Πανευρωπαϊκό ράπισμα στις πολιτικές ελίτ

«Δεν θα κρύψω την αλήθεια, το κόμμα δεν έφτασε στον στόχο που είχαμε θέσει», είπε το βράδυ της Κυριακής ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην πρώτη του δήλωση για το εκλογικό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών.

Οι φετινές ευρωεκλογές προκάλεσαν τριγμούς στο κυβερνητικό οικοδόμημα και σεισμικές δονήσεις στο μπλοκ της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς τα παραδοσιακά φιλελεύθερα κόμμα που στήριξαν την σημερινή πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπέστησαν σοβαρές ήττες έως και συντριβές από το διαρκώς ανερχόμενο ακροδεξιό, συντηρητικό, εθνικιστικό και ξενοφοβικό πολιτικό ρεύμα.

Στις ευρωεκλογές του 2019, η κυβέρνηση στην Ελλάδα δεν κατάφερε να διατηρήσει το ποσοστό ψήφων που είχε λάβει στο παρελθόν. Παρουσίασε μια μείωση στο 27,98%, ενώ πριν έναν χρόνο είχε λάβει το 41%. Αυτό αποτελεί σοβαρή απώλεια για την κυβέρνηση, ειδικά από τα δεξιά, καθώς η Ελληνική Λύση του Βελόπουλου αναδείχθηκε ως τέταρτη δύναμη με 9,45% των ψήφων. Αυτό το αποτέλεσμα είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς προσπέρασε ακόμη και το ΚΚΕ, παρά την αύξηση που είχε το κόμμα του Περισσού και το 9,29% που έλαβε. Επιπλέον, η Πλεύση Ελευθερίας απέσπασε το 3,42% των ψήφων.

Συνολικά, η ακροδεξιά στην Ελλάδα, σε όλες τις εκδοχές της, όπως εθνικιστική, ρατσιστική και αντιμεταναστευτική, έχει συγκεντρώσει ποσοστό άνω του 20% (ΝΙΚΗ 4,41%, Φωνή Λογικής 3,06%). Αυτό δείχνει ότι η Ελλάδα ακολουθεί την ευρωπαϊκή τάση που επικρατεί σε πολλές χώρες, με τις ακροδεξιές και ξενοφοβικές φωνές να έχουν κυρίαρχο ρόλο στη διαμόρφωση της πολιτικής της ΕΕ.

Ο πρωθυπουργός αναγνώρισε το πρόβλημα και δήλωσε ότι δεν τον ενδιαφέρουν επιχειρήματα όπως η μεγάλη διαφορά από το δεύτερο κόμμα στην ιστορία των ευρωεκλογών. Επίσης, ανέφερε ότι παρά τις προσπάθειές του, έλειψε ο ουσιαστικός προβληματισμός για την Ευρώπη και το μέλλον που επιθυμούμε.

Υποσχέθηκε ότι «από τώρα οι εκλογές αυτές γίνονται αφετηρία μιας νέας διαδρομής προς το 2027» και ότι «από αύριο στεκόμαστε με μεγαλύτερη ένταση στα προβλήματα για μεγαλύτερη δουλειά, για μεγαλύτερη προσπάθεια και λιγότερες αστοχίες». Το θέμα είναι βέβαια εάν η κυβέρνηση σκοπεύει να κινηθεί αλλιώς σε κρίσιμα πεδία στα οποία δοκιμάστηκε και μάλλον… αποδοκιμάστηκε από τους ψηφοφόρους, όπως στην Υγεία, την Παιδεία, την ακρίβεια, τους χαμηλούς μισθούς και συντάξεις και τόσα άλλα προβλήματα που ταλανίζουν μισθωτούς, συνταξιούχους και νοικοκυριά.

Ενώ η ελληνική κυβέρνηση αντιμετώπισε αποδοκιμασία στην πολιτική της, άλλες κυβερνήσεις στην ΕΕ βίωσαν απόλυτη ήττα. Στη Γαλλία, οι exit poll δείχνουν την παράταξη της Λεπέν στο 32% και του Μακρόν μόλις στο 15,2%. Ο Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε τη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών στις 30 Ιουνίου. Η Μαρίν Λεπέν χαιρέτισε την απόφαση του Μακρόν και προειδοποίησε ότι είναι έτοιμη να ασκήσει εξουσία, εκφράζοντας τη χαρά της για την υποστήριξη που λαμβάνει σε όλη τη χώρα.

Στη Γερμανία, το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) κατάφερε να κερδίσει 17 έδρες από τις 96 στο κοινοβούλιο της χώρας. Επίσης, στην Αυστρία, το ακροδεξιό κόμμα Ελευθερία (FPÖ) κατέκτησε την πρώτη θέση με έξι έδρες από τις 20 στο κοινοβούλιο της χώρας, σύμφωνα με τα exit poll.

Συνολικά, τα αποτελέσματα από τις ευρωπαϊκές χώρες για τις ευρωεκλογές επιβεβαιώνουν τις προβλέψεις για μια σημαντική ανοδική πορεία της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, καθώς πολλοί λαοί αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην οικονομική τους κατάσταση.

Τα ακροδεξιά κόμματα έχουν καταγράψει σημαντικές επιτυχίες σε σχεδόν όλες τις χώρες της ΕΕ. Αυτή η εξέλιξη μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την πολιτική της ΕΕ και να την ωθήσει προς μια πιο αυστηρή προσέγγιση στη μετανάστευση, καθώς και να ανατρέψει τα φιλόδοξα σχέδια για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Τα ακροδεξιά κόμματα αντιμετωπίζουν αρνητικά την πολιτική προστασίας του περιβάλλοντος και την προώθηση της πράσινης ατζέντας, που μέχρι πρότινος ήταν σημαντικά θέματα για την ΕΕ.

Όλα αυτά δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο την προσπάθεια της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, να εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.