Η αποχή – ρεκόρ στο “μικροσκόπιο” των κομμάτων

Τα πολιτικά κόμματα δεν μπορούν να φτάσουν στην επόμενη εκλογική μάχη αν δεν λύσουν τον γρίφο της «αποχής».

Για να κλείσουν τις «μαύρες τρύπες» που προκλήθηκαν σε περιφέρειες, επαγγελματικές και ηλικιακές ομάδες, η Νέα Δημοκρατία πρέπει να προσελκύσει ξανά τους ψηφοφόρους που της γύρισαν την πλάτη. Πέρυσι το καλοκαίρι, 2.115.322 ψηφοφόροι ψήφισαν τη Νέα Δημοκρατία, ενώ την προηγούμενη Κυριακή ο αριθμός αυτός μειώθηκε σε 1.125.602.

Περίπου ένα εκατομμύριο ψηφοφόροι απογοητεύτηκαν και αποχώρησαν από τη γαλάζια παράταξη, προκαλώντας ανησυχία. Αν είχαν μετακινηθεί σε άλλο κόμμα, ιδίως στο ΣΥΡΙΖΑ ή το ΠΑΣΟΚ, ο προβληματισμός θα ήταν ακόμα μεγαλύτερος.

Στην Πειραιώς πιστεύουν ότι η κατάσταση μπορεί να αναστραφεί, καθώς η πλειοψηφία όσων προτίμησαν να απέχουν από την ψηφοφορία είναι ανακτήσιμη. Αυτός είναι ο λόγος που ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιδιώκει ένα άμεσο restart με τον κυβερνητικό ανασχηματισμό.

Ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις ηλικιακές ομάδες 17-34 ετών. Από την ηλικία των 35+ η πλειοψηφία παρέμεινε στο ίδιο κόμμα, αλλά αναζητούνται όσοι δεν συμμετείχαν στην ψηφοφορία σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Τα στοιχεία υποδεικνύουν ότι οι νέοι είναι η ομάδα που πρέπει να κερδίσουν οι πολιτικοί σχηματισμοί.

Απογοητευτική η εικόνα και για τον ΣΥΡΙΖΑ που στις εθνικές εκλογές του 2023 τον στήριξαν 930.013 πολίτες, ενώ στις ευρωεκλογές 593.133. Προτεραιότητα για την αξιωματική αντιπολίτευση είναι να βρει τις ομάδες του πληθυσμού που του γύρισαν την πλάτη.

Σύμφωνα με το exit poll της βραδιάς των εκλογών, η Νέα Δημοκρατία κατέκτησε με μεγάλη διαφορά την πρωτιά έναντι του ΣΥΡΙΖΑ σε διάφορες επαγγελματικές ομάδες. Συγκεκριμένα, οι αγρότες (28,2%), οι ελεύθεροι επαγγελματίες (28,2%), οι μισθωτοί δημόσιου τομέα (25%), οι μισθωτοί ιδιωτικού τομέα (23%), οι συνταξιούχοι (37,2%) και τα νοικοκυριά (34,2%) ψήφισαν με μεγάλη πλειοψηφία υπέρ της Νέας Δημοκρατίας. Σε αυτές τις ομάδες, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ σημείωσαν παρόμοια ποσοστά που κυμαίνονταν από 9% έως 17%.

Στην Κουμουνδούρου, που μετρούν συνεχώς απώλειες, το να βρουν το κοινό που απομακρύνεται συνεχώς από το 2019 και μετά δεν είναι μια εύκολη υπόθεση.

Αυτό που κατάφεραν στις κάλπες που πέρασαν είναι μόνο να μειώσουν τη «ψαλίδα» από τη Νέα Δημοκρατία σε περιοχές της Αττικής χωρίς, όμως να αποφύγουν τη μείωση των ποσοστών τους.

Η αξιωματική αντιπολίτευση απέτυχε να κερδίσει την υποστήριξη του κόσμου που εξακολουθεί να είναι αμφίβολης προέλευσης, και τελευταία φορά έλαβε υποστήριξη το 2015. Το ΠΑΣΟΚ επίσης δεν είχε καλή εικόνα, καθώς απέσπασε μόνο 508.399 ψήφους από τους 617.487 πολίτες που το ψήφισαν στις πρόσφατες εθνικές εκλογές.

Και αν η Νέα Δημοκρατία είχε περιθώρια απωλειών, αυτό δεν ισχύει για την αντιπολίτευση.

Επίσης, η μελέτη των περιοχών με ρεκόρ αποχής αποτελεί ένα πεδίο μελέτης.

Συγκεκριμένα, πάνω από το 70% των ψηφοφόρων απέτρεψαν τις κάλπες στη Λακωνία, την Κεφαλονιά και τη Φλώρινα.

Επίσης, υψηλά επίπεδα αποχής (πάνω από 65%) παρατηρήθηκαν στις Σέρρες, τη Θεσπρωτία, την Κέρκυρα, τη Λέσβο, την Αρκαδία, την Ευρυτανία και τα Δωδεκάνησα. Συνολικά, περισσότεροι από 1,2 εκατομμύρια πολίτες δεν πήγαν στις εκλογές σε σχέση με ένα χρόνο πριν.

Η δικαιολογία ότι αυτή ήταν μια κάλπη όπου το αποτέλεσμα δεν επηρεάζει την επόμενη κυβέρνηση ακούγεται πειστική. Επίσης, για πρώτη φορά από το 2014, οι ευρωεκλογές δεν διεξήχθησαν ταυτόχρονα με τις αυτοδιοικητικές εκλογές, οπότε το ενδιαφέρον ήταν μειωμένο.

Ο κίνδυνος που εγκυμονεί το ποσοστό συμμετοχής του 41,39% είναι ότι μπορεί να δημιουργηθεί μια εικόνα αδιαφορίας. Μετά τις επόμενες εκλογές που θα διεξαχθούν το 2027, υπάρχει η πιθανότητα να παραμείνουν για πολύ καιρό οι ψηφοφόροι στην “γκρίζα ζώνη”, με αρνητικές συνέπειες.

Ωστόσο, αν οι πολιτικές δυνάμεις καταφέρουν να ξανακεντρίσουν το ενδιαφέρον των ψηφοφόρων μέσω της παρουσίασης συγκεκριμένων πολιτικών προτάσεων, τότε μπορεί να αλλάξει η κατάσταση. Μια δημοσκόπηση πριν από τις εκλογές έδειξε ότι το 60% των πολιτών πιστεύει ότι η ψήφος τους δεν μπορεί να επηρεάσει την υφιστάμενη κατάσταση.