Το «γαλλικό σύνδρομο» στις αγορές και η αναζήτηση γραμμών άμυνας στο ΧΑ

Ακόμη και το ενδεχόμενο να χρειασθεί επέμβαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για να σωθούν τα γαλλικά ομόλογα από τους κραδασμούς στις αγορές έχει μπει πλέον στην ατζέντα της δημόσιας συζήτησης στην ευρωζώνη, σε μια σαφή ένδειξη ότι τα συμπτώματα του «γαλλικού συνδρόμου» δεν πρόκειται να εξασθενήσουν άμεσα. Το ελληνικό χρηματιστήριο αναζητεί τις δικές του γραμμές άμυνας, έχοντας πάντως ένα ισχυρό υπόβαθρο σταθερότητας, που δίνει η εξαιρετική συμπεριφορά των ελληνικών ομολόγων στις συνθήκες της αναταραχής που άρχισε μετά τις ευρωεκλογές.

Για τα χρηματιστήρια της Ευρώπης, η εβδομάδα που πέρασε ήταν η χειρότερη ως τώρα μέσα στο 2024. Ίσως η πτώση του πανευρωπαϊκού Stoxx 600 κατά 2,4%, ενώ βρισκόταν πολύ κοντά σε επίπεδα ρεκόρ, δεν λέει ολόκληρη την ιστορία των πέντε συνεδριάσεων που ακολούθησαν τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου και την προκήρυξη πρόωρων βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία.

Τα στοιχεία από το Χρηματιστήριο του Παρισιού, αποτυπώνουν καλύτερα τη φυγή κεφαλαίων προς ασφαλέστερες τοποθετήσεις, που ήλθε ως συνέπεια των φόβων των επενδυτών για μια επικράτηση του κόμματος της Λεπέν στις βουλευτικές εκλογές, που θα μπορούσε να φέρει ένα ακροδεξιό/αντισυστημικό σχηματισμό για πρώτη φορά στο «τιμόνι» της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης.

Αρκεί να ειπωθεί ότι σε πέντε συνεδριάσεις χάθηκε κεφαλαιοποίηση στο γαλλικό χρηματιστήριο ύψους 210 δισ. ευρώ, όσο περίπου είναι και το ΑΕΠ της Ελλάδας, όπως σημειώνει το Bloomberg. Τράπεζες – κολοσσοί με συστημική σημασία για την ευρωζώνη, όπως η BNP Paribas, μεγαλύτερη τράπεζα της ευρωζώνης με ενεργητικό 2,6 τρισ. ευρώ, ή η Societe General, με ενεργητικό 1,7 τρισ. ευρώ, είδαν τις κεφαλαιοποιήσεις τους να μειώνονται περισσότερο από 10% σε πέντε συνεδριάσεις.

Οι πιέσεις στις τράπεζες ήταν πανευρωπαϊκό φαινόμενο, καθώς αποτελούν τον πρώτο κλάδο που αντανακλά τις μακροοικονομικές και πολιτικές αναταράξεις. Ο τραπεζικός κλαδικός δείκτης του Stoxx 600 υποχώρησε σχεδόν κατά 6% την περασμένη εβδομάδα, με έντονες πιέσεις κυρίως σε ιταλικές τράπεζες -η Unicredit την Παρασκευή «βούτηξε» 5,5% χαμηλότερα.

Ανησυχητικές ενδείξεις από τα ομόλογα

Το σοβαρότερο πρόβλημα, ίσως, εντοπίζεται στις κινήσεις στην αγορά ομολόγων της ευρωζώνης, καθώς κλονίζεται η εμπιστοσύνη στον ένα από τους δύο πυλώνες της νομισματικής ένωσης, τη Γαλλία. Το spread των γαλλικών 10ετών ομολόγων από τα γερμανικά άνοιξε την περασμένη εβδομάδα σχεδόν στις 80 μονάδες βάσης, ενώ ενδεικτικό των ανισορροπιών που δημιουργήθηκαν ήταν το γεγονός ότι η απόδοση των γαλλικών δεκαετών ήταν σχεδόν ίση με αυτή των τίτλων της Πορτογαλίας (3,136% έναντι 3,147%), μιας από τις χώρες της περιφέρειας που χρειάσθηκαν να διασωθούν στη διάρκεια της κρίσης χρέους -σήμερα, πάντως, η δημοσιονομική της εικόνα είναι εξαιρετική. Είναι χαρακτηριστικό ότι το spread των γαλλικών ομολόγων έφθασε στα υψηλότερα επίπεδα από το 2011, όταν άρχιζε η ευρωπαϊκή κρίση χρέους.

Παράλληλα, όμως, μεγάλη αύξηση σημείωσε και το spread των 10ετών της Ιταλίας, που δεν έχει πάψει να αντιμετωπίζεται από τις αγορές σαν αδύναμος κρίκος της ευρωζώνης. Το spread έφθασε κοντά στο 1,6%, με την απόδοση των ιταλικών τίτλων να ξεπερνά το 3,9%, δηλαδή πολύ κοντά στο θεωρούμενο ως όριο αντοχής της οικονομίας που βρίσκεται στο 4%.

Σε αυτό το κλίμα, εντυπωσιακά σταθερή ήταν η απόδοση των ελληνικών 10ετών ομολόγων, που έμεινε κοντά στο 3,6%, παρότι την Τρίτη ανέβηκε κοντά στο 3,8%. Αν μη τι άλλο, η αγορά δεν δείχνει την παραμικρή ένδειξη ανησυχίας για τα δημοσιονομικά της Ελλάδας, ενώ στην καλή πορεία των ελληνικών τίτλων συνέβαλε η δήλωση Μητσοτάκη στο Bloomberg ότι η Ελλάδα θα ζητήσει από τους Ευρωπαίους εταίρους μια ακόμη πρόωρη εξόφληση χρέους, συνολικού ύψους 8 δισ. ευρώ. Με απόδοση 3,614 στο τέλος της εβδομάδας, τα ελληνικά 10ετή βρίσκονται σε πολύ καλύτερη θέση από τα ιταλικά, που είχαν 3,929%.

Η Γαλλία και η ΕΚΤ

Ο αποσταθεροποιητικός παράγοντας για τις ευρωπαϊκές αγορές θα συνεχίσει να είναι η Γαλλία. Ο Κάρστεν Μπρεζίνσκι, επικεφαλής οικονομολόγος της ING λέει ότι είναι λίγο νωρίς να πει κανείς ότι είναι αδικαιολόγητη ή επικίνδυνη η αύξηση των γαλλικών spreads, αλλά σημειώνει ότι ίσως υπάρχουν αξιωματούχοι στην ΕΚΤ που αρχίζουν να ξεσκονίζουν το φυλλάδιο οδηγιών του Μέσου για την Προστασία της Μετάδοσης (Transmission Protection Instrument – TPI), το οποίο έχει δημιουργήσει η κεντρική τράπεζα για να παρεμβαίνει στην αγορά ομολόγων.

Το TPI δημιουργήθηκε με την ΕΚΤ να έχει κατά νου την περίπτωση της Ιταλίας ή γενικότερα των οικονομιών του Νότου, όμως για πρώτη φορά συζητείται το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί για τη διάσωση της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης.

Το Reuters επικαλείται, πάντως, πέντε αξιωματούχους της ΕΚΤ που δηλώνουν ότι δεν υπάρχει βιασύνη να εξετασθεί τώρα μια παρέμβαση, ενώ δύο εξ αυτών λένε ότι είναι ένα θέμα που ίσως συζητηθεί μετά τις γαλλικές εκλογές. Σε κάθε περίπτωση, το σενάριο παρέμβασης της ΕΚΤ για τη διάσωση της Γαλλίας, ακόμη και σαν μια πολύ μακρινή πιθανότητα, δεν παύει να αντανακλά τις πρωτοφανείς δυσκολίες που έχει δημιουργήσει το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών στη Γαλλία, με τον υπουργό Οικονομικών, Μπρινό Λεμέρ, να προειδοποιεί ανοικτά για μια κρίση, αν επικρατήσουν στις εκλογές οι δυνάμεις των άκρων.

Η εβδομάδα που αρχίζει σήμερα θα είναι αρκετά κρίσιμη, όπως τονίζουν αναλυτές, για να φανεί αν υπάρχουν οι προϋποθέσεις, μετά τις βίαιες αναταράξεις της προηγούμενης, για να επέλθει κάποια σταθεροποίηση, με τους επενδυτές να σταματούν τις κινήσεις εξόδου σε ασφαλή καταφύγια, κυρίως δηλαδή προς τις αμερικανικές αγορές, που βρίσκονται σε πολύ καλύτερη φάση, καθώς επιμένουν να προεξοφλούν περισσότερες από μία μειώσεις επιτοκίων (χάρη στα νεότερα στοιχεία για τον πληθωρισμό και την ανεργία), παρά τις περί του αντιθέτου δηλώσεις από τη Fed, και παράλληλα «ποντάρουν» στα οφέλη για τις εταιρείες του τεχνολογικού τομέα από την Τεχνητή Νοημοσύνη.

Βαρόμετρα του επενδυτικού κλίματος θα αποτελέσουν κυρίως τα γαλλικά ομόλογα και οι ευρωπαϊκές τραπεζικές μετοχές, που μετά το sell off της προηγούμενης εβδομάδας θεωρητικά μπορούν να προσελκύσουν αγοραστές, εφόσον βέβαια μετριασθεί η ανησυχία για τις εξελίξεις στη Γαλλία.

Ορισμένοι αναλυτές θεωρούν ενθαρρυντική τη συνέντευξη που παραχώρησε χθες η Λεπέν στη Figaro, όπου κάνει άνοιγμα σε μετριοπαθείς ψηφοφόρους και στους επενδυτές, δηλώνοντας ότι είναι έτοιμη για συνεργασία με τον Μακρόν και ότι η οικονομική της πολιτική δεν θα είναι ακραία. Κάποιοι βλέπουν ότι ενδεχομένως επιχειρεί να ακολουθήσει τον δρόμο της Ιταλίδας πρωθυπουργού, Τζόρτζια Μελόνι, που παρότι ηγείται κόμματος με νεοφασιστικές καταβολές έχει δείξει μετριοπάθεια στην οικονομική της πολιτική και συνεργάζεται ομαλά με τις Βρυξέλλες.

Το ΧΑ αναζητεί τον δρόμο της διαφοροποίησης

Σε αυτό το κλίμα, το ελληνικό χρηματιστήριο καλείται να κάνει τη δική του προσπάθεια διαφοροποίησης από τις ευρωπαϊκές τάσεις, που δεν θα είναι εύκολη, παρότι η χώρα δεν αντιμετωπίζει ζητήματα πολιτικής ή δημοσιονομικής σταθερότητας και τα θεμελιώδη στοιχεία των εισηγμένων παραμένουν πολύ ικανοποιητικά, όπως έδειξε η ροή ανακοινώσεων αποτελεσμάτων α’ τριμήνου.

Την προηγούμενη εβδομάδα, η αγορά παραδόθηκε στις εισαγόμενες πιέσεις, με τις τράπεζες να ακολουθούν την έντονα πτωτική τροχιά που είχαν οι μετοχές του κλάδου σε όλη την Ευρώπη, ενώ στο καναβάτσο βρέθηκαν και τα blue chips της πραγματικής οικονομίας.

Αν αρχίσει να σταθεροποιείται η κατάσταση στην Ευρώπη, το ΧΑ «χρωστάει» μια αντίδραση αυτοσυντήρησης και άμυνας, ώστε να μη χάσει το όριο ψυχολογίας των 1.400 μονάδων. Πρέπει να σημειωθεί ότι η πτώση ειδικά της Παρασκευής είχε βίαια χαρακτηριστικά, που σε καμιά περίπτωση δεν συνάδουν με το ευρύτερο πολιτικοοικονομικό κλίμα της χώρας. Ήταν μια πτώση καθαρά εισαγόμενη, ενώ έγινε και με μεγάλο τζίρο ο οποίος εκτοξεύτηκε στα 141,4 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα, οι επενδυτές από σήμερα θα κληθούν να αξιολογήσουν και τον κυβερνητικό ανασχηματισμό της Παρασκευής, αλλά και τις πρωτοβουλίες οικονομικού χαρακτήρα που συζητήθηκαν στο υπουργικό συμβούλιο το Σάββατο (όπως οι μεγάλες αλλαγές στο Υπερταμείο). Ζητούμενο για τους επενδυτές είναι να επανέλθει η κυβέρνηση στο business as usual της οικονομικής πολιτικής και των μεταρρυθμίσεων, μετά το δυσμενές, αλλά όχι και ανατρεπτικό, αποτέλεσμα της ευρωκάλπης.

Η μεγάλη πτώση της περασμένης εβδομάδας είναι πιθανό να προσελκύσει αγοραστές σε κορυφαίες μετοχές, που μέσα σε ένα πενθήμερο απώλεσαν έως και 6,63% της αξίας τους. Η Jumbo υποχώρησε την περασμένη εβδομάδα 6,63%, η Motor Oil έχασε 6,58%, η Ελλάκτωρ -5,86%, η ΕΥΔΑΠ -5,25%, η HelleniQ Energy -5,14%, η Mytilineos -4,88%, ενώ άνω του 4% υποχώρησαν και οι ΔΕΗ, Cenergy Holdings και Τιτάν. Από τη μεσαία κεφαλαιοποίηση τις μεγαλύτερες απώλειες είχε η Intracom Holdings χάνοντας 7,97%, ενώ αρκετοί ακόμη τίτλοι έχασαν άνω του 3%.

Ο Γενικός Δείκτης έκλεισε την Παρασκευή στις 1.406,91 μονάδες με απώλειες 2,19%, πολύ κοντά στο χαμηλό ημέρας που ήταν στις 1.406,39 μονάδες (-2,23%). Σε εβδομαδιαίο επίπεδο ο Γ.Δ. υποχώρησε κατά 3,53%, ο FTSE 25 υποχώρησε κατά 3,65%, ο Mid Cap έκλεισε στο -3,19%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης έκλεισε με τη μεγαλύτερη πτώση, -4,26%.

Έτσι, από την αρχή του χρόνου οι αποδόσεις μειώθηκαν, με τον Γ.Δ. πλέον να κερδίζει 8,80%, ο FTSE 25 είναι στο +9,24%, ο Mid Cap έχει δει τα κέρδη του να εξανεμίζονται, καθώς είναι μόλις στο +0,06%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης κρατάει κέρδη 16,88%. Οι μέσες συναλλαγές της εβδομάδας που παρήλθε ήταν 105,5 εκατ. ευρώ, ενώ το 2024 ο μέσος τζίρος είναι στα 142,3 εκατ. ευρώ, ενισχυμένος κατά 28,9% έναντι του 2023.

Σε ό,τι αφορά την τεχνική εικόνα, έχει επιδεινωθεί, όπως σημειώνει ο υπεύθυνος ανάλυσης της Beta Χρηματιστηριακή Μάνος Χατζηδάκης: «Ο Γ.Δ. δεν κατάφερε να διατηρήσει την διαφυγή που επιχείρησε από το στενό εύρος που ορίζουν οι δύο κινητοί μέσοι των 50 και 30 ημερών με αποτέλεσμα να καταγράψει νεότερο χαμηλό από τις αρχές Ιουνίου (1.424 μονάδες) λύνοντας τον τοπικό σχηματισμό συσσώρευσης καθοδικά. Μετά από αυτή την εξέλιξη, φαίνεται ότι δύσκολα ο Γενικός Δείκτης θα αποφύγει την υποχώρηση προς την στήριξη που βρίσκεται στις 1.395 – 1.399 μονάδες, κλείνοντας και το ανοδικό χάσμα που εκκρεμεί από τις 19 Μαΐου.

Με το λύσιμο της συσσώρευσης η ετυμηγορία των βραχυπρόθεσμων τεχνικών δεικτών είναι καθαρά πτωτική, ενώ το δυνητικό περιθώριο όπως φαίνεται από τους ταλαντωτές μπορεί να επεκταθεί σε δεύτερο χρόνο και προς τις 1.350 μονάδες. Θα αναμέναμε περαιτέρω διολίσθηση της αγοράς δεδομένης της έντασης των ρευστοποιήσεων της Παρασκευής και σταθεροποίηση της πέριξ των επιπέδων των 1.400 μονάδων πριν την πρώτη ουσιαστική ανοδική αντίδραση. Η ένταση των συναλλαγών θα δώσει περαιτέρω πληροφορίες για το χαρακτήρα της αντίδρασης καθώς και τον ορίζοντα εκτόνωσης της».

ΠΗΓΗ/Νώντας Χαλδούπης/businessdaily.gr