Το στοίχημα Μακρόν μετά τη βαριά ήττα

Ο Εμανουέλ Μακρόν είναι αφοσιωμένος υποστηρικτής της Ευρωπαϊκής Ενωσης των 27 κρατών, την οποία βλέπει σαν μονόδρομο για μια μακροπρόθεσμη επίτευξη της ευρωπαϊκής αυτονομίας και της μεγαλύτερης δυνατής αποδέσμευσης από τις ΗΠΑ.

Αν και δεν είχε καμία υποχρέωση να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση ύστερα από την κακή επίδοση του κόμματός του στις ευρωεκλογές, δέχθηκε την πρόταση του ακροδεξιού Ζορντάν Μπαρντελά, που τον αποκάλεσε «αδύναμο ηγέτη».

Ο Γάλλος πρόεδρος έχει, ωστόσο, αρκετές φορές πάρει ρίσκο, ρίχνοντας τα ζάρια του για να δει εάν η Γαλλία θα ξυπνήσει την ύστατη στιγμή για να μπει εμπόδιο σε αυτό που ο ίδιος περιγράφει ως μια εθνικιστική και ξενοφοβική απειλή στην ελευθερία, τη δημοκρατία, την ανεκτικότητα και την κυριαρχία του νόμου.

Τα αποτελέσματα της Κυριακής δεν εξέπληξαν κανέναν, αποτέλεσαν όμως μια ηχηρή απαξίωση των πολιτικών του Μακρόν, ο οποίος είχε επανειλημμένως χαρακτηρίσει τις ευρωεκλογές κομβικές για το μέλλον μιας «θνητής ευρωπαϊκής ένωσης», και που θεωρεί ότι ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει φέρει τον κίνδυνο μιας μεγάλης κλίμακας ένοπλης σύγκρουσης στην πόρτα της Ευρώπης. Η τωρινή εξαγγελία εκλογών είναι το μεγαλύτερο από αυτά τα ρίσκα, σε μια περίοδο που η πολιτική κατάσταση στη Γαλλία έχει αρχίσει να ξεφεύγει από τον έλεγχό του. «Στη νέα κυβέρνηση δεν αποκλείεται να χρειαστεί να συγκατοικήσει», σχολίασε ο Λικ Ρουμπάν, ερευνητής στο πανεπιστήμιο Sciences Po στο Παρίσι. «Ομως, εάν περίμενε θα άφηνε απλώς την Ακροδεξιά να αβγατίσει και την κατάσταση να επιδεινωθεί μέχρι τις επόμενες εκλογές, όπου η Λεπέν θα μπορούσε πραγματικά να πάρει το Ελιζέ».

Υστερα από δεκαετίες στο περιθώριο, φαίνεται πως η σκληρή αντιμεταναστευτική Ακροδεξιά της Γαλλίας έχει περάσει για τα καλά στη μέινστριμ πολιτική, και ο 28χρονος Μπαρντελά αποτελεί το φρέσκο νέο της πρόσωπο. Το εάν ο ίδιος θα αναλάβει και την προεδρία της Εθνικής Συσπείρωσης πριν από τις εκλογές το 2027 (όταν ο Μακρόν θα έχει αγγίξει το νόμιμο όριο των δύο θητειών), είναι ακόμη ένα ανοιχτό ερώτημα. Η Λεπέν είναι η υποψήφια πρόεδρος και η ηττημένη των εθνικών εκλογών από το 2012.

Δεν είναι επιπλέον η πρώτη φορά που το κόμμα πάει καλά στις ευρωεκλογές, όπου 360 εκατ. ψηφοφόροι σε 27 χώρες έχουν την τάση να εκφράζουν τον θυμό και την αγανάκτησή τους σε μια εκλογική διαδικασία που δεν τους επηράζει ιδιαίτερα στο εσωτερικό. Ας μην ξεχνάμε ότι το κόμμα της κέρδισε τις ευρωεκλογές και το 2014 και το 2019. Ομως τα αποτελέσματα της Κυριακής, με την παραδοσιακή αποχή να μειώνεται, είναι κάτι διαφορετικό. Πλέον η άκρα Δεξιά παίζει βασικό ρόλο στη γαλλική πολιτική και αυτό ακριβώς αντικατοπτρίζεται στην απόφαση του Μακρόν.

Η νίκη αυτή θεωρήθηκε ήττα γενικώς για τα κυρίαρχα θεσμικά κόμματα, αν και το κεντροαριστερό Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) έδειξε κάποια σημάδια αναζωογόνησης. Τα αποτελέσματα αντανακλούσαν ένα ευρέως διαδεδομένο αίσθημα στη Γαλλία ότι η μετανάστευση είναι ανεξέλεγκτη στα σύνορα της Ε.Ε. και ότι ο Μακρόν έχει υιοθετήσει μια χαλαρή προσέγγιση απέναντι στην ανομία και στη βία.

Είναι γεγονός πως τα επτά χρόνια στην κυβέρνηση έχουν αρχίσει να κοστίζουν στον Μακρόν. Ο Μπαρντελά τον εγκαλεί εδώ και καιρό για αδιαφορία στη φύλαξη των συνόρων, αγροτικές μεταρρυθμίσεις που χτυπούν τον πρωτογενή τομέα και «τιμωρητικές» πράσινες πρωτοβουλίες. Κατάφερε να μετατρέψει τις ευρωεκλογές σε ένα ντιμπέιτ για τον Μακρόν και τις κέρδισε.

Ο Μακρόν τάραξε τα νερά και έγινε διάσημος ως ο χαρισματικός πολιτικός που κατάφερε να γίνει πρόεδρος της χώρας στα 39 του. Τώρα καλείται να κρατήσει ζωντανό το γόητρό του σε μια έκτακτη εκλογική αναμέτρηση.