Γερμανία: Κρας τεστ για τη συνοχή της κυβέρνησης Σολτς

Η στιγμή της αλήθειας φαίνεται ότι πλησιάζει για την τρικομματική κυβέρνηση του Ολαφ Σολτς στη Γερμανία. Το οδυνηρό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, αντί να συσπειρώσει Σοσιαλδημοκράτες, Πράσινους και Φιλελεύθερους με βάση το κοινό ένστικτο της πολιτικής επιβίωσης, προκάλεσε κλιμάκωση των μεταξύ τους εντάσεων γύρω από το βασικό επίδικο της στιγμής: τον κρατικό προϋπολογισμό του 2025. Η προθεσμία που έχει τεθεί είναι η 3η Ιουλίου, ώστε να κατατεθεί το σχέδιο προϋπολογισμού προτού κλείσει για τις θερινές διακοπές η Βουλή. Ωστόσο, οι διαφορές μεταξύ των τριών εταίρων διαγράφονται για την ώρα αγεφύρωτες, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τη συνοχή της κυβέρνησης και εγγράφοντας στον ορίζοντα το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών.

Έχοντας αντικαταστήσει το φθηνότερο φυσικό αέριο της Ρωσίας με το ακριβότερο, υγροποιημένο αμερικανικό, η Γερμανία πλήρωσε το μεγαλύτερο τίμημα από όλες τις χώρες της ομάδας G7 στον βωμό της υποστήριξης της Ουκρανίας. Με την οικονομία της να έχει συρρικνωθεί το 2023 και την ανάπτυξη σχεδόν μηδενική το 2024, τα δημόσια έσοδα συρρικνώθηκαν και ο προϋπολογισμός του 2025 εμφανίζει μεγάλο δημοσιονομικό κενό – σύμφωνα με τους Financial Times, της τάξης των 40 δισ. ευρώ. Με ποιον τρόπο, εις βάρος ποιων θα καλυφθεί αυτό το έλλειμμα είναι το βασανιστικό δίλημμα, που πυροδοτεί τις αντιθέσεις μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων.

Αρχηγός των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP) ο καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ, είναι οπαδός της αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας. Απορρίπτει κάθε συζήτηση για χαλάρωση του «φρένου στο χρέος» που προβλέπει το γερμανικό σύνταγμα, όπως και για αύξηση της φορολογίας, και εισηγείται σοβαρές περικοπές δαπανών σε όλα τα υπουργεία εκτός από εκείνο της Αμυνας.

Οι σκληρές θέσεις του FDP προκαλούν αντιδράσεις από τους δύο κυβερνητικούς εταίρους του. «Δεν είναι δυνατόν να καλυφθεί το κενό των 40 δισ. ευρώ με περικοπές δαπανών», δήλωσε ο εκπρόσωπος των Πρασίνων, Σβεν-Κρίστιαν Κίντλερ, το κόμμα του οποίου ανησυχεί για το ισχυρό ενδεχόμενο να μπει στο συρτάρι η πράσινη μετάβαση υπό την πίεση των δημοσιονομικών αναγκών.

Εξίσου ισχυρές είναι οι αντιδράσεις από το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα SPD, που πιέζεται από την εργατική και λαϊκή του βάση. Μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο ARD, ο συμπρόεδρος του κόμματος Λάρι Κλινγκμπάιλ τόνισε ότι είναι ανάγκη να δοθούν χειροπιαστές απαντήσεις στις δίκαιες αξιώσεις των πολιτών για υποφερτά ενοίκια, αύξηση μισθών και καλή κοινωνική ασφάλιση, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Ο κόσμος μας θέλει να δει ότι αγωνιζόμαστε». Στις ευρωεκλογές της περασμένης Κυριακής, και τα τρία κόμματα μαζί συγκέντρωσαν γύρω στο 31%, σχεδόν όσο από μόνη της η χριστιανοδημοκρατική CDU.

Αρκετοί πολιτικοί αναλυτές θεωρούν ότι η όξυνση των αντιθέσεων για τον προϋπολογισμό θα δώσει τη θέση της σε κάποιον συμβιβασμό της τελευταίας στιγμής, ενδεχομένως με παρέμβαση του Ολαφ Σολτς, καθώς η προσφυγή στις κάλπες υπό τις παρούσες συνθήκες θα ήταν πολιτική αυτοκτονία για τους κυβερνώντες. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για το FDP, το οποίο θα κινδύνευε να βρεθεί εκτός Βουλής, αφού στις ευρωεκλογές οριακά πέρασε το όριο του 5%. Θα μπορούσε, βέβαια, να προκαλέσει πτώση της κυβέρνησης Σολτς, μεταπηδώντας σε συμμαχία με το CDU, αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι μια τέτοια επιλογή θα επιβραβευόταν από τους ψηφοφόρους.

Εάν η τρικομματική κυβέρνηση περάσει αυτό το κρας-τεστ, η επόμενη δοκιμασία θα έρθει τον Σεπτέμβριο, όταν θα διεξαχθούν περιφερειακές εκλογές σε τρία, ανατολικά κρατίδια, όπου η AfD έχει σοβαρές πιθανότητες να έρθει πρώτο κόμμα.