Προθεσμιακές καταθέσεις: Στάση αναμονής από τις τράπεζες για τα επιτόκια μετά τη μείωση της ΕΚΤ

Δίχως ουσιαστικές αλλαγές ολοκληρώνεται ο πρώτος κύκλος παρεμβάσεων των τραπεζών στο χαρτοφυλάκιο με τις προθεσμιακές καταθέσεις, μετά την μείωση των παρεμβατικών δεικτών της ΕΚΤ στις αρχές του μήνα.

Οι περικοπές στις αποδόσεις των προϊόντων της κατηγορίας, όπου εφαρμόστηκαν, ήταν της τάξης των 5 – 10 μονάδων βάσης, επίπεδα χαμηλότερα της υποχώρησης των ευρωπαϊκών επιτοκίων.

Προθεσμιακές καταθέσεις

Βέβαια, είχαν προηγηθεί ορισμένες αναπροσαρμογές τους νωρίτερα μέσα στην χρονιά, υπό την προοπτική χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής στην Ευρωζώνη.

Αυτές περιλάμβαναν τόσο κατάργηση λύσεων με διάρκεια μεγαλύτερη του έτους, οι οποίες είχαν λανσαριστεί στο α΄ τρίμηνο του 2023, όσο και κούρεμα των επιτοκίων σε ετήσια προγράμματα.

Μάλιστα, σε ορισμένα πιστωτικά ιδρύματα μετά τις συγκεκριμένες αλλαγές, το ετησιοποιημένο όφελος για τους καταθέτες κατέστη υψηλότερο στο 6μηνο σε σχέση με το 12μηνο. Πρόκειται για μία τάση που καταγράφεται πάντοτε όταν τα επιτόκια εισέρχονται σε πτωτική τροχιά.

Σύμφωνα με τραπεζική πηγή, «θα τηρήσουμε μία στάση αναμονής αυτό το καλοκαίρι, μέχρι να διαφανούν οι προθέσεις της Φρανκφούρτης για το κόστος χρήματος. Αναμένω πιο ουσιαστικές μειώσεις στα προθεσμιακά επιτόκια από το φθινόπωρο».

Άλλωστε, προσθέτει σχετικά, «στους λογαριασμούς ιδιωτών οι αποδόσεις στην Ελλάδα δεν είχαν ακολουθήσει από το β΄ τρίμηνο της περυσινής χρονιάς την ανοδική κίνηση των ευρωπαϊκών δεικτών. Ως εκ τούτου υπάρχουν περιθώρια διατήρησής τους στα τρέχοντα επίπεδα».

Χαμηλά η ζήτηση

Σημειώνει πάντως, ότι η ζήτηση για το προϊόν είναι υποτονική. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, μετά την άνοδο των υπολοίπων των νοικοκυριών από τα 23 δισ. ευρώ στα τέλη Νοεμβρίου 2022 στη ζώνη των 35 – 36 δισ. ευρώ τους λίγους μήνες που ακολούθησαν, καταγράφονται περιορισμένες καθαρές εισροές.

Ο λόγος είναι ότι οι αποδόσεις των προθεσμιακών καταθέσεων δεν αποτελούν δέλεαρ για τους περισσότερους ιδιώτες, κυρίως λόγω του χαμηλού μέσου ποσού που τηρούν στις τράπεζες και το οποίο παραμένει σε άτοκους λογαριασμούς πρώτης ζήτησης.

Από την άλλη, τα μεσαία και μεγαλύτερα πορτοφόλια αναζητούν πιο αποδοτικά προϊόντα. Οι δύο εναλλακτικές που επιλέγουν σταθερά τον τελευταίο χρόνο είναι τα έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου και τα ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια.

Οι κρατικοί τίτλοι έφτασαν πριν λίγους μήνες να προσφέρουν αποδόσεις που προσέγγισαν ακόμη και το 4%, επίπεδο υπερδιπλάσιο του μέσου επιτοκίου στους λογαριασμούς προθεσμίας, ενώ αυτήν τη στιγμή κυμαίνονται μεταξύ 3% – 3,5%.

Οι εναλλακτικές

Από την άλλη πλευρά, υψηλή καταγράφεται από τους αποταμιευτές η ζήτηση για προϊόντα συνδεδεμένα με ομόλογα, στα οποία παρέχουν πρόσβαση οι τράπεζες μέσω αμοιβαίων κεφαλαίων, τόσο κλασικού τύπου, όσο και συγκεκριμένης διάρκειας.

Στα τελευταία, οι αποδόσεις που υπόσχονται κυμαίνονται από 2% – 3% κατ΄ έτος, δίχως ο αποταμιευτής να αναλαμβάνει μεγάλο ρίσκο. Επιπλέον, σε όσα έχουν διάρκεια μεγαλύτερη της τριετίας, υπάρχει και η προοπτική εισοδήματος κάθε χρόνο μέσω μερίσματος.

Σημειώνεται ότι τα προϊόντα αυτά διατίθεται σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους, μετά το πέρας των οποίων δεν είναι δυνατή η απόκτηση μεριδίων.

Όσοι τα επιλέξουν μπορούν να γνωρίζουν με σχετικά μεγάλη ακρίβεια την υπεραξία που θα κερδίσουν. Κι αυτό διότι έχουν κατά κανόνα σταθερό χαρτοφυλάκιο, το οποίο αποτελείται από τίτλους με μέση ληκτότητα ίση με τη διάρκεια ζωής του αμοιβαίου κεφαλαίου.

Ως εκ τούτου, οι διαχειριστές τους μπορούν να προβλέψουν τους τόκους που θα εισπράξουν από τις τοποθετήσεις τους.

Αυτήν τη στιγμή είναι διαθέσιμα στην εγχώρια αγορά τρία αμοιβαία κεφάλαια διετούς διάρκειας, η συνολική απόδοση των οποίων στη λήξη, εκτιμάται ότι θα κινηθεί μεταξύ 4% και 4,8%.

Δηλαδή το όφελος κατ΄ έτος αναμένεται από 2% και 2,4%, επίπεδα που καμία προθεσμιακή κατάθεση δεν δύναται να προσφέρει σήμερα για αυτό το χρονικό διάστημα.

Από την αρχή του έτους οι τοποθετήσεις σε προϊόντα αυτής της κατηγορίας προσεγγίζουν τα 2,5 δισ. ευρώ. Από την άλλη, η άνοδος των υπολοίπων σε λογαριασμούς προθεσμίας το τετράμηνο Ιανουάριος – Απρίλιος 2024 δεν ξεπέρασε τα 250 εκατ. ευρώ.