιση της Ελλάδας με την Ευρώπη στη γαλάζια καμπάνια.