Politico για τις Ευρωεκλογές: Έφτασε και για την Ευρώπη… η ώρα του Τραμπ

Ο ακροδεξιός Γερμανός πολιτικός του AfD (Εναλλακτική για τη Γερμανία) Όλιβερ Κίρχνερ προσέφερε στους υποστηρικτές του κόμματός του μια απροσδόκητη συμβουλή για την επόμενη μεγάλη τάση: «Επενδύστε… σε πάνες».

Η λογική που κρύβεται πίσω από αυτή τη συμβουλή; Η άνοδος του ακροδεξιού AfD είχε σοκάρει τόσο πολύ τα «παραδοσιακά, παλιά κόμματα», εξήγησε, που το κατεστημένο «λερώνει τώρα τα παντελόνια του».

Παραμερίζοντας παιδικό χιούμορ, ο Κίρχνερ, ένας από τους εκπροσώπους του AfD, σκλήρυνε στη συνέχεια τον τόνο του σε μια συνάντηση με τους πιστούς του κόμματος στο Μαγδεμβούργο τον περασμένο μήνα. Ήταν, συνέχισε, καιρός να διώξουμε τα παραδοσιακά κόμματα και να τους δώσουμε την τιμωρία τους «για ό,τι έκαναν σε αυτή τη χώρα, για ό,τι έκαναν στους πολίτες και για ό,τι έκαναν στον λαό μας».

Σε όλη την Ευρώπη, η ριζοσπαστική δεξιά βρίσκεται σε άνοδο. Οι Ευρωεκλογές που βρίσκονται σε εξέλιξη θα αποκαλύψουν σε τι βαθμό έχει συμβεί αυτό.

Την ώρα που παρόμοια αποτελέσματα αναμένονται σε πολλές από τις μικρότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται να έχει περισσότερα μέλη από την ακροδεξιά παρά από την ιστορικά κυρίαρχη δύναμη του σώματος, το συντηρητικό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.

Σε μια ήπειρο που υπερηφανεύεται ότι έχει ξορκίσει τα φαντάσματα του Χίτλερ, του Μουσολίνι και του Φράνκο, η επανεμφάνιση της ριζοσπαστικής δεξιάς ως πολιτική δύναμη προκαλεί σοκ. Αν και τα λαϊκιστικά, εθνικιστικά κόμματα της Ευρώπης είναι πιθανό να παραμείνουν πολύ εύθραυστα για να ασκήσουν εξουσία μετά την καταμέτρηση των ψήφων το βράδυ της Κυριακής, το γεγονός και μόνο της επιτυχίας τους θα προκαλέσει μια πολιτική αναταραχή αντίστοιχη με εκείνη που προκάλεσε η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως προέδρου των ΗΠΑ το 2016. Τα αποτελέσματα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, άλλωστε, χρησιμεύουν ως βαρόμετρο για το πού κατευθύνεται η εθνική πολιτική σε ορισμένες από τις πιο κρίσιμες πρωτεύουσες της Ευρώπης.

Πριν από πέντε χρόνια, ένα «πράσινο κύμα» στις εκλογές του 2019 για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ώθησε τους ηγέτες της ηπείρου να δρομολογήσουν μια κοσμογονική αναδιάρθρωση της οικονομίας με στόχο να καταστεί η ΕΕ κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Φέτος, το ρεύμα κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Μια ακόμη ισχυρότερη επίδοση των κομμάτων που κάποτε αποφεύγονταν ως πολύ τοξικά θα έχει πιθανότατα ακόμη μεγαλύτερη επίδραση, καθώς οι πολιτικοί ηγέτες της Ευρώπης συνειδητοποιούν ότι η ριζοσπαστική δεξιά δεν είναι πλέον στις πύλες – είναι μέσα στο παλάτι και δεν μπορεί πλέον να αγνοηθεί.

Τι κρύβεται πίσω από την άνοδο της ακροδεξιάς

Οι εξεγερμένοι εξτρεμιστές της Ευρώπης έχουν πολλά ονόματα: ακροδεξιοί, ριζοσπαστικοί δεξιοί, σκληροί δεξιοί, ευρωσκεπτικιστές, λαϊκιστές. Οι επικριτές τους τους αποκαλούν φασίστες ή αυταρχικούς. Αυτοί προτιμούν να περιγράφουν τους εαυτούς τους ως συντηρητικούς, κυριαρχιστές, εθνικιστές – ακόμη… και ως δημοκράτες.

Κι ενώ η ριζοσπαστική δεξιά υιοθετεί διάφορους χαρακτηρισμούς, αυτό που τους ενώνει είναι μια άποψη για τον κόσμο που επικεντρώνεται γύρω από ένα έθνος-κράτος, η εχθρότητα απέναντι στους μετανάστες, ειδικά αν είναι μουσουλμάνοι, και ο σκεπτικισμός απέναντι σε υπερεθνικούς οργανισμούς όπως η ΕΕ, τα Ηνωμένα Έθνη και, σε ορισμένες περιπτώσεις, το ΝΑΤΟ.

Η άφιξη της ριζοσπαστικής δεξιάς στην ευρωπαϊκή σκηνή θα έχει μακροχρόνιο αντίκτυπο. Οι πολιτικές συμμαχίες που διαμορφώνονται τείνουν να διαρκούν μια ζωή. Και σε αντίθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η υποστήριξη προς τον Τραμπ και τους Ρεπουμπλικάνους συγκεντρώνεται μεταξύ των ηλικιωμένων, στην Ευρώπη, οι ακροδεξιοί έχουν κατακτήσει την ψήφο των νέων, κλειδώνοντας, πιθανότατα, την υποστήριξη για τις επόμενες δεκαετίες.