Ταμείο Ανάκαμψης: 5,2 δισ. «λιμνάζουν» – Μόλις στο 12% η πραγματική απορρόφηση στην Ελλάδα

Ιδιαίτερα υψηλό παραμένει το ύψος των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης που δεν έχει αξιοποιήσει η κυβέρνηση, σύμφωνα νέο Focus Report του Παρατηρητηρίου του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και ΕΣΠΑ 2014-2020 / 2021-2027, του Ινστιτούτου ΕΝΑ.

Πιο αναλυτικά βάσει των στοιχείων που δόθηκαν στη δημοσιότητα, μετά και την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνολικοί πόροι ανέρχονται σε 36 δισ. ευρώ καταγράφεται η παρακάτω δυναμική:

– το ύψος των πόρων που λιμνάζουν, δηλαδή το ύψος των πόρων που έχει στη διάθεσή της η χώρα και δεν έχουν ενεργοποιηθεί μέσω δράσεων και προγραμμάτων, παραμένει ιδιαίτερα υψηλό στα 5,2 δισ. €.

– το σύνολο των πληρωμών (δαπανών) ανέρχεται σε 9,5 δισ. € και περιλαμβάνει λογιστικές και πραγματικές δαπάνες. Ως λογιστικές δαπάνες λογίζονται α) ενδιάμεσες μεταφορές ποσών μεταξύ λογαριασμών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης στην Τράπεζα της Ελλάδας, για το σκέλος των επιχορηγήσεων, και β) πιστώσεις στα συνεργαζόμενα τραπεζικά ιδρύματα, για το σκέλος των δανείων.

– οι λογιστικές δαπάνες ανέρχονται σε 5 δισ. € και αντιστοιχούν σε (λογιστική) απορρόφηση 26%.

– οι πραγματικές δαπάνες ανέρχονται σε 4,5 δισ. € και αντιστοιχούν σε πραγματική απορρόφηση 12%.

Συνολικοί Πόροι Αναθεωρημένου Σχεδίου «Ελλάδα 2.0»

Μετά την έγκριση του αναθεωρημένου Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», στις 05.12.2023, οι συνολικοί πόροι του Σχεδίου αυξήθηκαν κατά 5,8 δισ. €, με αποτέλεσμα η συνολική χρηματοδότηση της χώρας να ανέρχεται σήμερα στα 36 δισ. €.

Ειδικότερα:

– το σκέλος των μη επιστρεπτέων ενισχύσεων (επιχορηγήσεις) αυξήθηκε κατά 768.069.923€ με το συνολικό ποσό να ισούται με το ανώτατο μερίδιο κατανομής που δικαιούται η χώρα, και ανέρχεται πλέον σε 18.220.378.076 €

– το σκέλος των δανείων αυξήθηκε κατά 5 δισ.€ και ανέρχεται πλέον σε 17.727.538.920 €

Εισροές – Εκταμίευση Δόσεων Σχεδίου

Οι εισροές του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» μέχρι 31.03.2024 ανήλθαν στα 14,7 δισ. €, από τα οποία τα 7,4 δισ. € αφορούν το σκέλος των επιχορηγήσεων και τα 7,2 δισ. € το σκέλος των δανείων.

Οι συνολικές εισροές (εκταμιεύσεις) του Σχεδίου αντιστοιχούν στο 41% των συνολικών πόρων (επιχορηγήσεις και δάνεια).

Ειδικότερα μέχρι 31.03.2024, έχουν εκταμιευθεί η αρχική προκαταβολή καθώς και οι τρεις πρώτες τμηματικές καταβολές (δόσεις), τόσο του σκέλους των μη επιστρεπτέων ενισχύσεων (επιχορηγήσεις) όσο και του σκέλους των δανείων.

Στις 17.04.2024 υπεβλήθη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 4ο αίτημα πληρωμής, ύψους 2,3 δισ. € και αφορά αποκλειστικά το δανειακό σκέλος του Σχεδίου. Το αίτημα υπεβλήθη μετά την επίτευξη του στόχου της συμβασιοποίησης δανείων ύψους 4,52 δισ. €.

Σημειώνεται ότι, η εκταμίευση των τμηματικών καταβολών (δόσεων) του σκέλους των μη επιστρεπτέων ενισχύσεων (επιχορηγήσεις) καταγράφει σημαντική υστέρηση, ως αποτέλεσμα καθυστερήσεων στην υλοποίηση των έργων.

Εκροές – Δαπάνες Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ)

Τα ποσοστά απορρόφησης κατά το A’ τρίμηνο του 2024 διαμορφώνονται σε :

– 12,59% για το εθνικό Σχέδιο καθώς οι δαπάνες ανήλθαν σε 0,5 δισ. €.

– 29,41% το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ

– 30,13% για το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του ΠΔΕ.

Εκροές – Δαπάνες Σκέλους Μη Επιστρεπτέων Ενισχύσεων (Επιχορηγήσεις) – «Ελλάδα 2.0»

Οι συνολικοί πόροι του σκέλους των επιχορηγήσεων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» ανέρχονται πλέον σε 18,2 δισ. €, ενώ οι διαθέσιμοι πόροι μέχρι και σήμερα (μετά την εκταμίευση της προκαταβολής και των τριών πρώτων δόσεων), είναι 7,5 δισ. ευρώ. Η δυναμική υλοποίησης του σκέλους των επιχορηγήσεων μέχρι και 31.03.2024 έχει ως εξής:

– οι συνολικές δαπάνες (πληρωμές) ανέρχονται σε 5,7 δισ. ευρώ

– οι λογιστικές δαπάνες (πληρωμές), ανέρχονται σε 2,6 δισ. ευρώ, ενώ οι συνολικές πραγματικές δαπάνες (πληρωμές) εκτιμώνται σε περίπου 3,1 δισ. ευρώ .

– η λογιστική απορρόφηση των συνολικών πόρων του σχεδίου υπολογίζεται σε 31%, ενώ η πραγματική απορρόφηση είναι 17%.

Το συνολικό ποσό που έχει συμβασιοποιηθεί μέχρι 31.03.2024 με τα συνεργαζόμενα τραπεζικά ιδρύματα αντιστοιχεί στο 74% των διαθέσιμων δανειακών πόρων του Σχεδίου.

Σημειώνεται ότι στις 3.04.2024 υπεγράφη συμφωνία μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ATTICA BANK Α.Ε. ώστε τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» να μπορούν να χορηγούνται και από την εν λόγω τράπεζα.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, μέχρι τον Μάρτιο του 2024 συμβασιοποιήθηκαν 287 δάνεια. Ο συνολικός προϋπολογισμός τους ανέρχεται στα 11,15 δισ. €, εκ των οποίων 4,75 δισ. € είναι δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, 3,77 δισ. € δάνεια των τραπεζών και 2,63 δισ. € ίδια κεφάλαια των επενδυτών.

Σε επίπεδο εκταμίευσης προς τις ωφελούμενες επιχειρήσεις καταγράφεται σημαντική υστέρηση καθώς, μέχρι και 31.03.2024, οι συνολικές αναλήψεις ανέρχονται σε 1,4 δισ. €, ποσό που αντιστοιχεί σε λογιστική απορρόφηση 21% των συνολικών δανειακών πόρων του σχεδίου και σε πραγματική απορρόφηση μόλις 8%.