Η Κεντροαριστερά σε αδιέξοδο

Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών -έστω και με ρεκόρ αποχής- ήταν «σοφό», καθώς έφερε και τα τρία συστημικά κόμματα (ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ) αντιμέτωπα με τις αδυναμίες τους και τις παθογένειές τους.

Η κυβέρνηση της ΝΔ υπέστη ήττα χωρίς αντίπαλο, καθώς σημείωσε τον χαμηλότερο αριθμό ψήφων στην ιστορία της, αλλά ταυτόχρονα είχε τη μεγαλύτερη διαφορά από το δεύτερο κόμμα στις ευρωεκλογές.

Όπως ανέφερε ο ίδιος ο πρωθυπουργός, το ποσοστό του 41% δεν ισχύει πλέον. Με το τέλος αυτού του αφηγήματος έχει επίσης τελειώσει η απόλυτη κυριαρχία στο πολιτικό σκηνικό. Η διαφορά από το δεύτερο κόμμα, το ΣΥΡΙΖΑ, είναι πλέον 13% αντί για το 23% που είχε καταγραφεί στις εθνικές εκλογές. Αν και η υπεροχή είναι εμφανής, δημιουργούνται προϋποθέσεις για επιστροφή σε έναν αδύναμο δικομματισμό.

Ο Κασσελάκης έχει πλέον το δικό του κόμμα, το οποίο δυσκολεύει τους εναπομείναντες εσωκομματικούς αντιπάλους να τον αμφισβητήσουν. Η Νέα Αριστερά, στην οποία έχουν μετακομίσει πολλά μέλη του υπουργικού συμβουλίου του ΣΥΡΙΖΑ, δίνει στον Κασσελάκη τη δυνατότητα να εμφανίζεται ως ηγέτης στον χώρο της Αριστεράς, μετά από ένα προεκλογικό one man show.

Η αμφισβήτηση του Ανδρουλάκη στο ΠΑΣΟΚ δεν οφείλεται τόσο στο εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά κυρίως σε προσωπικές αντιπαλότητες, στρατηγικές και φιλοδοξίες. Και στον ΣΥΡΙΖΑ και στο ΠΑΣΟΚ, οι εσωτερικές διεργασίες σχεδόν δεν αφορούν την κοινωνία.

Το αποτέλεσμα των εκλογών έδειξε ότι τα δύο κόμματα, που κινούνται στον ίδιο πολιτικό χώρο, είναι δύσκολο να απειλήσουν την πρωτοκαθεδρία της ΝΔ, αν δεν συνεργαστούν. Οι προτάσεις για συνεργασία που προέρχονται από μέλη της “εσωκομματικής αντιπολίτευσης”, που υπάρχει και στα δύο κόμματα – πιο ισχυρή στο ΠΑΣΟΚ και πιο αδύναμη στον ΣΥΡΙΖΑ -, έχουν περιορισμένη απήχηση και σχετικά μικρή πολιτική σημασία.

Η συνεργασία μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ είναι μια πολύ δύσκολη πρόκληση, που αυτή τη στιγμή φαίνεται σαν ένα απίθανο σενάριο, που μόνο οι ηγέτες των δύο κομμάτων θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν. Έχουν ήδη γίνει μερικά πρώτα βήματα. Ο Κασσελάκης προτείνει στο ΠΑΣΟΚ να συνεργαστούν για την κατάθεση νομοσχεδίων στη Βουλή. Ο Ανδρουλάκης, απαντώντας σε όσους αμφισβητούν τη συνεργασία, υπόσχεται εξωστρέφεια και ενέργειες για την ανασυγκρότηση της δημοκρατικής παράταξης.

Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, οι εξελίξεις έχουν λάβει τη μορφή χιονοστιβάδας, που κινείται εναντίον των σημερινών ηγεσιών.